สังคมที่ผู้คนส่วนใหญ่อยู่กันอย่างเสมอภาค และเท่าเทียม คือสังคมที่มีความผาสุก ส่วนสังคมที่มีแต่ความเหลื่อมล้ำ เต็มไปด้วยช่องว่างทางชนชั้น และรายได้ คือสังคมที่หาความผาสุกได้ยาก
คณะกรรมาธิการการสังคม เด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุคนพิการ และผู้ด้อยโอกาส สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ตระหนักถึงความสำคัญของการผนวกรวมประเด็นคนพิการเข้ากับการพัฒนากระแสหลักซึ่งสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลภายใต้นโยบายไทยแลนด์ 4.0 ที่เป็นการสร้างกลไกสำคัญในการติดตาม ตรวจสอบการปฏิบัติตามอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิคนพิการ ทั้งนี้เพื่อให้บรรลุเป้าหมายการผนวกรวมประเด็นคนพิการเข้ากับการพัฒนากระแสหลัก โดยอาศัยตัวชี้วัดในการพัฒนาอย่างยั่งยืน (Sustainable Development Goals (SDGs) อันประกอบด้วยเป้าหมายหลัก 17 ข้อคือ
1.ขจัดความยากจนในทุกรูปแบบ ทุกที่
2.ขจัดความหิวโหย บรรลุเป้าความมั่นคงทางอาหารและโภชนาการที่ดีขึ้น และส่งเสริมเกษตรกรรมยั่งยืน
3.ทำให้แน่ใจถึงการมีสุขภาวะในการดำรงชีวิต และส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ดีของทุกคนในทุกช่วงอายุ
4.ทำให้แน่ใจถึงการได้รับการศึกษาที่ได้คุณภาพอย่างเท่าเทียมและทั่วถึง และส่งเสริมโอกาสในการเรียนรู้ตลอดชีวิตแก่ทุกคน
5.บรรลุถึงความเท่าเทียมทางเพศและเสริมสร้างพลังให้แก่สตรีและเด็กหญิงทุกคน
6.ทำให้แน่ใจว่าเรื่องน้ำและการสุขาภิบาลได้รับการจัดการอย่างยั่งยืน และมีสภาพพร้อมใช้สำหรับทุกคน
7.ทำให้แน่ใจว่าทุกคนสามารถเข้าถึงพลังงานที่ทันสมัย ยั่งยืน เชื่อถือได้ ตามกำลังซื้อของตน
8.ส่งเสริมการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจที่ยั่งยืนและทั่วถึงให้เป็นไปอย่างยั่งยืน ส่งเสริมศักยภาพการมีงานทำและการจ้างงานเต็มที่ และงานที่มีคุณค่าสำหรับทุกคน
9.พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่พร้อมรับการเปลี่ยนแปลง ส่งเสริมการปรับตัวให้เป็นอุตสาหกรรมอย่างยั่งยืนและทั่วถึง และสนับสนุนนวัตกรรม
10.ลดความเหลื่อมล้ำทั้งภายในและระหว่างประเทศ
11.ทำให้เมืองและการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์มีความปลอดภัย ทั่วถึง พร้อมรับการเปลี่ยนแปลงและยั่งยืน
12.ให้แน่ใจถึงการมีแบบแผนการผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืน
13.ดำเนินการอย่างเร่งด่วนเพื่อต่อสู้กับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและผลกระทบที่เกิดขึ้น
14.อนุรักษ์และใช้ประโยชน์จากมหาสมุทร ทะเล และทรัพยากรทางทะเลสำหรับการพัฒนาที่ยั่งยืน ให้เป็นไปอย่างยั่งยืน
15.พิทักษ์ บูรณะ และส่งเสริมการใช้ประโยชน์ที่ยั่งยืนของระบบนิเวศน์บนบก จัดการป่าไม้อย่างยั่งยืน ต่อสู้กับการแปรสภาพเป็นทะเลทราย หยุดยั้งและฟื้นฟูความเสื่อมโทรมของที่ดิน และหยุดยั้งการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ
16.ส่งเสริมให้สังคมมีความเป็นปกติสุข ไม่แบ่งแยก เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน มีการเข้าถึงความยุติธรรมโดยถ้วนหน้า และสร้างให้เกิดสถาบันอันเป็นที่พึ่งของส่วนรวม มีประสิทธิผล และเป็นที่ยอมรับในทุกระดับ
17.เสริมสร้างความเข้มแข็งในวิธีการปฏิบัติให้เกิดผล และสร้างพลังแห่งการเป็นหุ้นส่วนความร่วมมือระดับสากลต่อการพัฒนาที่ยั่งยืนคณะกรรมาธิการ ได้พิจารณาประเด็นคนพิการในการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย โดยพิจารณาจากผลการประชุมคณะกรรมการเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ซึ่งมีนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน ครั้งที่ 1/2559 เมื่อวันที่ 16 ธันวาคม 2559 แล้วมีมติให้จัดลำดับความสำคัญเป้าประสงค์การพัฒนาที่ยั่งยืนที่มีความจำเป็นต้องเร่งดำเนินการ 30 ลำดับแรก[1] แต่ทว่าในเป้าประสงค์เหล่านั้นมีเพียงเป้าประสงค์เดียวที่เกี่ยวข้องกับคนพิการ
ดังนั้นขอให้รัฐบาล โดยคณะกรรมการเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (กพย.) เพิ่มเติม 7 เป้าหมาย และ 8 เป้าประสงค์ของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนที่เกี่ยวข้องกับคนพิการ[2] ไว้ในการจัดลำดับความสำคัญของเป้าประสงค์การพัฒนาที่ยั่งยืน 30 ลำดับแรกด้วย รวมทั้งควรต้องผนวกรวมประเด็นคนพิการในการจัดทำ Roadmapการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนในแต่ละเป้าหมายเช่นเดียวกันเพื่อให้การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนครอบคลุมถึงคนทุกกลุ่ม โดยยึดถือหลักสำคัญว่า “No one left behind” หรือ “ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง” และหลักการผนวกรวมประเด็นคนพิการเข้ากับการพัฒนากระแสหลัก (Disability Inclusive Development : DID)[3]
การจำแนกข้อมูลเกี่ยวกับคนพิการหรือความพิการอย่างเป็นระบบ:
ในบทนำของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนย่อหน้าที่ 26[4] ภายใต้หัวข้อ C ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง: การจำแนกข้อมูล (C. Leaving no one behind: issues of data disaggregation) ระบุไว้ว่า“ตัวชี้วัดของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนควรจำแนกข้อมูลตาม รายได้เพศ อายุ เชื้อชาติ... ความพิการ ฯลฯ” ซึ่งตรงกับหลักการของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าประสงค์ที่ 17.18[5] และอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิคนพิการ ข้อที่ 31[6]
ดังนั้นในการเก็บรวบรวมข้อมูลและสถิติต่างๆ เพื่อการขับเคลื่อนและติดตามการปฏิบัติตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนโดยเฉพาะใน 11 ตัวชี้วัดของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนซึ่งอ้างอิงถึงคนพิการหรือความพิการโดยตรง[7] ข้อมูลและสถิติเหล่านั้นต้องสามารถจำแนกหรือแยกข้อมูลเกี่ยวกับคนพิการออกมาได้ด้วย โดยแนะนำให้ใช้ Washington Group Short set of Questions[8] เป็นระเบียบวิธีในการจำแนกข้อมูลเรื่องคนพิการหรือความพิการ
การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนควบคู่ไปกับอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิคนพิการ
ประเทศไทยได้ให้สัตยาบันต่ออนุสัญญาว่าด้วยสิทธิคนพิการแห่งสหประชาชาติ (United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities : CRPD) เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม 2551 และมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 28 สิงหาคม 2551 และเมื่อวันที่30-31 มีนาคม 2559 คณะผู้แทนของรัฐบาลได้ไปร่วมหารืออย่างสร้างสรรค์กับคณะกรรมการว่าด้วยสิทธิคนพิการแห่งสหประชาชาติ ณ นครเจนีวา สมาพันธรัฐสวิส ซึ่งคณะกรรมการได้จัดส่งข้อสังเกตเชิงสรุปต่อรายงานฉบับแรกของประเทศไทย (Concluding observations on the initial report of Thailand: COB)[9] มายังประเทศไทย ประกอบด้วยข้อกังวลจำนวน 32 ข้อ และข้อเสนอแนะจำนวน 38 ข้อต่อการปฏิบัติตามอนุสัญญาฯ โดยในข้อกังวลและข้อเสนอแนะดังกล่าว มีหลายประเด็นที่สอดคล้องกับเป้าประสงค์และตัวชี้วัดของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เช่น SDGs เป้าประสงค์ที่10.3 “สร้างหลักประกันว่าจะมีโอกาสที่เท่าเทียมและลดความไม่เสมอภาคของผลลัพธ์ รวมถึงโดยการขจัดกฎหมาย นโยบาย และแนวทางปฏิบัติที่เลือกปฏิบัติ และส่งเสริมการออกกฎหมาย นโยบาย และการกระทำที่เหมาะสมในเรื่องนี้” ซึ่งสอดคล้องกับ CRPDข้อที่ 5 “ความเท่าเทียมกันและไม่เลือกปฏิบัติ”
ดังนั้น รัฐบาลควรขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนในส่วนที่เกี่ยวข้องกับคนพิการ ให้สอดคล้องกับอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิคนพิการ โดยอาศัยการปฏิบัติตามข้อสังเกตเชิงสรุปข้างต้นการมีส่วนร่วมอย่างเต็มที่และมีประสิทธิผลของคนพิการในการขับเคลื่อน SDG
ในการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของคณะกรรมการเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนและหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ตั้งแต่การจัดทำ Roadmap การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนในแต่ละเป้าหมาย การจัดลำดับความสำคัญของเป้าหมาย เป้าประสงค์และตัวชี้วัดการพัฒนาที่ยั่งยืน การปรับปรุงกลไกมาตรการด้านเศรษฐกิจ สังคมและกฎหมาย การประชาสัมพันธ์ การสื่อสารสาธารณะเพื่อเผยแพร่องค์ความรู้และการเรียนรู้ ไปจนถึงการติดตามสถานการณ์ด้านตัวชี้วัดของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน ควรให้คนพิการได้เข้าไปมีส่วนร่วมอย่างเต็มที่และมีประสิทธิผล (full and effective participation) เพื่อให้การกำหนดแนวทางขับเคลื่อน การกำหนดวิธีการวัด และการรวบรวมข้อมูล ตามตัวชี้วัดการพัฒนาที่ยั่งยืนในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับคนพิการเป็นไปอย่างบูรณาการ ครบถ้วน และถูกต้อง รวมทั้งเพื่อให้การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนเป็นไปตามสิทธิ ความต้องการจำเป็นและเจตจำนง ของคนพิการซึ่งมีความหลากหลายและแตกต่างตามแต่ละประเภทความบกพร่อง
รัฐบาลสามารถให้การมีส่วนร่วมของคนพิการเป็นรูปธรรมได้โดยการกำหนดให้ผู้แทนสมาคมสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทยซึ่งเป็นองค์การขับเคลื่อนงานเชิงนโยบายด้านคนพิการระดับชาติ ประกอบด้วยองค์การคนพิการแต่ละประเภท ได้แก่ สมาคมคนพิการแห่งประเทศไทย สมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทย สมาคมคนหูหนวกแห่งประเทศไทย สมาคมผู้ปกครองบุคคลออทิซึม (ไทย) สมาคมผู้ปกครองคนพิการทางสติปัญญาแห่งประเทศไทย และสมาคมเพื่อผู้บกพร่องทางจิตแห่งประเทศไทย ร่วมเป็นคณะกรรมการเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนและคณะอนุกรรมการที่เกี่ยวข้องด้วย
ข้อเสนอแนะต่อร่างดังกล่าวจะได้นำเสนอไปสู่การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน จะไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง ต่อไป
ร่วมแสดงความคิดเห็นได้ที่คณะกรรมาธิการการสังคม เด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ คนพิการ และผู้ด้อยโอกาสสภานิติบัญญัติแห่งชาติ โทร.02831 9225-6 โทรสาร0 2831 9226
…………………………………………………………
[1] อ้างอิงจาก รายงานการประชุมคณะกรรมการเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (กพย.) ครั้งที่ 1/2559 วันศุกร์ที่ 16ธันวาคม 2559 http://www.nesdb.go.th/ewt_news.php?nid=6568&filename=index
[2] อ้างอิงจากเอกสารแนบท้าย “เป้าหมาย (Goals) เป้าประสงค์ (Targets) และตัวชี้วัด (Indicators) ของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals) ที่เกี่ยวข้องกับคนพิการ”
[3] บทความ การพัฒนาที่ยั่งยืน ต้องไม่ทอดทิ้งใครไว้ข้างหลัง โดย นายมณเฑียร บุญตัน
[4] http://unstats.un.org/unsd/statcom/47th-session/documents/2016-2-IAEG-SDGs-E.pdf
[5] 17.18 ยกระดับการสนับสนุนด้านการเสริมสร้างขีดความสามารถให้กับประเทศกำลังพัฒนา รวมถึงประเทศพัฒนาน้อยที่สุดและรัฐกำลังพัฒนาที่เป็นเกาะขนาดเล็ก ให้เพิ่มการมีอยู่ของข้อมูลที่มีคุณภาพ ทันเวลาและเชื่อถือได้ ที่จำแนกในเรื่องรายได้ เพศ อายุ เชื้อชาติพันธุ์ สถานะการอพยพ ความพิการ ตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ และคุณลักษณะอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องตามบริบทของประเทศ ภายในปี 2563
[6] 31. สถิติและการเก็บรวบรวมข้อมูล 1. รัฐภาคีจะดำเนินการเก็บรวบรวมสารสนเทศที่เหมาะสม รวมถึงข้อมูลทางสถิติและวิจัย เพื่อให้สามารถจัดทำและดำเนินการตามนโยบายเพื่อทำให้อนุสัญญานี้เกิดผล
[7] อ้างอิงจากเอกสารแนบท้าย “เป้าหมาย (Goals) เป้าประสงค์ (Targets) และตัวชี้วัด (Indicators) ของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals) ที่เกี่ยวข้องกับคนพิการ”
[8] http://www.washingtongroup-disability.com/washington-group-question-sets/short-set-of-disability-questions/
[9] http://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/SessionDetails1.aspx?SessionID=1050&Lang=en
สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา ถนนอู่ทองใน ดุสิต กทม. 10300 email : dek_senate@hotmail.co.th หรือ
Facebook: กมธ.พัฒนาสังคม หรือ กลุ่มงานคณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคมและกิจการเด็กฯ วุฒิสภา
โทร.02-831-9225-6 แฟกซ์ 02-831-9226
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี