ผมมีโอกาสสอนนิสิตแพทย์ทั้งที่จุฬาฯและทั่วประเทศ(ทั้งด้านวิชาแพทย์ การดูแลสุขภาพ เวชศาสตร์การกีฬา การเตรียมตัวเข้าสู่สังคมผู้สูงวัย การทำอย่างไรไม่ให้ถูกฟ้องร้อง ฯลฯ) และสอนประชาชนมาตั้งแต่ พ.ศ.2514 หรือ 46 ปีมาแล้ว ขณะนี้ก็ยังสอนอยู่
ในช่วงที่ได้สอนแพทย์ต่างๆ เหล่านี้ ทำให้ผมค่อยๆคิดว่า ลูกศิษย์ควรที่จะมีคุณสมบัติอย่างไรบ้าง ในที่สุดก็คิดออกว่าลูกศิษย์ผม (และต่อมาคนไทยทุกๆ คน) ควรจะมีคุณสมบัติอย่างไร (ผมเคยเขียนเรื่องประชาชนกับความมั่นคงของชาติ ในช่วงที่เรียนหลักสูตรการบริหารจัดการ ด้านความมั่นคงขั้นสูง รุ่น 3 (สวปอ.มส.3) ของสมาคมวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักรในพระบรมราชูปถัมภ์ และผมได้รับรางวัล) คุณสมบัติที่ผมอยากให้ลูกศิษย์หรือถ้าเป็นไปได้คนไทยทุกๆ คน ควรจะมี คือ 1) มีความดี 2) มีความเก่ง 3) มีความรอบรู้ และ 4) มีสุขภาพที่ดี ทั้งนี้ความดีต้องมาเหนือความเก่ง
ถ้าจะมีความเก่งได้ ต้องมีโอกาสได้รับการศึกษา(ถึงแม้ปัจจุบันรัฐบาลสนับสนุนให้มีการเรียนฟรี 12 ปี แต่บางครอบครัวอยู่ไกล ยากจน ไม่มีค่ารถ ค่าอาหาร ทำให้มีปัญหาการเรียน) ต้องขยันที่จะเรียน อยากรู้อยากเห็นตลอดชีวิต และถึงแม้ขยันมากก็จริง ยังต้องจับประเด็นให้เป็น สรุปเป็น เวลาอ่านอะไร ต้องรู้ว่าหัวใจของเรื่องคืออะไร และต้องเก่งอย่างน้อย 7 ประเด็น ซึ่งผมคิดว่า 7 ประเด็นนี้น่าที่จะครอบคลุมได้ครบวงจรแล้ว คือ 1) ต้องเก่งคิด 2) ต้องเก่งคน 3) ต้องเก่งงาน 4) ต้องเก่งเงิน 5) ต้องเก่งเวลา 6) ต้องเก่ง “ขาย” (พูด อธิบาย เขียน สรุป) และ 7) ต้องเก่งฟังด้วย
แต่วันนี้ผมขอพูดเกี่ยวกับคำว่า“ดี”หรือความดี หลายครั้งที่ผมพูดเรื่องความดี มีหลายคนไม่เข้าใจ หาว่าเป็นนามธรรม กว้างเกินไป หมายความว่าอย่างไร สำหรับผมคำว่า“ดี”น่าจะเข้าใจได้ง่ายๆ ในตัวของมันเอง และวันหนึ่งผมมี“เพื่อน”ที่คิดทำนองเดียวกัน กล่าวคือ ผมไปร่วมเป็น(1 ใน 1,000 กว่าคน)สักขีพยานที่ทำเนียบรัฐบาลในการที่ 4 กระทรวงลงนามสัญญาเพื่อทำงานแบบบูรณาการในการช่วยเหลือผู้สูงอายุ คือ กระทรวงมหาดไทย พัฒนาสังคมฯ สาธารณสุข และศึกษาธิการ โดยมี ฯพณฯ พล.อ.ประยุทธ์ นายกรัฐมนตรี เป็นประธานสักขีพยาน
ท่านนายกฯบรรยายเรื่องการดูแลผู้สูงอายุตั้งแต่เกิด(ซึ่งผมพูดมานานแล้วและควรดูแลตั้งแต่ก่อนเกิดด้วยซ้ำ) มีช่วงหนึ่งที่ท่านพูดถึงความ“ดี”ว่าไม่ต้องอธิบายมาก ถ้าคนไม่รู้จักคำว่า “ดี” หมายถึงอะไร ก็แย่แล้ว อะไรทำนองนั้น ฉะนั้นผมจึงรู้สึกดีใจที่อย่างน้อยมีท่านนายก 1 ท่านที่ไม่ต้องให้ผมแปลคำว่า“ดี” คืออะไร สำหรับผม คำว่าดีครอบคลุมพฤติกรรมมนุษย์ทุกอย่าง ตั้งแต่การคิด การกระทำ ให้อยู่ในกรอบที่ดีงาม ครอบคลุมหมดทั้งธรรมาภิบาล ศีลธรรม จริยธรรม ฯลฯ คนดีคือคนที่มีวินัย ไม่เห็นแก่ตัว เห็นแก่ผู้อื่น ส่วนรวม มีเหตุผล มาตรงเวลา ไม่กลับก่อนเวลา ไม่โกง ไม่คอร์รัปชั่น ไม่โกหก ไม่ทำร้ายคน(สัตว์) เข้าแถว(ไม่แซงคิว) เรียบร้อย ไม่เปิดโทรศัพท์มือถือในห้องประชุม ไม่พูดคุยกันระหว่างการประชุม กินอาหารอย่างมีระเบียบ มารยาท ต้องนึกถึงผู้อื่น เป็นผู้ให้ เป็นผู้ให้อภัย มีระเบียบ ทำตามกติกาสังคม กฎหมาย ถึงไม่มีกฎหมายบังคับ คนไม่เห็น ก็ยังไม่ทำในสิ่งที่ไม่ถูกต้อง เช่น ขับรถสวน one way ฯลฯ ถึงแม้จะไม่มีรถวิ่งผ่านไปมา และอื่นๆ อีกมากมาย
ผมสอนลูกศิษย์เสมอว่า ถ้าแพทย์มีความดี นำหน้าความเก่ง แพทย์ผู้นั้นแทบจะไม่ถูกผู้ป่วย ญาติฟ้อง ยิ่งกว่านั้น ผมบอกลูกศิษย์เสมอว่า ผมไม่สนใจเรื่องความเก่งของคุณหมอทั้งหลาย เพราะถ้าคุณหมอเป็นคนดีและด้วยสมองที่แพทย์ทุกๆ
คนมีอยู่แล้ว ไม่ว่าจบที่ไหน ได้คะแนนเท่าไหร่ คุณหมอจะเก่งโดยปริยาย ถ้าเป็นคนดี เพราะถ้าเป็นคนดีคุณหมอจะรักเป็นห่วงผู้ป่วย ฉะนั้น จะพยายามทำทุกวิถีทางที่ให้ผู้ป่วยหายจากโรคภัยไข้เจ็บ จากความทุกข์ทรมาน ในกรณีนี้คือ จะอ่านหนังสือ ขยันเรียนมาก เข้าประชุม หาความรู้ใส่ตัว จะดูผู้ป่วยอย่างละเอียด (เท่าที่เวลาจะอำนวย) จะพูดดีๆ คุย ให้เวลา กับผู้ป่วย มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีต่อผู้ป่วย ญาติ เห็นอกเห็นใจผู้ป่วย เอาใจเขามาใส่ใจเรา ฉะนั้นถ้าคุณหมอเป็นคนดี คุณหมอจะเก่งเองโดยปริยาย
โอกาสต่อไปผมจะขอพูดเรื่องความเก่งครับ
นพ.พินิจ กุลละวณิชย์
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี