ข้าวหอมมะลิ เป็นข้าวไทยที่ได้รับการยอมรับไปทั่วโลก แต่วันนี้ต่างชาติจะได้รู้จัก “ข้าวเจ๊กเชยเสาไห้” ข้าวที่มีรสชาติอร่อย มีความเหนียว นุ่ม หนึบ อีกหนึ่งสายพันธุ์ข้าวไทยที่ได้รับการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือที่เรียกกันง่ายๆ ว่า GI ซึ่งจะไม่ใช่แค่ข้าวสาร อนาคตเราอาจจะได้แป้งขนมหรือเส้นพาสต้าที่แปรรูปจากข้าวเจ๊กเชยเส้าไห้ในไม่ช้านี้อีกด้วย
วันเพ็ญ อุ่นจันทร์ ผู้จัดการ บริษัทฟรีไลฟ์ ดีไซน์ จำกัด ผู้ผลิตและจัดจำหน่ายข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ ภายใต้เครื่องหมายการค้า ฟรีไลฟ์ เผยว่า ข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ เป็นข้าวพันธุ์พื้นเมือง ซึ่งแหล่งปลูกอยู่ในพื้นที่อำเภอเสาไห้ อำเภอเมือง อำเภอหนองแซง อำเภอวิหารแดง อำเภอหนองแคอำเภอหนองโดน และกิ่งอำเภอดอนพุด จังหวัดสระบุรี ในอดีตเป็นข้าวที่ชาวนาปลูกไว้กินเอง และได้รับความนิยมไปแพร่หลาย จนมีการนำไปปลูกในพื้นที่ต่างๆ โดยเรียกว่าข้าวเสาไห้เท่านั้น จนคนทั่วไปลืมเลือนไปว่าต้นกำเนิดข้าวเสาไห้ที่แท้จริงอยู่ที่ไหน
“ฟรีไลฟ์ เป็นผู้ประกอบการค้าข้าวที่เป็นชาวสระบุรีโดยกำเนิด เราจึงอยากมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และพัฒนาคุณภาพชีวิตชาวนาในพื้นที่จังหวัดสระบุรี จึงได้ทำ Contact farming สนับสนุนให้ชาวนาปลูกข้าวเจ๊กเชยเสาไห้สายพันธุ์พื้นเมือง เริ่มตั้งแต่การเข้าไปให้ความรู้ วิธีการปลูก การดูแล และรับซื้อผลผลิต ซึ่งปัจจุบันมีแกษตรกรที่เข้าร่วมกว่า 50 ราย คิดเป็นพื้นที่การปลูกประมาณ 500 ไร่ จากพื้นที่ที่สามารถปลูกข้าวเจ๊กเชยเสาไห้กว่า 3,000 ไร่”
ในการปลูกข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ ฟรีไลฟ์ ได้สนับสนุนส่งเสริมให้ชาวนาใช้วิธีการปลูกแบบเกษตรอินทรีย์ เริ่มตั้งแต่การเตรียมแปลงนานั้น จะใช้วิธีไถกลบตอข้าวเพื่อให้เป็นปุ๋ย ปลูกแบบนาดำ ซึ่งเป็นวิธีการทำนาที่เป็นภูมิปัญญาดั้งเดิม โดยไม่จำเป็นต้องพึ่งพาสารเคมี โดยข้าวสายพันธุ์นี้เป็นข้าวนาปี ปลูกได้เฉพาะฤดูฝนในพื้นที่น้ำท่วมถึง คุณสมบัติของข้าวสายพันธุ์นี้ เป็นข้าวพื้นแข็งเมื่อหุงสุกข้าวจะร่วนเป็นตัว ไม่เกาะกันเป็นก้อน ข้าวหุงขึ้นหม้อ ข้าวสุกจะนุ่ม ไม่แฉะ ไม่แข็งกระด้าง ไม่เละ ไม่ยุบตัว ไม่บูดง่ายเมื่อทิ้งไว้เย็นข้ามวัน คุณภาพไม่เปลี่ยนแปลง ข้าวเก่าเมื่อนำมาหุงไม่มีกลิ่นสาบ ข้อดีประการสำคัญคือมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างจากแป้งเป็นน้ำตาลช้า และจะเปลี่ยนเป็นพลังงานทั้งหมด จึงเหมาะกับผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำตาล
“ฟรีไลฟ์ ได้ขออนุญาตใช้เครื่องหมาย GI จากกรมทรัพย์สินทางปัญญา เมื่อปี 2557 ซึ่งการขอใช้ GI ทำให้ทุกขั้นตอนการผลิตเราต้องทำให้ได้คุณภาพมาตรฐานตามข้อกำหนดของ GI เพราะเราจะต้องได้รับการตรวจสอบหลายขั้นตอนเพื่อเป็นการยืนยันว่าข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ ฟรีไลฟ์ เป็นข้าวที่ปลูกจากพื้นที่ที่ได้รับการบ่งชี้ มีลักษณะกายภาพ คุณสมบัติตรงตามข้อกำหนด GI ข้าวเจ๊กเชยเสาไห้หรือไม่ เมื่อได้รับเครื่องหมาย GI มาใช้ จึงทำให้ผู้บริโภคมั่นใจ และเพิ่มมูลค่าราคาข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ในท้องตลาดได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะในเรื่องการส่งออกซึ่งต่างประเทศให้ความสำคัญของการขึ้นทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา เมื่อสินค้าได้รับ GI ก็ทำให้สินค้าได้รับความน่าเชื่อถือมากขึ้น”
นอกจากตลาดในประเทศแล้ว ข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ ฟรีไลฟ์ ยังส่งออกไปจำหน่ายที่ประเทศสหรัฐอเมริกา และล่าสุดเตรียมส่งไปจำหน่ายที่ประเทศเยอรมนี
“เรามีโอกาสได้ไปออกงานแสดงสินค้าGreen Week ประเทศเยอรมนี เมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา นอกจากจะมีคนไทยอยู่เยอะแล้วคนเยอรมันชอบข้าวไทยอยู่แล้วแต่ส่วนใหญ่จะรู้จักข้าวหอมมะลิ เมื่อเรานำข้าวเจ๊กเชยไปนำเสนอ ก็ได้รับความสนใจจากคนเยอรมันมาก ไม่ใช่แค่ข้าวสวยร้อนๆ แต่เราได้นำเสนอผลิตภัณฑ์แปรรูปเส้นพาสต้าจากข้าวเจ๊กเชย ก็ได้รับความสนใจไม่แพ้กัน เพราะด้วยคุณสมบัติของข้าวที่มีคงรูปไม่บูดง่าย พอนำไปทำเป็นเส้นพาสต้าจึงไม่จำเป็นต้องใช้สารกันบูดก็ยังคงรูปเดิมและมีความเหนียวนุ่ม ขณะนี้เราได้มีการตกลงซื้อขายข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ ฟรีไลฟ์ ส่งไปจำหน่ายที่ประเทศเยอรมนี ซึ่งเราจะส่งผลผลิตออกได้ในปี 2559”
ขณะนี้ ฟรีไลฟ์ กำลังวางแผนสร้างโรงงานแปรรูปข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ GI เป็นผลิตภัณฑ์อาหารและขนม เพื่อเพิ่มทางเลือกให้กับสมาชิกเกษตรกรผู้ปลูกข้าวและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ มากกว่าการจำหน่ายเมล็ดข้าวเพียงอย่างเดียว
“จากการออกงาน Green Week ได้รับการตอบรับที่น่าพอใจจากเส้นพาสต้าข้าวเจ๊กเชย ซึ่งเราก็ได้มีการทดลองนำข้าวเจ๊กเชยแปรรูปเป็นแป้งข้าวเจ้าสำหรับทำขนมไทยหลายๆ ชนิด ก็ได้ผลออกมาดี อย่างเช่น ขนมเปียกปูน เมื่อเปรียบเทียบกับขนมเปียกปูนจากแป้งข้าวเจ้าในท้องตลาดทั่วไป พบว่าขนมเปียกปูนจากแป้งข้าวเจ้าเจ๊กเชย จะมีเนื้อที่เนียนนุ่มและคงตัว ไม่เละเหลวคืนตัวแม้จะแช่ไว้ในตู้เย็นค้างคืน รสชาติยังคงเดิม และอีกประเภทคือนำไปทำเส้นขนมจีน หรือเส้นก๋วยเตี๋ยว ซึ่งหากได้สูตรสำเร็จที่พร้อมผลิตขั้นตอนต่อไปเราจะนำไปปรึกษากรมทรัพย์สินทางปัญญาว่าจะสามารถขึ้นทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญาในเรื่องใดได้บ้าง”
ผลจากการขยายตลาดต่างประเทศและการพัฒนาผลิตภัณฑ์ข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ GI ทำให้ ฟรีไลฟ์ ต้องมีจำนวนพื้นที่การปลูกข้าวด้วยเช่นกัน ซึ่ง วันเพ็ญ บอกว่า ยังคงยึดมั่นมาตรฐานการผลิตตรงตามข้อกำหนดของการได้รับเครื่องหมาย GI อย่างเคร่งครัด ไม่เพียงเพื่อการเพิ่มมูลค่าให้กับผลผลิตทางการเกษตรอย่างข้าวเจ๊กเชยเสาไห้เท่านั้น แต่ยังเป็นการสร้างความภาคภูมิใจให้กับชาวนาไทยในพื้นที่ที่ได้รับการบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์และเป็นเครื่องยืนยันว่า ข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ ต้องมาจากฝีมือชาวนาสระบุรีเพียงแห่งเดียวในประเทศไทย
ข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ ฟรีไลฟ์ เป็นหนึ่งตัวอย่างความสำเร็จ ของการเพิ่มมูลค่าสินค้าทางการเกษตรด้วยการใช้เครื่องหมาย GI ยังมีอีกหลากหลายความสำเร็จที่น่าภาคภูมิใจอันเกิดจากภูมิปัญญาของคนไทยให้เราได้เรียนรู้
ซึ่งกรมทรัพย์สินทางปัญญา นำมารวบรวมไว้ในงาน “มหกรรมทรัพย์สินทางปัญญา 2558” หรือ IP FAIR 2015 ระหว่างวันที่ 27 กุมภาพันธ์ -1 มีนาคม 2558 ตั้งแต่เวลา 10.00-20.00 น. ณ ฮอลล์ 5-6 ศูนย์แสดงสินค้า อิมแพค เมืองทองธานี
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี