“พระพุทธกันทรวิชัยอภิสมัยธรรมนายก” หรือที่ประชาชนทั่วไปนิยมเรียกขานนามว่า “พระกันทรวิชัย” เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองมหาสารคาม เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิเพชร วัสดุโลหะสำริด ขนาดหน้าตักกว้าง 35 นิ้ว สูง 82 นิ้ว ศิลปกรรมสมัยรัตน โกสินทร์ จำลองแบบคุปตะตอนปลาย ประทับนั่งเหนือดอกบัวตามลัทธิมหายาน ประดิษฐานอยู่ภายในหอพระ ข้างสถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (เขตพื้นที่ในเมือง)
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (มมส.) ได้จัดงานสมโภช พระพุทธกันทรวิชัย อภิสมัยธรรมนายก เพื่อเป็นการร่วมเฉลิมฉลอง 150 ปี ของการก่อตั้งเมืองมหาสารคาม โดยกิจกรรมมีการตั้งขบวนแห่น้ำ แห่ดอกไม้ แห่ขบวนจากศาลหลักเมือง เทศบาลเมือง จังหวัดมหาสารคาม โดยมีรองศาสตราจารย์ ดร.ศุภชัย สมัปปิโต ผู้รักษาราชการแทนอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม เทน้ำจากแม่น้ำลงขันสาครก่อนประกอบพิธีแห่น้ำ ขบวนได้เคลื่อนออกจากศาลหลักเมืองถึงสถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน ก่อนที่ นายปัญญา ถนอมรอด นายกสภามหาวิทยาลัยมหาสารคาม นำกล่าวคำอาราธนาพระเจ้าลงสรง มีการอัญเชิญพระพุทธกันทรวิชัยเข้าสู่หอสรง คณะผู้บริหาร บุคลากร นิสิตและนักเรียนร่วมสรงน้ำปิดทองพระพุทธกันทรวิชัยฯ
จากนั้นในช่วงเย็น ได้มีพิธีเจริญพระพุทธมนต์สมโภชมีพระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์สมโภช 9 รูป มีการประกอบพิธีบายศรี มีการประกอบพิธีเทศน์พระเจ้า 5 พระองค์เป็นเสร็จพิธี และชมการแสดงสมโภช จากวงหมอลำชื่อดัง
รองศาสตราจารย์ ดร.ศุภชัย สมัปปิโต เปิดเผยว่า พระพุทธกันทรวิชัยอภิสมัยธรรมนายกเป็นพระพุทธรูปสิ่งศักดิ์และเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวจังหวัดมหาสารคาม ซึ่งได้แนวคิดการสร้างพระเกิดขึ้น จากการริเริ่มของศูนย์ศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน (ปัจจุบันคือสถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน) มหาวิทยาลัยศรีนครินทร์วิโรฒมหาสารคาม โดยมีอาจารย์อาคม วรจินดา เป็นประธานศูนย์ฯและผู้ช่วยศาสตราจารย์บุญเลิศ สุดสุชาติ เป็นกรรมการและเลขานุการ พร้อมด้วยคณาจารย์จากภาควิชาต่าง ๆ ซึ่งได้มีความเห็นว่าควรมีพระพุทธรูปที่เป็นเอกลักษณ์ประจำภาคอีสานและจัดสร้างขึ้นเพื่อร่วมเฉลิมฉลองเนื่องในโอกาสที่กรุงรัตนโกสินทร์มีอายุครบ 200 ปี (พ.ศ.2525)ด้วย
ดังนั้นจึงได้มีการศึกษาค้นคว้ารูปแบบจากพระพิมพ์ดินเผาซึ่งปรากฏพบอยู่ในภาคอีสานหลายแห่ง ท้ายสุดได้มีความเห็นร่วมกันว่าควรใช้พระพิมพ์ดินเผาที่ขุดพบที่อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม เป็นแม่แบบ เนื่องจากมีพุทธลักษณะงดงามและมีความหมายทางพุทธธรรมลึกซึ้ง อนึ่งพระพิมพ์ดินเผากันทรวิชัยนี้เป็นพิมพ์ขัดสมาธิเพชร ประทับนั่งบนฐานดอกบัวแบบพุทธนิกายมหายาน สันนิษฐานว่าเป็นศิลปะแบบทวารวดีที่ได้รับแบบมาจากศิลปะสมัยปาลวะหรือคุปตะจากอินเดียในราวปลายพุทธศตวรรษที่ 13 โดยถูกขุดพบครั้งแรกในปี พ.ศ. 2514 ที่บ้านโนนเมือง ตำบลคันธาราษฏร์ อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม
เมื่อวันที่ 20 เมษายน 2524 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่ฯได้เสด็จมาที่ มศว.มหาสารคาม พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถฯ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี และสมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์อัครราชกุมารีเพื่อทรงเททองหล่อพระพุทธรูป โดยมีสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก (วาสนมหาเถระ) เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ นอกจากนี้ยังทรงมีพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯพระราชทานนามว่า “ พระพุทธกันทรวิชัยอภิสมัยธรรมนายก” และพระราชทานพระปรมาภิไธยย่อ “ภปร” ประดับบนผ้าทิพย์ด้านหน้าขององค์พระ
ต่อมาวันที่ 17 พฤศจิกายน 2524 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ ทรงประกอบพิธีพุทธาภิเษกและบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ณ หอประชุม มศว.มหาสารคาม ปัจจุบันพระพุทธกันทรวิชัยอภิสมัยธรรมนายก ได้ประดิษฐานอยู่ที่หอพระ ข้างสถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (เขตพื้นที่ในเมือง) นอกจากนี้ในโอกาสเดียวกันจังหวัดมหาสารคามได้จำลองพระพุทธกันทรวิชัย ทูลเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อพระราชทานแก่จังหวัด และหน่วยราชการต่างๆ ในภาคอีสานอย่างทั่วถึง รวมทั้งสร้างจำลองอัญเชิญประดิษฐานในมณฑลหน้าศาลากลางจังหวัดมหาสารคามอีก และประดิษฐานที่หน้าที่ว่าการอำเภอเมืองมหาสารคามในปัจจุบันด้วย
ทั้งนี้ จังหวัดมหาสารคามจะมีอายุครบ 150 ปี ในวันที่ 22 สิงหาคม 2558 โดยมี พระเจริญราชเดช (ท้าวมหาชัย กวด ภวภูตานนท์ ณ มหาสารคาม) เป็นเจ้าเมืองคนแรก โดยได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าราชทานนามจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว นามว่า “พระเจริญราชเดช วรเชษฐมหาขัติยพงศ์สุรชาติ ประเทศราชธำรงรักษ์ศักดิ์ กิติยศเกรียงไกร ศรีพิชัยเทวฤทธิ์พิษณุพงศ์ปรีชา สิงหบุตรสุวัฒนานคราภิบาล”
ยุทธนา โชติชูตระกูล
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี