วันนี้เรากำลังอยู่ในยุคที่ใครถือกล้องก็ถ่ายภาพได้ แต่ไม่ใช่ทุกคนที่เข้าใจว่า ‘ภาพที่ดี’ ต้องแลกมาด้วยอะไรบ้าง ในวันที่สงครามราคากำลังทำลายศิลปะแห่งการถ่ายภาพ ช่างภาพมืออาชีพเริ่มถอยออกจากวงการ “บอส-อัฒมาส อิศรางกูร ณ อยุธยา” เจ้าของ บริษัท เอไอ สตูดิโอ จำกัด มือลั่นชัตเตอร์ เวดดิ้งซุปตาร์ ขอแชร์มุมมองตรงไปตรงมาจากช่างภาพอาชีพ

จากความรักในการถ่ายภาพ สู่เส้นทางที่ต้องสู้กับ "ราคา"

ผมเป็นคนที่ชอบถ่ายภาพมาตั้งแต่ช่วงมัธยมปลาย และเริ่มคลุกคลีมากขึ้นในช่วงมหาวิทยาลัย ก่อนจะผันตัวเองเป็นช่างภาพอาชีพเต็มตัวตอนเข้าสู่ช่วงการทำงาน โดยเฉพาะงานถ่ายภาพอสังหาริมทรัพย์ ถ่ายภาพพอร์ตเทรต ถ่ายภาพสินค้า ไปจนถึงงานถ่ายภาพเวดดิ้ง ของเหล่าเซเลปดาราและบุคคลที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักในสังคมของประเทศไทย เสน่ห์ของการถ่ายภาพคือการที่เราได้เป็นคนที่ทำหน้าที่สื่อสาร ถ่ายทอดเรื่องราว ผ่านมุมมอง นำเสนอเป็นงานศิลปะในแบบของเรา ซึ่งในปัจจุบันงานศิลปะ อาจไม่ใช่เพียงแค่ความสวยงาม แต่ต้องมีความครบถ้วนสมบูรณ์มากขึ้น เพื่อที่จะทำให้ตัวงานมีคุณค่าในแง่ของ ‘ราคา’ ที่ลูกค้าให้ความสนใจ 

สงครามราคากำลังทำให้วงการสั่นคลอน

ตอนนี้ช่างภาพหลายท่านอาจจะมีความรู้สึกเหมือนกันว่า ‘ถ้าไม่ลดราคา ก็ไม่มีงาน’ และพอยิ่งลด มันก็ยิ่งกลายเป็นหลุมลึก ที่ทุกคนกำลังตกลงไปพร้อมกัน โดยส่วนตัวมองว่าสงครามราคาอาจจะไม่ได้เริ่มจากมือใหม่ที่ได้เข้าสู่วงการและอยากมีพอร์ต อยากมีลูกค้าเพียงอย่างเดียว แต่หลาย ๆ ครั้งก็เป็นการนำเสนอราคาที่ถูกจนคิดต้นทุนไม่ได้จากมืออาชีพที่อยู่ในวงการมานานเช่นเดียวกัน ซึ่งเรื่องนี้ผมมองว่าไม่มีถูกไม่มีผิด เพราะการกำหนดราคาเป็นเรื่องของความพอใจตามแต่ละบุคคล ไม่มีข้อห้ามใดว่าควรหรือไม่ควรทำ แต่จะพูดในเชิงการแนะนำว่าเมื่อสิ่งนี้กลายเป็นการแข่งขัน  เป็นบรรทัดฐานใหม่ของตลาด สุดท้ายก็จะส่งผลกระทบไปถึงทุกคน

งานที่เคยมีคุณค่า มาตรฐานการทำงานที่เคยมี ก็อาจจะต้องถึงเวลาปรับตัวให้ยืดหยุ่นกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนไป โดยลูกค้าอาจมองหรือเปรียบเทียบเพียงแค่ว่าใครถูกกว่า ใครให้ออพชั่นได้มากกว่า และก็เกิดการตัดสินใจ ซึ่งต่างจากก่อนหน้า ที่หลาย ๆ คนมองงานศิลปะเป็นความชื่นชอบ ความสวยงาม สื่ออารมณ์ สื่อความหมาย อธิบายและเล่าเรื่องผ่านผลงานในรูปแบบของช่างภาพ ซึ่งให้คุณค่ากับความหมายทางใจ มากกว่าปัจจุบันที่ให้คุณค่าของราคาเป็นสำคัญ โดยเฉพาะงานเวดดิ้งที่ทุกคนอาจจัดงานได้เพียงครั้งเดียวในชีวิต จึงเกิดคำถามสำคัญว่า ช่างภาพเป็นสิ่งที่จำเป็นในงานเพื่อเก็บโมเมนต์สำคัญ หรือเป็นสิ่งที่แค่ต้องมี เพื่อให้เก็บรูปภาพที่เกิดขึ้นเท่านั้น

งานถูกอาจดูคุ้ม แต่จริง ๆ แล้ว...ใครจ่ายแพง?

เคยมีลูกค้าคนหนึ่งมาหาผมหลังจากวันจัดงานแต่งงาน เพราะผมและทีมได้รับหน้าที่เป็นผู้ถ่ายภาพพรีเวดดิ้งให้ แต่ในวันจัดงานแต่งจริงลูกค้าได้เลือกช่างภาพอีกทีมเป็นผู้ดูแล ซึ่งผมยังยืนยันคำเดิมว่าทุกคนต่างตั้งใจทำหน้าที่ของตัวเองอย่างดีที่สุด ผมไม่ได้มีเจตนาด้อยค่าให้เป็นอื่นใด

ซึ่งแนวคิดในการในการจัดสรรบัดเจทไปกับงานแต่งงานของลูกค้ารายนี้ คือ การทุ่มบัดเจทไปกับ สถานที่ ตกแต่งสถานที่ อาหารจัดเลี้ยง เครื่องดื่ม ทีมงานรันคิว ทีมไฟ ทีมเครื่องเสียง นักดนตรี ชุด เมคอัพ อุปกรณ์เครื่องประดับ และอื่นๆ โดยในส่วนของช่างภาพนิ่งและวิดีโอ ลูกค้าให้ความสำคัญเป็นลำดับสุดท้าย ซึ่งก็ไม่มีถูกผิดครับ แต่ลูกค้าอาจจะลืมนึกไปในวันนั้นว่าทุกอย่างจะจบลงในวันจัดงาน แต่สิ่งสุดท้ายที่จะคงเหลืออยู่คือความทรงจำ คือความหมาย คือเรื่องราว คือรูปถ่ายและวิดีโอ ที่จะยังนำมาดูวนซ้ำอีกสักกี่รอบก็ไม่มีเบื่อ และจะคงอยู่ตลอดไปหลังจากวันจัดงาน

ปัญหาที่ลูกค้ารายนี้พบคือ คุณภาพของภาพถ่ายและวิดีโอ รวมถึงการเล่าเรื่องราวที่ไม่ได้เป็นอย่างที่คาดหวัง อันเป็นผลมาจากปัจจัยหลายๆ อย่าง ซึ่งผมมองว่าการจ้างงานโดยอิงราคาที่ถูก ย่อมส่งผลกระทบต่อหลายส่วน ไม่ว่าจะเป็นจำนวนคนในทีมที่จะช่วยเก็บภาพ ประสบการณ์การทำงานของทีม อุปกรณ์ที่ใช้ในการทำงาน เป็นต้น ส่งผลให้ผลงานที่ได้มีคุณภาพลดหลั่นลง และไม่สามารถแก้ไขภายหลังได้แม้จะยอมจ่ายเงินเพื่อแก้ไขงานมากเพียงใดก็ตาม

ผมจึงอยากแนะนำว่าเราควรที่จะเลือกคุณค่าของผลงานก่อนคุณค่าทางราคา อย่างงานเวดดิ้ง เรายอมที่จะจ่ายให้ทุกคนที่มาร่วมงานได้มีความสุข ความสบาย แต่เรากลับมองข้ามตัวเราเอง ที่จะมีความสุขหลังจัดงาน เราอาจให้ความสำคัญกับคนทุกคนที่มาร่วมงาน จนลืมตัวเองในข้อนี้ไปจะจ่ายถูก...หรือแพง? ขึ้นอยู่กับความหมายและการให้คุณค่าของผลงาน และลูกค้าต้องเป็นผู้ตัดสินใจ

คุณค่าที่มากกว่ารูปถ่าย

ผมพยายามสื่อสารกับลูกค้าทุกคนว่า เราไม่ได้แค่ถ่ายภาพให้สวยงามเพียงอย่างเดียว
แต่เรากำลังเล่าเรื่องของคู่รักในแบบของเราอย่างมีความหมาย เราใช้เวลาเรียนรู้ สะสมประสบการณ์ แก้ไขความผิดพลาด ตั้งใจ ทำงานด้วยความรัก ความรับผิดชอบ ด้วยมาตรฐานที่ดีสุด ที่แลกกับค่าตอบแทนที่เหมาะสม ไม่ใช่เพียงแค่จำนวนภาพหรือจำนวนคลิปวิดีโอ แต่เรามอบผลงานที่ดีที่สุดในทุก ๆ ครั้ง


ฝากถึงเพื่อนร่วมวงการและลูกค้า