8 ธันวาคม 2568 สำนักข่าวเฟรช นิวส์ สื่อหลักของประเทศกัมพูชา รายงานว่า กระทรวงวัฒนธรรมของกัมพูชออกแถลงการณ์ประณามไทย ระบุข้อความ ในช่วงเช้าของวันที่ 8 ธันวาคม 2568 เวลาประมาณ 05.00 น. กองทัพไทยได้เปิดฉากโจมตีด้วยอาวุธเข้าไปในดินแดนกัมพูชา บริเวณพื้นที่อันเซส จังหวัดพระวิหาร จากนั้นได้ยิงปืนใหญ่ใส่ปราสาทตาเมือนธมและพื้นที่อื่นๆ หลายจุดตามแนวชายแดน โดยใช้อาวุธหนักหลายประเภท ระหว่างเวลา 05.00 น. ถึง 07.00 น. กองกำลังไทยยังคงโจมตีต่อเนื่องในพื้นที่โดยรอบปราสาทพระวิหาร ส่งผลให้เกิดความเสียหายต่ออาคารอนุรักษ์ของโครงการอนุรักษ์และบูรณะโคปุระที่ 5 ซึ่งดำเนินการภายใต้ความร่วมมือกัมพูชา-อินเดีย รวมถึงโครงสร้างพื้นฐานสำคัญด้านการอนุรักษ์อื่นๆ ภายในพื้นที่ดังกล่าว

นับตั้งแต่ปราสาทพระวิหารได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกโดยยูเนสโกเมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ.2551 ประเทศไทยได้กุเรื่องอ้างสิทธิและสร้างความตึงเครียดด้วยการยั่วยุทางทหารทั้งในและรอบพื้นที่ปราสาทพระวิหารซ้ำแล้วซ้ำเล่า โดยเฉพาะในช่วงปี พ.ศ.2551-2554 รวมถึงการปะทะกันอีกครั้งในช่วงวันที่ 24-28 กรกฎาคม พ.ศ.2568 การโจมตีครั้งล่าสุดเกิดขึ้นหลังจากการยั่วยุต่อเนื่องโดยเจตนาหลายวันของทหารไทย โดยรวมถึงเหตุการณ์เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ.2568 ที่บริเวณโปรเลียนทมอ ในเขตอนุรักษ์ปราสาทพระวิหาร ตำบลสระแอ็ม อำเภอจอมกระสันต์ ซึ่งเป็นการกระทำที่มีจุดมุ่งหมายชัดเจนเพื่อก่อให้เกิดการเผชิญหน้าและบ่อนทำลายข้อตกลงสันติภาพกัวลาลัมเปอร์

กระทรวงวัฒนธรรมและศิลปกรรมขอประณามอย่างรุนแรงต่อการรุกรานครั้งใหม่นี้ ซึ่งขัดขวางการปฏิบัติงานด้านการอนุรักษ์ที่กำลังดำเนินอยู่อย่างร้ายแรง และบังคับต้องมีการอพยพเจ้าหน้าที่ เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย ผู้ปฏิบัติงานด้านอนุรักษ์ขององค์การบริหารปราสาทพระวิหาร รวมถึงประชาชนในพื้นที่ กระทรวงขอประณามการละเมิดแถลงการณ์ร่วมว่าด้วยสันติภาพระหว่างกัมพูชาและไทย ซึ่งลงนามโดยนายกรัฐมนตรีของทั้งสองประเทศ โดยมีประธานาธิบดีสหรัฐ โดนัลด์ เจ. ทรัมป์ และนายกรัฐมนตรีมาเลเซีย อันวาร์ อิบราฮิม เป็นผู้ประสานงานและสักขีพยาน เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ.2568 ณ กรุงกัวลาลัมเปอร์

กระทรวงขอเรียกร้องให้ประเทศไทยยุติการปฏิบัติการทางทหารและการสู้รบทั้งหมดทันที เนื่องจากเป็นการคุกคามสันติภาพ เสถียรภาพ และความร่วมมือในภูมิภาค พร้อมทั้งปฏิบัติตามข้อตกลงหยุดยิง ปฏิญญาร่วมว่าด้วยสันติภาพ และพันธกรณีทั้งหมดตามกฎหมายระหว่างประเทศอย่างครบถ้วนและจริงใจ

กระทรวงยังขอเรียกร้องให้ประชาคมระหว่างประเทศประณามการรุกรานของไทยต่อบูรณภาพแห่งดินแดนของกัมพูชา และการทำลายปราสาทพระวิหาร ซึ่งเป็นมรดกโลกอย่างต่อเนื่อง ถือเป็นการละเมิดอนุสัญญามรดกโลก พ.ศ.2515 และอนุสัญญากรุงเฮก พ.ศ.2497 ว่าด้วยการคุ้มครองทรัพย์สินทางวัฒนธรรมในกรณีเกิดความขัดแย้งทางอาวุธ ในฐานะรัฐภาคีของอนุสัญญาเหล่านี้ ประเทศไทยต้องรับผิดชอบอย่างเต็มที่ต่อการละเมิดที่ร้ายแรง