“การระเบิดจากข้างใน” ในความหมายของ นางสาวดวงพร เฮงบุณยพันธ์ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน สสส. (สำนัก 3) หมายถึงร่วมออกแบบขบวนการร่วมสร้างชุมชนท้องถิ่นน่าอยู่หรือตำบลสุขภาวะ ชุมชนสุขภาวะ จังหวัดสุขภาวะ โดยให้ชุมชนท้องถิ่นและชาวบ้านได้มีส่วนร่วมในการสร้างชุมชนเข้มแข็ง ด้วยการน้อมนำศาสตร์พระราชารัชกาลที่ 9 มาปรับใช้ให้เกิดความเข้าใจ เข้าถึงและพัฒนาตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อใช้เป็นฐานรองรับในการแก้ไขปัญหาและการพัฒนาทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมให้เกิดความพร้อมในทุกๆ ด้าน จาก 4 องค์กรหลัก ได้แก่ ผู้นำท้องที่หน่วยงานในพื้นที่ ผู้นำท้องถิ่น และโดยเฉพาะภาคีภาคประชาชนจะต้องมีบทบาทมากขึ้น เพื่อให้พลังชุมชนมีความเข้มแข็งและเห็นเป็นรูปธรรมอย่างชัดเจน
เนื่องจากหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ถือเป็นหลักที่ให้ประชาชนทุกระดับ ไม่ว่าจะปัจเจกบุคคล ครอบครัว ชุมชนท้องถิ่น นำไปใช้เป็นแนวทางในการดำรงชีวิตในทางสายกลาง เพื่อนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน
นางสาวดวงพร เฮงบุณยพันธ์
นางสาวดวงพร เฮงบุณยพันธ์ ขยายความให้ทราบว่า ดังนั้นการขับเคลื่อนจึงเน้นเรื่องการกระตุ้นและสร้างกระบวนการทำงานแบบมีส่วนร่วมให้ชุมชนให้ร่วมกันคิด ร่วมกันทำ ด้วยการเรียนรู้เพื่อช่วยเหลือกัน คือ
1)ชาวบ้านมีความเข้าใจเรื่องสุขภาพองค์รวมที่เชื่อมโยงกับบริบทของท้องถิ่นมากขึ้น
2)การขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะด้านสุขภาพโดยใช้กลไกสามเหลี่ยมเขยื้อนภูเขา
3)เสริมสร้างกระบวนการเรียนรู้ให้กับผู้นำทั้ง 3 ด้าน ประกอบด้วย การพัฒนาภาวะผู้นำ สร้างความเข้าใจในกระบวนการสร้างสุขภาวะ และพัฒนาชุมชนด้านวิชาการ
4)การมีส่วนร่วมของชุมชนกับ อบต. เริ่มจากการสร้างความสนใจ ความตระหนัก และต้องการเปลี่ยนแปลงไปสู่การมีสุขภาวะที่ดี
5)นวัตกรรมสร้างเสริมสุขภาพและแหล่งเรียนรู้เป็นการฟื้นฟูสิ่งเก่า หรือการสร้างสิ่งใหม่ที่ดีในชุมชน ทุกตำบลต้องมีการริเริ่มกิจกรรมสุขภาวะเกิดนวัตกรรมเชื่อมโยงสู่นโยบายจังหวัด เช่น โครงการอาหารปลอดภัย 6)การสื่อสารสาธารณะในชุมชน เพื่อให้คนในชุมชนสามารถกำหนด นโยบาย ยุทธศาสตร์โครงการและเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจเรื่องสุขภาวะของชุมชนในพื้นที่ตนเอง สิ่งเหล่านี้จะนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนในระยะยาวได้
สำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน(สำนัก 3) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับ กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นและการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) สำนักงานคณะกรรมการการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ(สปสช.) และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ได้มีการจัดเวที “สานพลังชุมชนท้องถิ่นเข้มแข็งสู่เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน ครั้งที่ 2 ประจำปี 2561 ด้วย “ศาสตร์ของพระราชากับปฏิบัติการสร้างเสริมสุขภาวะชุมชน” เพื่อสร้างชุมชนท้องถิ่นน่าอยู่อย่างยั่งยืน
โดยตลอด 8 ปีที่ผ่านมา สสส. ได้ดำเนินแผนงานสุขภาวะชุมชน ในการปฏิรูปการปฏิบัติการให้ชุมชนมีความเข้มแข็งและยั่งยืน โดยหลักการเข้าใจตนเอง การเข้าถึงปัญหา แล้วนำมาพัฒนาตามศาสตร์พระราชาของในหลวงรัชกาลที่ 9 อะไรที่ขาดก็ทำให้เกิดขึ้น อะไรที่ไม่ดีก็ทำให้หมดไปจากชุมชน มุ่งเน้นให้ชุมชนและท้องถิ่นจัดการตนเอง โดยมีมหาวิทยาลัยราชภัฏเข้ามาให้ความร่วมมือในด้านวิชาการ ควบคู่ไปกับการพัฒนาชุมชน วัตถุประสงค์ก็เพื่อให้ชุมชนกล้าที่จะลุกขึ้นมาพัฒนาท้องถิ่นของตนเอง และการขยายขอบเขตเครือข่ายของภาคส่วนต่างๆ ที่เกี่ยวข้องให้มากขึ้น เพื่อสร้างกำลังที่เข้มแข็งพร้อมทั้งมีการถอดบทเรียน เพื่อให้เกิดเป็นองค์ความรู้พื้นฐานในการสร้างชุมชนที่ยั่งยืน
คุณธวัชชัย ฟักอังกูร
คุณธวัชชัย ฟักอังกูร ประธานกรรมการบริหารแผน คณะที่ 3 สสส. กล่าวว่า “ศาสตร์พระราชา” คือการปฏิรูประบบปฏิบัติการของชุมชนท้องถิ่นไปสู่เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน ในทุกๆ ด้าน โดยเฉพาะทางด้านการเกษตร เศรษฐกิจ และสังคม ที่จะส่งผลให้ชุมชนมีความเป็นอยู่ที่พอเพียงรู้จักความสามัคคี มีความเท่าเทียม เกื้อกูลซึ่งกันและกันทั้งคนภายในชุมชนและพื้นที่ใกล้เคียง หากประเทศไทยมีการปฏิบัติเช่นนี้ได้ทุกชุมชน ผลสำเร็จ คือ การนำไปสู่ชุมชนท้องถิ่นที่เข้มแข็ง อีกทั้งยังสร้างความยั่งยืนให้กับตนเองได้ โดยจะเป็นการสร้างความสุขที่ครอบคลุมทุกมิติ ทั้งสุขภาพ กาย ใจ ปัญญา สังคม
คุณธีรศักดิ์ พานิชวิทย์
คุณธีรศักดิ์ พานิชวิทย์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านหม้อ อำเภอเมืองจังหวัดเพชบุรี เล่าว่า ท้องถิ่นของตนได้เข้ามาทำงานร่วมกับ สสส. ทำให้เห็นความเปลี่ยนแปลงในหลายๆ ด้าน กล้าคิดกล้าทำในเรื่องต่างๆ ที่สามารถช่วยพัฒนาท้องถิ่นส่วนด้านการบริหารงานนั้นจะเน้นและให้ความสำคัญกับประชาชนในท้องที่ให้เข้ามามีส่วนร่วมมากที่สุด เพื่อให้ประชาชนมีความรู้สึกถึงการเป็นเจ้าของชุมชนและอยากร่วมมือ
สังคมมนุษย์จะยั่งยืนได้ สิ่งสำคัญคือการสร้างสมดุลระหว่างสิ่งแวดล้อมสังคม และเศรษฐกิจ เพื่อให้ทุกอย่างทำงานอย่างราบรื่น โดยไม่ขาดฟันเฟืองอันใดอันหนึ่งไป ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือในทุกๆ ภาคส่วน รวมถึงพลังของคนในชุมชนเพื่อสร้างความเข้มแข็งและขยายเป็นวงกว้างจนนำไปสู่การพัฒนาประเทศที่ยั่งยืนต่อไป
โดย ปานมณี
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี