การทำอาชีพเกษตร ปัจจัยที่สำคัญที่สุดคือดินกับน้ำ ถ้าดินดีแต่น้ำไม่มีก็ปลูกอะไรไม่ได้ หรือถ้าน้ำมีแต่ดินเสื่อมโทรมก็ส่งผลกระทบต่อปริมาณผลผลิตเช่นกัน ดังนั้น การทำการเกษตรเพื่อความอยู่รอดอย่างยั่งยืนจึงจำเป็นต้องทำให้ทรัพยากรเหล่านี้มีความสอดคล้องต่อการเพาะปลูกมากที่สุด
นายสวัสดิ์ คงคนึง
นายสวัสดิ์ คงคนึง เกษตรกรต้นแบบของจังหวัดสงขลา กล่าวว่า การทำเกษตรต้องอาศัยปัจจัยทางการผลิตทั้งดิน น้ำ แสงแดด และปุ๋ย ถึงจะทำให้พืชผลอุดมสมบูรณ์ ดังนั้นการทำเกษตรของตนก็จะคำนึงถึงการปรับปรุงพัฒนาที่ดิน แหล่งน้ำ และการทำปุ๋ยไว้ใช้เอง โดยยึดแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว คือจะเน้นการพึ่งพาตนเองให้ได้มากที่สุด เพราะแต่เดิมไม่เคยรู้ว่าดินมีปัญหา ปลูกยางพาราก็ไม่ค่อยโตใบจะแดง น้ำยางไม่ดี พืชอื่นก็ให้ผลผลิตไม่สอดคล้องกับการลงทุน อีกทั้งมีการใช้ปุ๋ยเคมีและสารเคมีปริมาณมาก ทำให้ต้นทุนการผลิตค่อนข้างสูง จนกระทั่งสถานีพัฒนาที่ดินสงขลาได้แนะนำให้นำตัวอย่างดินไปตรวจ ทราบว่าดินที่นี่ค่อนข้างมีปัญหาดินกรด ดินเปรี้ยว จึงมีข้อจำกัดในการทำการเกษตร ซึ่งสถานีพัฒนาที่ดินสงขลาก็ได้ให้ตนเข้าไปรับการถ่ายทอดความรู้ด้านการพัฒนาที่ดินรูปแบบต่างๆ และแต่งตั้งให้เป็นหมอดินอาสาประจำหมู่บ้าน บ้านทุ่งโพธิ์ ทำให้ตนมีความรู้กลับมาพัฒนาพื้นที่ ไม่ว่าจะเป็นการใช้วัสดุปรับปรุงดินอย่างโดโลไมท์ การปลูกปุ๋ยพืชสดเพื่อไถกลบเพิ่มอินทรียวัตถุให้กับดิน ปลูกหญ้าแฝกสร้างความชุ่มชื้นให้กับพื้นที่ หลังจากตนได้นำความรู้ทุกอย่างนี้มาปรับปรุงพื้นที่เป็นเวลากว่า 5 ปีผืนดินเริ่มคืนความอุดมสมบูรณ์ขึ้นมา จนสามารถเพาะปลูกพืชผลได้หลากหลายชนิดและให้ผลผลิตเป็นที่น่าพอใจ ที่สำคัญตนยังเลี้ยงโคและนำมูลมาทำปุ๋ยหมัก ตลอดจนผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงจากสารเร่งพด.น้ำหมักชีวภาพ สารสกัดชีวภาพจากพืชสมุนไพรเพื่อขับไล่แมลงใช้ในแปลงก็สามารถลดต้นทุนเรื่องปุ๋ยเคมีและสารเคมีลงไปได้ไม่ต่ำกว่าครึ่ง
หลังจากแก้ปัญหาเรื่องดินได้แล้ว อีกปัญหาสำคัญคือเรื่องน้ำ โดยพื้นที่ของตนมีทั้งพื้นที่ลุ่มและที่สูง ซึ่งพื้นที่สูงจะมีปัญหาเรื่องน้ำ ดังนั้น ตนได้คิดค้นเครื่องสูบน้ำแบบสุญญากาศ หรือที่เรียกว่า “พญาแร้งให้น้ำ” เป็นการอาศัยหลักการสูบน้ำจากที่ลุ่มขึ้นสู่ที่สูงในรัศมี 40 องศา สามารถสูบน้ำไปใช้ในแปลงพืชผลที่อยู่บนภูเขาได้ โดยเครื่องนี้เป็นการทำงานที่อาศัยแรงกระชากของน้ำและแรงดันอากาศ ซึ่งเหมาะกับพื้นที่เกษตรที่มีแหล่งน้ำ แต่ไม่มีไฟฟ้า หรือไม่ต้องการสิ้นเปลืองจากการใช้เครื่องสูบน้ำที่ต้องอาศัยน้ำมันเชื้อเพลิงจากการคิดค้นและพัฒนาพญาแร้งให้น้ำนี้ลงทุนเพียง 5,000 กว่าบาท หรือถ้าเป็นเครื่องขนาดใหญ่กว่านี้ก็จะต้องลงทุนประมาณ 12,000 บาท แต่สิ่งที่ได้รับกลับมาคุ้มค่าเพราะเป็นการลงทุนครั้งเดียวแต่ให้ผลยาวนาน
เมื่อพัฒนาพื้นที่ของตนเองให้สามารถทำการเกษตรได้อย่างมีประสิทธิภาพแล้ว ก็ได้ถ่ายทอดความรู้เหล่านี้สู่เพื่อนเกษตรกรในพื้นที่ พร้อมกับเปิดบ้านให้คนเข้ามาศึกษาเรียนรู้และดูงาน ทั้งการสาธิตทำปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงสูตรต่างๆ จากหัวเชื้อสารเร่งพด. 1 2 3 ผสมกับมูลค้างคาว กากปาล์มน้ำมัน มูลไก่ไข่ ผงถ่านไม้ยางพารา ซึ่งปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงนี้จะใช้สัดส่วนแต่ละตัวไม่เหมือนกันแล้วแต่ชนิดพืชที่จะนำไปใช้ นอกจากนี้ ก็จะมีแนะนำวิธีการผลิตเครื่องสูบน้ำสุญญากาศ การเลี้ยงปลาในนาข้าว การปรับปรุงดินการปลูกพืชผักแบบปลอดภัยจากสารพิษ การเลี้ยงโคขุน การทำก๊าซชีวภาพจากมูลโค เป็นต้น
ปัจจุบันที่แห่งนี้ได้รับการคัดเลือกให้เป็นศูนย์เรียนรู้เกษตรกรรุ่นใหม่ ต้นแบบของจังหวัดสงขลา เปิดโอกาสให้เกษตรกรและผู้สนใจได้เข้ามาศึกษาเรียนรู้แนวทางการทำเกษตรปลอดภัย และการดำเนินชีวิตตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง
นายสวัสดิ์ กล่าวเพิ่มเติมด้วยว่า เราจำเป็นต้องพัฒนาปรับปรุงพื้นที่อยู่ตลอด พยายามคิดทำในสิ่งใหม่ๆ ขึ้นมา อย่าหยุดนิ่ง และต้องยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง คือ มีความพอประมาณ มีเหตุผล และมีภูมิคุ้มกันให้กับตนเองและครอบครัว ซึ่งตนเชื่อว่าในอนาคตโลกจะเปลี่ยนแปลงไป ประชากรก็จะเพิ่มขึ้น ขณะที่อาหารจะหมดจากโลก ดังนั้น ถ้าเรายึดแนวปรัชญาที่เน้นการพึ่งพาตนเอง คือเราจะต้องปลูกในสิ่งที่เราจำเป็นต้องกิน ต้องใช้ เหลือถึงขาย ก็จะทำให้เรามีชีวิตที่มั่นคง ที่สำคัญพืชที่ปลูกปลอดภัยจากสารพิษก็ยิ่งทำให้ชีวิตยืนยาว
ท้ายนี้ ขอฝากถึงเพื่อนเกษตรกรว่าการทำเกษตรพอเพียงและปลอดภัยนั้นไม่ยาก อยู่ที่ความตั้งใจ อดทน ไม่ใช่เห็นว่าที่ดินมีปัญหาปลูกอะไรไม่ขึ้นก็จะเลิก ละทิ้งพื้นที่หรือขายทิ้ง เราต้องสู้อย่าท้อถอย เพราะดินมีปัญหาสามารถแก้ไขปรับปรุงได้ โดยสอบถามได้ที่กรมพัฒนาที่ดิน สถานีพัฒนาที่ดินทุกจังหวัด หรือหมอดินอาสาและถ้าใครสนใจจะเข้ามาเยี่ยมชมแนวทางการทำเกษตรตามแบบฉบับของหมอดินสวัสดิ์ คงคนึง ก็สามารถติดต่อได้ที่145 ม.5 ต.ลำไพล อ.เทพา จ.สงขลา โทร.091-640-1525
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี