คำถาม-ผมมีที่นาร้างจากการเลี้ยงกุ้งกุลาดำ ยังไม่ได้ใช้ประโยชน์อะไรอยากทราบวิธีฟื้นฟูที่ดินแห่งนี้ และจะปลูกอะไรได้บ้างครับ
ทรงพล นครไชย
อ.หัวไทร จ.นครศรีธรรมราช
คำตอบ-การเลี้ยงกุ้งกุลาดำในน้ำจืดอย่างต่อเนื่องระยะยาวจะทำให้ดินเค็ม ไม่สามารถปลูกพืชได้ เมื่อบ่อเลี้ยงกุ้งติดเชื้อโรคก็ไม่สามารถเลี้ยงที่เดิมได้ ต้องย้ายไปที่อื่นๆ พื้นที่เดิมจึงเป็นที่ร้างไม่เหมาะกับการเพาะปลูก เป็นปัญหาในการฟื้นฟูที่ดินเพื่อนำมาใช้ประโยชน์ทางการเกษตร กรมพัฒนาที่ดินแนะนำวิธีฟื้นฟูไว้ดังนี้
การฟื้นฟูพื้นที่นากุ้งร้าง พื้นที่มีสภาพเป็นบ่อไม่เหมาะกับการเพาะปลูก จึงต้องปรับสภาพให้เหมาะสม การล้างดินทำได้โดยใช้น้ำฝนหรือน้ำจากแหล่งน้ำธรรมชาติ ขังน้ำในพื้นที่ประมาณ 7 วัน เพื่อละลายเกลือออกจากดินแล้วระบายออก ความเค็มของดินจะลดลง ให้ทำ 2-3 ครั้งก่อนทำการปลูกพืช แล้วใช้ปูนปรับปรุงดิน เช่น ปูนขาว ปูนมาร์ล หรือหินปูนบด ปรับค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินให้เหมาะสมก่อนการล้างดิน แล้วใช้ยิปซั่มปรับปรุงดินเค็มให้เป็นด่าง จะช่วยให้การล้างดินที่มีความเค็มสูงในพวกดินเหนียวมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ต้องใส่คลุกเคล้าลงไปในดินบ่มไว้ 7 วัน แช่ขังด้วยน้ำอีก 7 วัน แล้วระบายน้ำทิ้ง เพื่อเปลี่ยนน้ำใหม่ ทำการล้างดิน 3 ครั้ง ความเค็มของดินจะลดลง จนสามารถปลูกพืชได้
การใช้ปุ๋ยอินทรีย์ บริเวณที่เป็นดินเค็มมักขาดอินทรียวัตถุ การใช้อินทรียวัตถุปรับปรุงดินจะทำให้โครงสร้างและสมบัติของดินดีขึ้น และเพิ่มปริมาณธาตุอาหารให้แก่ดินอีกด้วย
การใช้พืชทนเค็ม ใช้พืชทนเค็มปลูกในพื้นที่ดินเค็ม จะทำให้พืชสามารถเจริญเติบโต และให้ผลผลิตได้ดีขึ้น เช่น มะเขือเทศ หน่อไม้ฝรั่ง มะพร้าว ละมุด และข้าวบางสายพันธุ์
การดูแลรักษา สังเกตอาการของข้าวที่ได้รับผลกระทบจากความเค็ม เมื่อมีอาการปลายใบเริ่มไหม้ ให้เปลี่ยนน้ำ โดยระบายน้ำเค็มออก และนำน้ำจืดเข้าในพื้นที่แทน
การจัดการดินเค็มเพื่อปลูกข้าว เลือกพันธุ์ข้าวทนเค็มที่มีคุณภาพดี เช่น กข.1 กข.7 ขาวดอกมะลิ105 เจ๊กกระโดด กอเดียวเบา ขาวซีต้า แดงน้อย ขาวตาอู๋ ขาวตาแห้ง กข.8 เหนียวสันป่าตอง เป็นต้น ทำนาโดยวิธีปักดำกล้า ใช้กล้าอายุ 30 วัน เพราะกล้ามีอายุมากจะทนเค็มกว่ากล้าอายุน้อย ระยะปักดำ 20x20 เซนติเมตร และต้นกล้า 6-8 ต้นต่อจับ เพื่อได้จำนวนต้นต่อกอมากพอ เพราะดินเค็มข้าวจะแตกกอน้อยกว่าดินปกติ
การใช้ปุ๋ยเคมี เพื่อเพิ่มผลผลิตข้าวในพื้นที่ดินเค็ม ควรแบ่งใส่เป็น 3 ครั้ง คือ หลังปักดำแล้ว 7 วัน ระยะข้าวแตกกอ และระยะข้าวเริ่มตั้งท้อง
การจัดการดินเพื่อปลูกไม้ผล ให้ปรับสภาพพื้นที่ และเตรียมแปลงยกขึ้นเป็นร่องสวน ใช้วัสดุปรับปรุงดิน เช่น ยิปซั่ม สำหรับดินเค็ม และปูน สำหรับดินกรด ไถคลุกเคล้าลงไปในดิน บ่มไว้ 7 วัน ก่อนล้างดิน โดยใช้น้ำฝนหรือแหล่งน้ำธรรมชาติ เลือกปลูกไม้ผลที่ทนเค็ม เช่น ละมุด ทับทิม ฝรั่ง มะพร้าว ให้ใส่อินทรียวัตถุ (ปุ๋ยหมัก) คลุกเคล้ากับดินในหลุมปลูก 25 กก./หลุม แล้วใช้วัสดุคลุมดินบริเวณโคนต้น เพื่อรักษาความชื้นในดิน และลดความเค็มบริเวณโคนต้น
ขอฝากไว้นะครับว่า ต้องระมัดระวังเรื่อง ปัญหาและผลกระทบจากการเลี้ยงกุ้งกุลาดำที่มีต่อดิน น้ำ พืช และสภาพแวดล้อม เมื่อมีการปรับสภาพพื้นที่และขุดบ่อ ดินชั้นบนที่มีความอุดมสมบูรณ์จะนำมาเป็นคันบ่อ ระบบร่องน้ำธรรมชาติถูกกลบ หรือปิดกั้นโดยบ่อกุ้ง เกิดการสะสมของเกลือในดินบริเวณบ่อกุ้ง เกิดการแพร่กระจายของความเค็มไปสู่พื้นที่ข้างเคียง ทำให้เกิดความเสียหายต่อพืชที่ปลูก…นะครับ
นาย รัตวิ
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี