เลย..เมื่อพูดถึงจังหวัดนี้ หลายคนคงนึกถึง “ภูกระดึง” สถานที่ท่องเที่ยวยอดฮิตที่ใครต่อใครฝันอยากปีนขึ้นไป “พิชิต” ให้ได้สักครั้งในชีวิต, “วังสะพุง” อำเภอที่ประชาชนประกอบอาชีพ “ขายลอตเตอรี่” มากที่สุดในประเทศไทย, “ภูเรือ” อีกอำเภอที่ได้รับความนิยมไม่แพ้ภูกระดึง รวมถึง “เชียงคาน” อำเภอเล็กๆ ริมฝั่งแม่น้ำโขง จุดนัดพบของผู้รักความ “คลาสสิก” เพราะที่นี่ยังรักษาอาคารบ้านเรือนเก่าๆ ไว้ได้ค่อนข้างสมบูรณ์
นอกจากจังหวัดเลยจะเป็นที่รู้จักในฐานะต่างๆ ดังที่กล่าวมาแล้ว ยังเป็น “แหล่งเรียนรู้” เกษตรทฤษฎีใหม่แบบผสมผสาน ตามปรัชญา “เศรษฐกิจพอเพียง” เช่นที่ “ไร่ลองเลย” ตั้งอยู่ที่บ้านนาปอ หมู่ที่ 4 ตำบลแสงภา อำเภอนาแห้ว ซึ่งที่นี่เป็นพื้นที่ตัวอย่างสำหรับปลูกพืชเมืองหนาว ในชื่อโครงการ “สร้างป่าสร้างรายได้”
สุรีรัตน์ สิงห์รักษ์ ลูกหลานชาวอำเภอนาแห้ว ดีกรีปริญญาตรีด้านบัญชีแต่เลือกที่จะกลับมาพัฒนาบ้านเกิด เล่าว่า ด้วยความที่คุ้นเคยกับงานเกษตรมาตั้งแต่เด็ก เพราะช่วงปิดเทอมต้องกลับมาบ้านแล้วพ่อแม่จะให้ไปช่วยงานในไร่อยู่เสมอ จึงเกิดความ “หลงใหล” เริ่มสะสมเมล็ดพันธุ์พืชเพื่อนำมาทดลองปลูกแบบผสมผสาน ในไร่ของครอบครัว
“มีพืชหลายอย่างที่เราปลูกผสมผสาน อันดับแรกเราลงกล้วยก่อน กล้วยเป็นพืชพี่เลี้ยงอย่างดี เป็นที่กักเก็บน้ำได้ ลงปุ๋ยหมักได้โดยไม่ต้องสับต้องย่อย ต้นไม้ที่เราปลูกไว้ชิดต้นกล้วย อย่างพริกนี่เราปลูกมา 3 ปีแล้วไม่เป็นอะไรเลย แต่ต้นที่ไม่ได้ปลูกชิดต้นกล้วย ปีสองปีแรกก็ตายแล้ว หรือกาแฟ ถ้าไม่มีร่ม ไม่ตายก็เลี้ยงไม่โต เขาจะตั้งต้นสามปีห้าปีก็ต้นเท่าเดิมแล้วก็ออกเหลืองๆ แต่ถ้ามีร่มเงาให้เขา ใบก็จะเขียวชอุ่ม กาแฟถ้าปลูกในไร่ผสมผสานนี่แทบไม่ได้ดูแลอะไรเลย เพราะต้นไม้เขาดูแลกันเอง อย่างที่สวนมีขนุน เอากาแฟกับโกโก้ไปปลูกก็งามแปลกตาดี” สุรีรัตน์ กล่าว
หลังทดลองจนเริ่มเห็นผล เกษตรกรในชุมชนหลายรายก็หันมาทำตามบ้าง และพบว่าแม้รายได้จะไม่ได้เพิ่มขึ้นเป็นกอบเป็นกำมากนัก แต่ในส่วนของรายจ่ายนั้นลดลงอย่างเห็นได้ชัด ทั้ง ต้นทุนวัตถุดิบ ที่เคยสิ้นเปลืองมากเมื่อครั้งปลูกพืชเชิงเดี่ยว ทั้ง ต้นทุนสุขภาพ อันเป็นผลข้างเคียงจากการต้องอยู่กับสารเคมี แต่สิ่งที่สำคัญกว่านั้นคือ ชุมชนเข้มแข็ง เกิดความสามัคคี สามารถพึ่งพาตนเองได้ อีกทั้งยังเป็นการฟื้นฟูพื้นที่ป่าซึ่งเคยเสื่อมโทรมให้ดีขึ้นด้วย
ซ้าย : สุรีรัตน์ สิงห์รักษ์ กับแปลงเพาะต้นกล้าไร่ลองเลย, ขวา : ต้นกาแฟที่ปลูก ณ ไร่ลองเลย
“ก่อนหน้านี้ที่เราทำพืชเชิงเดี่ยว ต้องซื้อสารเคมี แต่พอตอนหลังมาทำแบบนี้ เมื่อเริ่มปลูกพริก ปลูกมะเขือ ปลูกพืชที่กินได้ในครอบครัว รายได้เขาอาจไม่ต้องกังวลมากเพราะเขาลดรายจ่ายแล้ว เราอยากให้กลุ่มชาวบ้านเข้มแข็ง ถึงแม้จะไม่ได้ทำในพื้นที่ตัวเองทั้งหมด แบ่งมา 10 เปอร์เซ็นต์ก็เพียงพอแล้ว ที่สำคัญไม่ได้ทำแค่ในที่ของเขา ก็เอาไปปลูกในพื้นที่สาธารณะของหมู่บ้าน 1 ส่วน เอาไปปลูกในป่าชุมชนอีก 1 ส่วน ซึ่งป่าชุมชนก็มีพื้นที่ทั้งเสื่อมโทรมและสมบูรณ์ เราก็จะไปทำนุบำรุงป่าเสื่อมโทรมให้ดีขึ้นด้วย”
หญิงสาวคนเก่งรายนี้ กล่าวทิ้งท้าย ซึ่งความภาคภูมิใจที่สุดของเธอและชาวบ้านที่นี่ คือการได้เฝ้าฯรับเสด็จ สมเด็จพระเทพ
รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ณ ไร่ลองเลย เมื่อ 15 ส.ค. 2557 และล่าสุดปี 2558 นี้ มีเกษตรกรชาวอำเภอนาแห้ว เข้าร่วมโครงการแล้ว 1,272 ราย จาก 5 ตำบล 34 หมู่บ้าน มีพื้นที่รวม 6,920 ไร่
เป็นที่ประจักษ์ว่า “เกษตรผสมผสาน” ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ยกระดับคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้นได้จริง!!!
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี