นายวันชัย พนมชัย อธิบดีกรมโรงงานอุตสาหกรรม (กรอ.) กล่าวว่า จากข้อมูลการร้องเรียนโรงงานด้านกลิ่นเหม็นรบกวนประชาชน พบว่าในแต่ละปีมีข้อร้องเรียนเฉลี่ย 300 ครั้ง

ทั้งนี้ ปัจจุบันมีกฎกระทรวง เรื่อง กำหนดมาตรฐานและวิธีการตรวจสอบกลิ่นในอากาศจากโรงงาน พ.ศ. 2548 (บังคับใช้กับโรงงาน 23 ประเภท ซึ่งส่วนใหญ่เป็นโรงงานผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร อาหาร เครื่องดื่ม) ล่าสุดมีการกำหนดเพิ่มเติม เรื่อง กำหนดมาตรฐานค่าความเข้มกลิ่นของอากาศเสียที่ปล่อยทิ้งจากโรงงานผลิตยาง พ.ศ. 2562 โดยทั้งหมดใช้วิธีการตรวจวัดค่าความเข้มกลิ่นด้วยการดม (Sensory Test) ซึ่งการตรวจวัดด้วยผู้ทดสอบดมกลิ่นสามารถทำได้เฉพาะกลิ่นจากโรงงานที่เป็นการผลิตที่เกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต อาหาร การแปรรูปผลิตภัณฑ์ตามธรรมชาติ ซึ่งกลิ่นดังกล่าวต้องไม่มีผลกระทบต่อคนผู้ทดสอบดมกลิ่น

ส่วนกลิ่นรบกวนจากสารเคมียังไม่สามารถตรวจวัดระดับกลิ่นได้ เนื่องจากไม่สามารถใช้คนดมได้ เพราะเป็นพิษอันตรายต่อสุขภาพผู้ทดสอบกลิ่น กรอ.จึงมีแนวความคิดที่จะพัฒนาเครื่องตรวจวัดกลิ่นรบกวนในกลุ่มที่ไม่ใช้วิธีการตรวจวัดแบบคนดม ด้วยการใช้เทคโนโลยี E-nose จมูกอิเล็กทรอนิกส์ตรวจวัดระดับกลิ่นรบกวนด้วยเทคโนโลยีเคมีไฟฟ้า จำนวนเซ็นเซอร์หลายชนิดหลายประเภท มาตรวจวัดกลิ่นเลียนเทียบเคียงแบบการดมกลิ่นของมนุษย์ ซึ่งกลิ่นรบกวนจากกระบวนการผลิตในโรงงานผลิตอาหาร โรงงานพ่นสี ผสมสารเคมีและการเผาไหม้เชื้อเพลิง ล้วนแต่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต และความเป็นอยู่ของประชาชนโดยรอบ

ทั้งนี้ กรอ.ได้บูรณาการความร่วมมือกับ SCGP ผู้คิดค้นนวัตกรรม ซึ่งได้รับรางวัลชนะเลิศ Nation Innovation Awards Winner จากสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติปี 2563 และร่วมกับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง เพื่อพัฒนา E-Nose ตรวจวัดระดับกลิ่นรบกวนจากโรงงาน กำหนดคุณลักษณะ (Specification) ด้านเทคนิค ประสิทธิภาพ และการประมวลผลข้อมูลความถูกต้องแม่นยำ โดยกำหนดเงื่อนไขทางเทคนิคและปรับแต่งตั้งเซ็นเซอร์เทียบเคียงกับเทคนิควิธีใช้คนดม (Sensory Test) และการนำเครื่องต้นแบบไปทดสอบวัดค่าความเข้มกลิ่นในอุตสาหกรรมที่มีกลิ่นทุกประเภท ทั้งกลุ่มประเภทที่ใช้คนดม และไม่ใช้คนดม และประมวลผลการตรวจวัดระดับกลิ่นรบกวนมากำหนดเป็นร่างมาตรฐานระดับกลิ่นรบกวนในประเภทอุตสาหกรรมที่ไม่ใช้วิธีการตรวจวัดแบบคนดม คาดว่าจะสามารถนำ E-Nose มาใช้จริงได้ภายในปี 2567