ในตอนที่ผ่านมา ได้พูดให้ฟังว่าบทบาทและหน้าที่ของทหาร ที่ต้องเข้ามาแก้ไขปัญหาและสถานการณ์ของบ้านเมือง โดยวิธีการทำรัฐประหารนั้น ต้องวางน้ำหนักการทำงานอยู่ที่เรื่องของ “บ้านเมือง”ให้ดีที่สุด อย่าเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับ “การเมือง” เพื่อแสวงหาอำนาจให้กับตนเองและพรรคพวก หรือคิดอ่านวางแผนสืบทอดอำนาจต่อไปให้ยาวที่สุดที่จะยาวได้

พูดไว้อย่างนี้เพราะเห็นทำกันอย่างนี้จริง

ดูไปที่การสร้างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่ออกใช้ในขณะนี้ก็ได้ ที่เขียนซ่อนอำนาจของตนไว้ในรัฐธรรมนูญอย่างน่าเกลียด ซึ่งไม่มีรัฐธรรมนูญฉบับใดเคยทำกันอย่างนี้ เพราะรัฐธรรมนูญฉบับก่อนๆเมื่อถูกฉีกทิ้งด้วยอำนาจรัฐประหารแล้ว ไม่เคยมีบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญในลักษณะแฝงซ่อนอำนาจของการรัฐประหารไว้ต่อไปอีก นอกจากเรื่องการนิรโทษกรรมการทำรัฐประหารของตน แต่สำหรับรัฐธรรมนูญฉบับนี้แล้วมีบทบัญญัติซ่อนแฝงอำนาจของตนไว้ให้คงอยู่ต่อไป แม้จะมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่แล้วก็ตาม แต่ ม.44 ของตนก็ยังคงอยู่และใช้อยู่ได้ต่อไปอย่างที่เห็นในขณะนี้

ใช้ ม.44 แก่กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ หรือที่เรียกว่า “กฎหมายลูก” ก็ได้ อย่างเช่นการแก้คุณสมบัติของผู้ดำรงตำแหน่งในคณะกรรมการ ป.ป.ช. เพื่อให้คนของตัวหรือพวกของตัวสามารถดำรงตำแหน่งต่อไป
ได้ ทั้งๆที่ “กฎหมายลูก” หรือกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญที่ออกมาก่อนจะถูกแก้นั้น สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญทุกอย่างในเรื่องคุณสมบัติของผู้ที่จะมาดำรงตำแหน่งในคณะกรรมการ ป.ป.ช.

แม้กระทั่งการใช้ ม.44 ในอีกหลายเรื่องหลายราว ที่ไม่สอดคล้องกับบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญที่ประกาศใช้แล้ว โดยเฉพาะในเรื่องสิทธิเสรีภาพของประชาชน หรือของพรรคการเมืองในการทำงานของตน

สภาพการณ์อย่างนี้เป็นสภาพการณ์ของการมีอำนาจและการใช้อำนาจที่เป็นไปอย่างไม่ตรงกับรัฐธรรมนูญที่มีอยู่นั่นเอง ซึ่งดูแล้วเป็นอำนาจที่ใหญ่กว่ารัฐธรรมนูญนั่นเอง เพราะอยากใช้อย่างไร ใช้เมื่อไร ก็ได้ทั้งนั้น

การบริหารบ้านเมืองด้วยอำนาจอย่างนี้ กล่าวได้ว่าไม่เป็นไปตาม “หลักธรรมาภิบาล” ในการที่จะจัดการอย่างมีคุณธรรม มีความโปร่งใส ยุติธรรม และตรวจสอบได้ เพื่อให้ทุกภาคส่วนของสังคมไว้วางใจในการบริหารจัดการ

ผู้ใช้อำนาจตามใจชอบเพราะเขียนอำนาจไว้ให้กับตนเองในยามมีอำนาจนั้น มักเป็นคนที่ไม่รู้จักกับเรื่องสำคัญๆต่อไปนี้ คือ

1.หลักนิติธรรม ภายใต้กฎหมายสูงสุดคือรัฐธรรมนูญและกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ ที่มีความเป็นธรรมและยุติธรรม ซึ่งแบ่งแยกอำนาจคุ้มครองไว้แล้วชัดเจน ทั้งฝ่ายบริหาร ฝ่ายนิติบัญญัติ และฝ่ายตุลาการ

2.หลักคุณธรรม คือการยึดมั่นในความถูกต้องและความดีงาม การเป็นคนซื่อสัตย์ จริงใจ ปลอดการทุจริต

3.หลักความโปร่งใส ประชาชนตรวจสอบได้ แม้จะมีองค์กรตรวจสอบของรัฐอยู่แล้วก็ตาม ประชาชนต้องมีโอกาสตรวจสอบได้ด้วยเช่นเดียวกัน

4.หลักการมีส่วนร่วม คือการรับฟังหรือเปิดการรับฟังความคิดเห็นของประชาชน ร่วมการวางแผนและร่วมปฏิบัติ และสามารถควบคุมโดยประชาชน

5.หลักความรับผิดชอบ คือการตระหนักในสิทธิหน้าที่ของแต่ละฝ่าย ไม่ก้าวก่าย แทรกแซง และใช้คนดีในการทำงาน

6.หลักความคุ้มค่า คือการบริหารจัดการและใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างประหยัด มีเหตุผล

ทั้ง 6 ประการสร้างจิตสำนึกที่ดีในการทำงาน

ไม่แกว่งไกวไปตามอำนาจของความอยากของตน

ไม่เบี่ยงเบนไปในทิศทางของความโลภ คือการโกงกินในทุกรูปแบบ และไม่เบี่ยงเบนไปในความมัวเมาของอำนาจ ที่เป็นตัวกัดกร่อนสังคมอย่างร้ายแรง

ความมัวเมาในอำนาจเพราะใช้อำนาจตามใจชอบ หรือการให้ตัวเองเป็นผู้กำหนดว่าจะต้องเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ และเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลาถ้าข้อกำหนดนั้นเป็นอุปสรรคต่อความต้องการ หรือประโยชน์ที่ตนหรือพรรคพวกจะได้รับ

ไม่ชอบใครก็ปลด โยกย้ายออกตามใจชอบ อยากแต่งตั้งใครก็แต่งตั้งตามใจชอบ

ความมัวเมาในอำนาจดังกล่าวเหล่านี้นำมาซึ่งความทุจริตได้ง่าย ที่จะตามมาในรูปแบบต่างๆ เป็นปัญหาของสังคมทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพที่จะทวีความรุนแรงยิ่งขึ้นในบ้านเราต่อไป เป็นปัญหาที่บั่นทอนการพัฒนาประเทศ และเป็นอุปสรรคต่อการสร้างความเจริญในสังคม และความผาสุกของประชาชนต่อไปในวันข้างหน้า

รูปแบบการทุจริตเปลี่ยนแปลงและแตกต่างจากอดีตมากขึ้น และขยายตัวเป็นวงกว้าง มีลักษณะซับซ้อนมากขึ้น

เหตุเป็นเพราะ “อำนาจชวนให้โกงกิน”

หลายประเทศในโลกพังมาแล้วเพราะเรื่องนี้

ขอนำพระบรมราโชวาทของ ร.9 ที่ทรงให้ไว้เมื่อวันที่ 8 ตุลาคม 2546 แก่ผู้เข้าเฝ้าถวายสัตย์ปฏิญาณ ซึ่งมีข้อความตอนหนึ่งดังนี้

“... ถ้าทุจริตแม้แต่นิดเดียวก็ขอแช่งให้มีอันเป็นไป พูดอย่างนี้หยาบคาย แต่ว่าต้องให้มีอันเป็นไป แต่ถ้าไม่ทุจริต มีความสุจริตและตั้งใจ มุ่งมั่นสร้างความเจริญ ก็ขอต่ออายุให้ถึง 100 ปี ใครมีอายุมากอยู่แล้ว ก็ขอให้แข็งแรง ความสุจริตจะทำให้ประเทศพ้นอันตราย...”

ฝากถึงผู้มีอำนาจขณะนี้ด้วย

น.ต.ประสงค์ สุ่นศิริ