สวัสดีครับ ผมเคยคุยเรื่องโรคต่างๆ ในแมวไปบ้างแล้ว เช่นไข้หัดแมวและไข้หวัดแมว นอกจาก 2 โรคนี้ ยังมีอีกหลายโรคที่เกิดในแมวและเป็นสาเหตุให้เจ้าเหมียวของเราเสียชีวิตได้โดยง่าย และค่อนข้างทรมานจิตใจเจ้าของด้วยครับ วันนี้เรามารู้จักโรคแรกกันครับ นั่นคือ โรคเยื่อบุช่องท้องอักเสบ ครับ

โรคเยื่อบุช่องท้องอักเสบในแมว ในภาษาอังกฤษเรียกว่า Feline infectious peritonitis (FIP)

สาเหตุ

โรคนี้เกิดมาจากเชื้อไวรัสในกลุ่ม Corona virus  ซึ่งปกติแล้ว เชื้อนี้จะทำให้อาการท้องเสียเป็นส่วนใหญ่ แต่ในแมวบางตัวจะเกิดการกลายเป็นโรคช่องท้องอักเสบได้

การติดต่อ

ติดต่อโดยการสัมผัสโดยตรง (direct contact) กับแมวที่ป่วย ซึ่งอาจแสดงอาการแล้วหรือไม่ก็ตาม การติดเชื้อสามารถผ่านทางสารคัดหลั่งจากปากและจมูก ได้แก่ น้ำลายและน้ำมูก รวมถึงอุจจาระและปัสสาวะอีกด้วย

การติดต่อนั้น จากการกินหรือการหายใจ หรือรับสิ่งปนเปื้อนจากภาชนะที่ใส่อาหารและน้ำ นอกจากนี้ยังเกิดจากการที่แมวเลียกัน หรือสัมผัสคลุกคลีกับเเมวที่ป่วยเป็นโรคนี้

เมื่อแมวได้รับเชื้อแล้ว แมวอาจจะแสดงอาการรวดเร็วภายใน 1 สัปดาห์ หรืออาจใช้เวลาเป็นเดือนก็ได้ ขึ้นอยู่กับระดับภูมิคุ้มกันในร่างกายของแมวตัวนั้นๆ 

อาการ

หลังจากได้รับเชื้อแล้ว เชื้อจะแพร่กระจายไปทั่วร่างกาย ทำให้เกิดการอักเสบของอวัยวะภายใน รวมถึงเยื่อบุช่องท้อง แมวป่วยจะแสดงอาการซึม เบื่ออาหาร น้ำหนักตัวลดลง มีไข้ติดต่อกันเป็นเวลานาน  หายใจลำบาก  เยื่อเมือกซีด และเสียชีวิตได้  ส่วนใหญ่จะพบอาการท้องบวม พบของเหลวลักษณะเป็นน้ำหรือเป็นหนองสะสมในช่องท้องและช่องอก ซึ่งระยะนี้จะเห็นว่าช่องท้องขยายใหญ่ ทำให้หายใจลำบาก จากประสบการณ์ของหมอ จะพบว่า แมวที่ป่วยเป็นโรค FIP นี้ มักมีการติดเชื้อมะเร็งเม็ดเลือดขาวในแมว หรือที่เรียกว่า Feline leukemia virus (FeLV) ร่วมด้วย ซึ่งส่วนใหญ่มักเสียชีวิตได้ง่ายมาก

การรักษา

การรักษาโรคช่องท้องอักเสบนี้ มักจะเป็นการรักษาตามอาการ โดยในรายที่อาการรุนแรง เช่น ท้องบวมและหอบมาก อาจต้องใช้การเจาะเพื่อระบายน้ำหรือหนองในช่องท้องและช่องอกเพื่อให้หายไจได้สะดวกขึ้น นอกจากนี้สัตวแพทย์จะให้ยาปฏิชีวนะ และสารต้านไวรัส (Interferon) ร่วมกัน แต่ที่ผ่านมา หากสัตว์มีอาการดังกล่าวแล้ว มักไม่ค่อยตอบสนองต่อการรักษา และเสียชีวิตในเวลาไม่นาน

ส่วนในรายที่เเสดงอาการไม่มากนัก หรือวินิจฉัยได้แต่เนิ่นๆ รวมถึงตัวที่มีภูมิคุ้มกันที่ไม่ต่ำมากนัก ก็อาจตอบสนองต่อการรักษาได้

การป้องกัน  

โรคนี้สามารถป้องกันได้โดยการทำวัคซีน โดยเราสามารถเริ่มทำวัคซีนครั้งแรกในแมวอายุประมาณ 16 สัปดาห์ หรือ 4 เดือน วัคซีนที่ใช้นี้เป็นชนิด “หยอดจมูก” เพื่อหวังการป้องกันโดยตรงที่เยื่อเมือกในทางเดินหายใจ เพราะต้องการให้เชื้อที่เข้าถูกทำลายที่นี่เลย แต่ก็มีโอกาสที่เชื้อจะผ่านเข้าไปในระบบของร่างกาย และก็สามารถทำให้เกิดโรคตามปกติได้

นอกจากนี้ควรดูแลเรื่องความสะอาดและเลี่ยงการคลุกคลีกับแมวที่ไม่ทราบประวัติการทำวัคซีน เพื่อลดความเสี่ยงของการติดโรคด้วยครับ