สวัสดีครับ โรคติดต่อในสุนัขที่มักพบการระบาดในช่วงเปลี่ยนจากฤดูฝนเป็นฤดูหนาวนั้น นอกจากโรคทางระบบหายใจ เช่น ไข้หวัดและไข้หัดสุนัขที่เราเคยคุยกันไปแล้วนั้น โรคที่พบได้บ่อยไม่แพ้กัน นั่นก็คือโรคติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร อันได้แก่ ท้องร่วงและบิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคลำไส้อักเสบติดต่อที่เกิดจากเชื้อไวรัสครับวันนี้เรามาทำความรู้จักโรคนี้กันนะครับ
โรคลำไส้อักเสบติดต่อที่เกิดจากเชื้อไวรัส หรือ Canine viralenteritis นั้น เป็นโรคติดต่อที่ร้ายแรงมาก ที่เป็นสาเหตุให้สุนัขเสียชีวิตได้มากทีเดียว โรคนี้ทำให้เกิดความผิดปกติหลักๆ ที่ระบบทางเดินอาหาร คือ มีการอักเสบติดเชื้อที่สำไส้ เกิดอาการท้องเสียอย่างรุนแรง ซึ่งการท้องเสียที่เกิดจากเชื้อไวรัสนั้น มักจะมีความรุนแรงกว่าการท้องเสียที่เกิดจากสาเหตุอื่น เช่น จากพยาธิ บิด โปรโตซัว และแบคทีเรีย
ตัวเชื้อไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคเองนั้น ก็มีหลายชนิดด้วยกัน เช่น parvovirus และ corona virus ซึ่งตัวที่ก่อให้เกิดปัญหาหนักและรุนแรง ที่เป็นเหตุให้สุนัขเสียชีวิต คือ Parvovirus ครับ
โรคลำไส้อักเสบจากเชื้อ parvovirus นี้จะมีความรุนแรงมาก โดยเฉพาะในลูกสุนัข และ สุนัขที่ไม่เคยได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันมาก่อน ไวรัสตัวนี้จะเข้าไปทำลายเยื่อบุของทางเดินอาหาร ทำให้เกิดแผลลอกหลุด และทำให้การดูดซึมอาหารสูญเสียไป
อาการหลักที่พบ
มักมีอาการอาเจียนและท้องเสียอย่างรุนแรง ซึม ไม่กินอาหาร ถ่ายเหลวพุ่ง โดยในระยะท้ายจะถ่ายเป็นเลือด กลิ่นเหม็นคาวจัด จนถึงมีเหม็นกลิ่นคล้ายกุ้งเน่าเลยทีเดียว
สาเหตุที่ทำให้สัตว์เสียชีวิต
เนื่องจากมีการอาเจียนและท้องเสียอย่างรุนแรงมาก จึงสามารถทำให้เกิดภาวะช็อก จากการสูญเสียน้ำและเกลือแร่ เกิดภาวะเกลือแร่ในร่างกายไม่สมดุล หรือมีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนร่วมด้วย และที่สำคัญ ไวรัสตัวนี้จะทำให้เกิดกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบเฉียบพลัน กล้ามเนื้อหัวใจตาย และหัวใจล้มเหลว กรณีนี้ลูกสุนัขมักจะเสียชีวิตแบบเฉียบพลัน
การติดต่อและการแพร่ระบาดของโรค
มักเกิดจากการกินและการสัมผัสโดยตรง จากเชื้อไวรัสที่ปนเปื้อนในอุจจาระของสุนัขที่ป่วย หรือโดยการสัมผัสผ่านตัวพาหะสื่อกลางเช่น ติดเสื้อผ้าหรือรองเท้าของเจ้าของ หรือผ่านสัตว์อื่น เช่นนกที่บินมาเกาะชามอาหาร เป็นต้น
การรักษา
เนื่องจากโรคนี้เกิดจากเชื้อไวรัส จึงไม่มียารักษาเฉพาะ ทำได้แค่รักษาเพียงแบบพยุงอาการ ชดเชยภาวะการขาดน้ำ แร่ธาตุ และสารอาหาร รวมถึงการให้ยาปฏิชีวนะเพื่อควบคุมการติดเชื้อแทรกซ้อน
ในปัจจุบันมีการรักษาโดยการให้อินเตอร์เฟียรอน (interferon) ซึ่งเป็นโปรตีนที่มากระตุ้นให้ร่างกายอยู่ในสภาพที่ต้านไวรัส ซึ่งโดยปกติร่างกายจะสร้างสาร interferon นี้ขึ้นมาเองได้ แต่สัตว์ต้องอยู่ในสภาพที่แข็งแรงเพียงพอ ปัจจุบันเริ่มมีสัตวแพทย์นำมาใช้รักษามากขึ้น แต่ติดที่มีราคาค่อนข้างแพงมาก
การป้องกัน
เราสามารถทำได้โดยการฉีดวัคซีน ซึ่งเป็นวิธีการป้องกันที่ได้ผลดีมากวิธีหนึ่ง แม้จะไม่สามารถป้องกันได้ 100% แต่ก็เป็นการลดอัตราการเสี่ยงของการเกิดโรคได้ การทำวัคซีนจะเริ่มทำตั้งแต่อายุ 6-8 สัปดาห์ และทำการกระตุ้นซ้ำอีก 1-2 ครั้ง ห่างจากเข็มแรกประมาณ 2-4 สัปดาห์ และฉีดซ้ำเป็นประจำทุกปี เนื่องจากเราอาจไม่สามารถป้องกันสุนัขของเราจากการติดโรคจากสภาพแวดล้อมได้ เช่นเมื่อพาสุนัขออกไปเดินเล่นหรือขับถ่าย สุนัขอาจดม เลีย หรือกินสิ่งของ ผนัง พื้นถนนที่อาจมีเชื้อปนเปื้อนอยู่
สำหรับลูกสุนัขใหม่ที่เพิ่งได้รับมาใหม่ ที่ยังไม่แน่ใจในสุขภาพ การแยกเลี้ยงสุนัขนั้นออกจากตัวที่บ้านสัก 1-2 สัปดาห์ รวมถึงการพาไปพบสัตวแพทย์ เพื่อขอวิตามินหรือยาบำรุงมาป้อนก่อนสักระยะ ก่อนเริ่มโปรแกรมวัคซีน ก็เป็นสิ่งที่ควรทำครับ
นอกจากนี้สัตว์ตัวเล็กบางชนิด เช่น แมลงสาบ หนู หรือนกกระจอกที่มากินเศษอาหารที่เหลืออยู่ในชามอาหารของสุนัข อาจไปสัมผัสกับอุจจาระที่มีเชื้อไวรัสปนเปื้อนมาก่อน ซึ่งก็เป็นการนำเชื้อมาให้สุนัขของเราทางอ้อมได้ ดังนั้น การล้างชามอาหารและคว่ำให้แห้งทุกครั้งหลังจากที่สุนัขกินเสร็จ ก็เป็นวิธีป้องกันอีกทางหนึ่งครับ
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ฝ่ายประชาสัมพันธ์และส่งเสริมภาพลักษณ์องค์กร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี