18 กันยายน 2568 สำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่า สมเด็จควน สุดารี (Khuon Sudary) ประธานสภาแห่งชาติกัมพูชา กล่าวถ้อยแถลงของผู้นำของรัฐสภาอาเซียน ที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย ระบุว่า ดิฉันขอเน้นย้ำว่า หากไม่มีความมั่นคงเสรีภาพและสันติภาพในภูมิภาค เราคงไม่สามารถสร้างอาเซียนที่มีส่วนร่วม การบูรณาการในภูมิภาค การสร้างสันติภาพและเสถียรภาพเป็นสิ่งสำคัญ ทั้งการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ สังคมในการสร้างประชาคม

เราต้องระมัดระวังและใช้ความพยายามและการรักษาสันติภาพและเสถียรภาพและต้องรักษาไว้ซึ่งการมีส่วนร่วมซึ่งกันและกัน จึงขอใช้โอกาสนี้ขอบคุณประเทศที่รักสันติภาพทุกประเทศในการสนับสนุนในการก่อให้เกิดการหยุดยิงระหว่างไทยและกัมพูชา ถือเป็นกระบวนการสำคัญในการสร้างความมั่นคงในภูมิภาค และสันติภาพ ต้องระมัดระวังว่าการหยุดยิงค่อนข้างเปราะบาง การควบคุมเชลยศึกทหาร 18 นายของกัมพูชานั้น กระทำโดยมิชอบ การติดตั้งรั้วลวดหนามโดยผิดกฎหมาย เป็นการขัดขวางการใช้ชีวิตของประชาชนในพื้นที่

ประเทศสมาชิกอาเซียนต้องพยายามระงับยับยั้งการใช้กำลัง รวมถึงการทำลายทรัพย์สิน โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับประเทศเพื่อนบ้าน เรามีความวิตกกังวลอย่างยิ่งว่าการละเมิดการหยุดยิงจะทำให้เกิดความเปราะบางรอบใหม่ และทำให้เกิดความขัดแย้งซึ่งจะเป็นอุปสรรคในการสร้างสันติภาพระหว่างประเทศ และจะนำไปสู่การเพิ่มความขัดแย้งที่รุนแรงมากยิ่งขึ้น

การประกาศกฎอัยการศึกและการละเมิดธิปไตยระหว่างกัน ขอให้ทุกท่านได้ช่วยส่งเสริมและสนับสนุน การให้มีคณะผู้สังเกตการณ์พิเศษของอาเซียนลงพื้นที่พิพาทที่เรียกว่า IOT พร้อมขอเรียกร้องให้หยุดใช้ความรุนแรงทางการทหารและการปักปันเขตแดนโดยฝ่ายเดียว และควรให้มีคณะกรรมาธิการร่วมปักปันเขตแดนให้สอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศ และควรเคารพกฎหมายระหว่างประเทศ

สมเด็จควน สุดารี กล่าวต่อว่า ตอนนี้เราอยู่บนทางแยกที่สำคัญ มีวิกฤตการณ์ต่างๆ มากมาย โลกนี้ยังห่างไกลจากคำว่าสันติภาพ ในภูมิภาคของเราควรจะใช้มาตรการทุกมาตรการในการจัดการปัญหาเขตแดนระหว่างไทยกัมพูชาที่มีความเปราะบางอย่างยิ่ง เพื่อให้เราเป็นภูมิภาคที่มีสันติภาพและเสถียรภาพ การใช้การทูตเชิงรัฐสภาถือเป็นสิ่งที่สำคัญและเกี่ยวข้องโดยตรงกับสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นในปัจจุบัน เราไม่ควรใช้ประเด็นปัญหาทางการเมืองภายในและโยนมาที่เพื่อนบ้าน เราควรต้องสร้างสะพานแห่งความเชื่อใจความร่วมมือ และไม่ควรใช้รั้วลวดหนามมากีดกั้นความสัมพันธ์ของสองประเทศ

เราควรแบ่งปันความมั่นคงมั่งคั่งร่วมกัน เราควรส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างประชาชน เพื่อสร้างสันติภาพให้ยั่งยืนและยาวนานแทนที่จะสร้างสงคราม ที่ดึงพวกเราออกจากกัน เราควรหยุดการโทษกันไปมาและควรส่งเสริมการใข้กลไกด้านรัฐสภาระหว่างประเทศในการส่งเสริมสันคิภาพ โดย AIPA มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่ง เราควรใช้ความพยายามมากยิ่งขึ้น

พร้อมขอเน้นย้ำว่าเอกภาพของอาเซียนมีความสำคัญ เราต้องยืนหยัด คุณค่าของเราและหลักการของเรา เราจะไม่ทนว่าอำนาจคือความถูกต้องและไม่ควรทำให้ผู้ที่อ่อนแอต้องเป็นฝ่ายที่เงียบ