27 ส.ค.58 ในชานเมืองและต่างจังหวัด เราอาจคุ้นเคยกับการดีดบ้านหนีน้ำท่วม หรือยกย้ายอาคาร ซึ่งมักเป็นบ้านอาคารขนาดเล็กที่ทำโดยช่างท้องถิ่น จากกรณีอุโบสถวัดต้นเชือก ต.บ้านใหม่ อ.บางใหญ่ จ.นนทบุรี เกิดถล่ม ขณะกำลังดีดตัวอาคาร ทำให้มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิต เมื่อวันที่ 25 ส.ค.58 ทางวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) โดย รศ.สิริวัฒน์ ไชยชนะ เลขาธิการ วสท.ได้ลงพื้นที่ตรวจสอบความเสียหาย เสนอแนะการยกย้ายอาคารขนาดใหญ่ ควรจัดเป็นงานวิศวกรรมควบคุมตามกฏหมาย โดยมีวิศวกรผู้เชี่ยวชาญดูแล หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรจัดอบรมช่างท้องถิ่นในวิธีการยกอาคาร ต้องทำให้ถูกต้องปลอดภัยตามขั้นตอน และหลักการทางวิศวกรรม เพื่อความมั่นคงและปลอดภัย
วัดต้นเชือก ต.บ้านใหม่ อ.บางใหญ่ จ.นนทบุรี สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ.2324 แต่เพิ่งจะมาเจริญรุ่งเรืองในราวปี พ.ศ.2490 มีหลวงพ่อ และพระประธานในวิหาร ซึ่งสร้างในสมัยอยุธยาเป็นพระพุทธรูปที่ชาวบ้านนับถือว่าศักดิ์สิทธิ์และสักการะกันเป็นประจำ อุโบสถอยู่ในระหว่างบูรณะศาสนสถาน แต่มาเกิดเหตุน่าเศร้าดังกล่าว
รศ.สิริวัฒน์ ไชยชนะ เลขาธิการ วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) กล่าวว่า จากการที่ได้ลงพื้นที่สำรวจความเสียหายเบื้องต้น อุโบสถนี้ก่อสร้างมาประมาณ 60 กว่าปี ลักษณะโครงสร้างมีเสา คาน โครงสร้างปูน ไม้ ทั่วไป สอบถามทางวัดแจ้งว่า พื้นที่นี้มีน้ำท่วมสูงทุกปี จึงต้องการยกอาคารให้สูงขึ้นอีกประมาณ 4 เมตร ซึ่งขณะที่ทำการยกอาคารโดยใช้แม่แรงไปได้ประมาณ 3 เมตร แม่แรงตัวหนึ่งทานน้ำหนักไม่ไหว หรืออาจมีความบกพร่อง ทำให้แม่แรงแตก ไม่สามารถรับน้ำหนักไหว อาคารจึงถล่มลงมา การยกอาคารที่ไม่ถูกต้องตามหลักวิศวกรรมนอกจากจะเป็นภัยแก่ชีวิตและทรัพย์สินแล้ว ยังอาจสร้างความเสียหายแก่อาคารที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ในภูมิภาคต่างๆ อีกด้วย
รศ.เอนก ศิริพานิชกร ประธานสาขาวิศวกรรมโยธา วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) กล่าวว่า งานวิศวกรรมควบคุม ตามกฎกระทรวงกำหนดสาขาวิชาชีพวิศวกรรม และวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม พ.ศ.2550 ได้กำหนดลักษณะงานไว้ ได้แก่ 1.งานให้คำปรึกษา 2.งานวางโครงการ 3.งานคำนวณออกแบบ 4.งานควบคุมการก่อสร้าง 5.งานพิจารณาตรวจสอบ และ 6.งานอำนวยการใช้ และกำหนดงานวิศวกรรมควบคุม เป็น 21 ประเภท อาทิ อาคารทั่วไป อาคารสาธารณะ อาคารโรงงานอุตสาหกรรม งานนั่งร้าน เป็นต้น จะเห็นได้ว่า งานยกอาคาร ซึ่งอาจเป็นการยกขึ้น ยกลง เคลื่อนย้าย ไม่เข้าองค์ประกอบของประเภทงาน แต่ในลักษณะงานที่ปฏิบัติ กฎกระทรวงได้กำหนดให้ งานลำดับที่ 4 งานควบคุมการก่อสร้าง ให้หมายรวมถึงการติดตั้ง รื้อถอน ปรับปรุง จึงมีความพยายามที่จะระบุและกำหนดให้งานยก และเคลื่อนย้ายอาคาร นั้น ควรจัดเป็นงานวิศวกรรมควบคุมอีกประเภทหนึ่งให้ชัดเจน เพื่อสร้างความมั่นใจแก่ประชาชนในดำเนินการงานยกย้ายอาคารให้เป็นไปตามหลักวิศวกรรมและปลอดภัยแก่ชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน
ดร.ธเนศ วีระศิริ ที่ปรึกษา เลขาธิการ วสท.กล่าวว่า การยกอาคาร คือ การปรับยกอาคารให้สูงกว่าระดับที่เป็นอยู่เดิม โดยใช้หลักการทางกล หรือเครื่องมือกล โดยทั่วไปมักมีวัตถุประสงค์เพื่อทำอาคารให้สูงกว่าเดิม จากปัญหาน้ำท่วม หรือการเพิ่มชั้นอาคาร สำหรับชนิดของการยกอาคาร มีดังนี้
1.การดีดอาคาร หรือดีดบ้าน ตามที่ชาวบ้านเรียกกันนั้น หมายถึง การตัดเสาชั้นล่างของบ้าน แล้วยกยืดเสาให้ยาวขึ้น ซึ่งช่างชาวบ้านจะใช้รอกดึงบ้านขึ้น ทำให้ความสูงของชั้นล่างเพิ่มมากขึ้น
2.การยกอาคาร เป็นการยกอาคารโดยใช้หลักการทางวิศวกรรม ทำการยกอาคารด้วยแม่แรงไฮดรอลิก ยกอาคารจากใต้คานคอดิน ยกให้สูงได้ตามต้องการ การยกวิธีนี้จะไม่ทำให้ความสูงของแต่ละชั้นมีความเปลี่ยนแปลง ตัวบ้านทั้งหลังจะถูกยกขึ้นสูงพร้อมกันตามระดับที่ต้องการ
การยกอาคารที่ถูกต้องตามหลักการทางวิศวกรรมใช้กับอาคารได้ทุกชนิด ได้แก่ บ้านไม้ , อาคารอิฐก่อ , อาคารเหล็ก หรืออาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก เมื่อยกอาคาร หรือบ้านขึ้นได้ และสามารถหมุนบ้าน หรือย้ายบ้านได้ด้วย ลำดับขั้นตอนการยกอาคารตามหลักวิศวกรรม มีดังนี้ 1.ทำเสาเข็ม หรือฐานรองรับ 2.ทำค้ำยันเพื่อถ่ายน้ำหนักจากตัวอาคารลงสู่เสาเข็มใหม่ หรือฐานที่รองรับ 3.ติดตั้งแม่แรงไฮดรอลิก
4.ตัดเสาตอม่อ หรือเสาเข็มให้ขาดจากฐานรากเดิม 5.ยกอาคารทั้งหลังขึ้นพร้อมกัน ในขณะยกจะทำค้ำยันตามไปด้วย 6.เมื่อยกได้ความสูงที่ต้องการแล้ว ทำการต่อเสาอาคาร หรือบ้านลงสู่ฐานราก ขั้นตอนที่ควรระวัง คือ ขณะยกอาคาร ต้องยกให้พร้อมกันทั้งหลัง ป้องกันไม่ให้เกิดการดึงรั้งขณะยกอาคาร และในขั้นตอนการค้ำยัน จะต้องค้ำยันให้อาคารมีเสถียรภาพ และฐานรองรับ หรือเสาเข็มที่รองรับต้องที่ความมั่นคงแข็งแรงเพียงพอ
ทาง วสท.เสนอแนะเพิ่มเติมว่า ในต่างจังหวัดมักมีการจ้างยกอาคารอยู่เสมอ ถ้าเป็นบ้านหรืออาคารขนาดเล็กอาจจะเสี่ยงน้อย แต่การยกอาคารขนาดใหญ่ควรจัดเป็นวิศวกรรมควบคุมตามกฏหมาย โดยมีวิศวกรควบคุมดูแลเพื่อมิให้เกิดอันตรายระหว่างหรือหลังการยกอาคาร ปัจจุบันการยกอาคารด้วยแม่แรงไฮดรอลิกนับว่าปลอดภัยที่สุด วสท.จะประสานงานและสนับสนุนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการจัดฝึกอบรมให้ความรู้ทางวิศวกรรมแก่ช่างชาวบ้าน เช่น การคำนวณน้ำหนัก การใช้แม่แรงอย่างถูกต้องปลอดภัย การสอดแผ่นเหล็ก การหมุนอาคารจะทำอย่างไร ช่างที่ผ่านการฝึกอบรมควรจะมีใบประกาศนียบัตร นอกจากนี้ ผู้สนใจสามารถติดต่อขอคำปรึกษาจากคลินิคช่าง วสท. ซอยรามคำแหง 39 โทร.02-184-4600-9 หรือ www.eit.or.th
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี