คนจำนวนไม่น้อยที่มีความเชื่อที่ว่าหากรับประทานยาชนิดหนึ่งที่เรียกกันว่า “ยาล้างไต” จะทำให้ไตสะอาด, บำรุงไตให้แข็งแรงและป้องกันการเป็นโรคไตได้ โดยยาจะไปขจัดสารพิษต่างๆออกมาในปัสสาวะทำให้ปัสสาวะนั้นมีสีที่เปลี่ยนแปลงไปจากสีเหลืองอ่อนไปเป็นสีเขียว, สีน้ำเงินหรือสีแดง ซึ่งความเข้าใจนี้เป็นเรื่องที่ไม่ถูกต้อง เนื่องจากการรับประทานยาดังกล่าวนั้นไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกับการล้างไตและไม่ได้ช่วยขับสารพิษใดๆทั้งสิ้น ในทางกลับกันนั้นกลับยิ่งทำให้ไตต้องทำงานหนักและเกิดภาวะไตเสื่อมเพิ่มขึ้นอีกเพราะต้องขับยาออกมาทางปัสสาวะ
โดยยาที่มักนำมาผสมเพื่อหลอกลวงสรรพคุณว่าสามารถล้างไตได้นั้นส่วนใหญ่จะเป็นยาที่ทำให้ปัสสาวะเปลี่ยนสีได้ คือ methylene blue กับ phenazopyridine
1. ยาเมไทลีนบลู (Methylene blue) เป็นสารประกอบเคมีที่เป็นของแข็งนำมาใช้ผลิตเป็นยาเพื่อบำบัดอาการผิดปกติของเม็ดเลือดโดยจะช่วยป้องกันการเปลี่ยนแปลงของสารฮีโมโกลบินของเม็ดเลือดแดงไปเป็นสารเมทฮีโมโกลบิน (สารที่ไม่สามารถนำส่งออกซิเจน) ไม่ให้มากเกินไป อีกทั้งยังมีฤทธิ์ทำลายเชื้อแบคทีเรียในทางเดินปัสสาวะอย่างอ่อน สามารถทำให้เกิดสีในอวัยวะภายในร่างกายเพื่อใช้ประโยชน์ในการผ่าตัดและการเอ็กซเรย์ ยานี้สามารถเปลี่ยนสีของปัสสาวะเป็นสีเขียวหรือสีน้ำเงินได้
2. ยาไพรีเดียม (Pyridium หรือ Phenazopyridine ) ใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดแสบในทางเดินปัสสาวะสามารถเปลี่ยนสีปัสสาวะเป็นสีส้มแดง ขนาดที่ใช้ 200 มิลิกรัมวันละ 3 ครั้งเช้า กลางวัน เย็น หลังอาหาร ไม่เกิน 2 วัน ปัจจุบันยานี้มีการใช้ที่น้อยลง
สรุปได้ว่าในทางการแพทย์นั้นยังไม่มียาชนิดใดที่สามารถใช้ล้างไตได้ ยาล้างไตจึงไม่มีอยู่จริงเป็นเพียงการนำยาที่สามารถเปลี่ยนสีปัสสาวะได้มาหลอกลวงประชาชนที่ไม่ทราบข้อเท็จจริง
ดังนั้น หากท่านไม่อยากเป็นโรคไตก็ไม่ควรซื้อยามารับประทานเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อให้ได้การรักษาที่ตรงกับโรค/อาการที่เป็นและได้รับคำแนะนำในการใช้ยาได้อย่างถูกต้องเหมาะสม
บทความโดย ภญ. ไพรินทร์ ทรัพย์ส่งเสริม
นศภ. สิริภัทร หวังเจริญ
ศูนย์ยา มฉก. มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ
ร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาคณะแพทยศาสตร์ ผ่าน มูลนิธิเพื่อการพัฒนาคณะแพทยศาสตร์ มศว
ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด 283-212990-9
เอกสารอ้างอิง
1. MICROMEDEX® [Database on the internet]. Michigan:Truven Health Analytics,an IBM Company; ©2017. DRUGDEX® System, Methylene blue; [cited 2017 May 25]. Available from:
http://www.micromedexsolutions.com
2. MICROMEDEX® [Database on the internet]. Michigan:Truven Health Analytics,an IBM Company; ©2017. DRUGDEX® System, Phenazopyridine; [cited 2017 May 25]. Available from:
http://www.micromedexsolutions.com
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี