วงการฮอลลีวู้ดมีเรื่องให้ช็อคอีกแล้ว เมื่อบรูซ วิลลิส นักแสดงรุ่นใหญ่ของวงการ เจ้าของตำนาน “จอห์น แมคเคน” ในภาพยนตร์ Die Hart คนอึดถึกตายยาก ออกมาโพสต์ในโซเชียลประกาศอำลาวงการแสดง เนื่องจากกำลังเผชิญกับปัญหาสุขภาพ ด้วยภาวะอะเฟเซีย (Aphasia) ซึ่งจะส่งผลต่อกลไกการรับรู้ ด้วยอาการภาวะผิดปกติด้านทางการสื่อสาร ทำให้เขาจำเป็นต้องยุติบทบาทอาชีพนักแสดง ซึ่งเป็นอาชีพที่มีความหมายต่อเขามาก

ภาวะอะเฟเซีย (Aphasia) คือ อะไร ร้ายแรงขนาดไหนถึงทำให้นักแสดงมืออาชีพอย่าง บรูซ วิลลิส ถึงกับต้องออกจากวงการแสดง รวมถึงครอบครัวของเขายังเขียนเพิ่มเติมด้วยว่า “หลังจากนี้พวกเราต้องเจอเรื่องท้าทายอีกมากมาย และพวกเราได้รับรู้ถึงความรักและความหวังดีจากทุกๆ คน” แสดงถึงภาวะของอาการนี้จะมีผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของเขากับครอบครัวและคนรอบด้านอีกมากมาย

แพทย์หญิงปิยะนุช รักพาณิชย์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ฟื้นฟู และผู้อำนวยการ สวนสุขภาพอรุณสหคลินิก (Arun Health Garden) ศูนย์เวชศาสตร์ฟื้นฟูผสมผสาน กายภาพบำบัด และดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับภาวะอะเฟเซีย (Aphasia) รวมทั้งใครบ้างที่เป็นกลุ่มเสี่ยง

ภาวะอะเฟเซีย Aphasia คืออะไร : “อะเฟเซีย” ไม่ใช่โรค แต่เป็นภาวะผิดปกติด้านทางการสื่อสาร ซึ่งอาจจะเสียความสามารถในการพูด หรือไม่เข้าใจในสิ่งที่
ผู้อื่นพูด หรือมีความผิดปกติทั้ง 2 อย่าง

อาการของโรค : ภาวะอะเฟเซียแบ่งได้ง่ายๆ เป็น 2 ประเภท คือ ประเภทที่ 1 พูดได้ปกติหรือพูดคล่อง แต่ไม่เข้าใจในคำพูดของผู้อื่น คือบกพร่องที่การรับรู้ความเข้าใจ ประเภทที่ 2 คือ บกพร่องด้านการพูด คือ เข้าใจสิ่งที่ผู้อื่นสื่อสาร แต่ไม่สามารถพูดออกมาได้ตามปกติ เช่น นึกคำไม่ออก ผู้ป่วยบางคน
อาจจะมีอาการได้ทั้ง 2 ประเภท

ความรุนแรงของอะเฟเซีย : มีหลายระดับ ถ้าเป็นน้อยอาจจะแค่นึกคำบางคำไม่ออก แต่ถ้ามีอาการมากก็ไม่สามารถสื่อสารได้เลยเพราะไม่เข้าใจในสิ่งที่ผู้อื่นพูดรวมถึงไม่สามารถพูดโต้ตอบได้

กลุ่มเสี่ยงที่จะเกิดภาวะอะเฟเซีย : เพราะอะเฟเซียเป็นอาการที่เกิดเนื่องมาจากสมองส่วนที่ทำหน้าที่ควบคุมการใช้ภาษาได้รับความเสียหาย เช่น โรคหลอดเลือดสมองตีบหรือหลอดเลือดสมองแตกในบริเวณของสมองที่ใช้ควบคุมการสื่อสารในการพูด ซึ่งเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด นอกจากนี้ อาจมาจากสาเหตุอื่นๆ เช่น อุบัติเหตุที่กระทบกระเทือนที่สมอง การติดเชื้อในสมอง เนื้องอกในสมอง มีภาวะสมองเสื่อม เป็นต้น

จะรู้ได้อย่างไรว่ามีแนวโน้มที่จะเกิดภาวะอะเฟเซีย : เนื่องจากอะเฟเซียมีสาเหตุเกิดจากความผิดปกติของสมอง ดังนั้น
ถ้ามีอาการผิดปกติของสมองโดยเฉพาะเส้นเลือดตีบหรือแตก ก็มีโอกาสเป็นได้สูง รวมถึงอาการในข้อที่ 4 หรือไปพบแพทย์เพื่อทดสอบอาการ หรือให้แพทย์ตรวจวินิจฉัยด้วยเครื่องมือต่างๆ เช่น การทำ CT Scan, การทำ
MRI เพื่อหาความผิดปกติของสมอง กล้ามเนื้อ ไขมัน เป็นต้น

วิธีสังเกตอาการ : ถ้ามีความผิดปกติเกี่ยวกับการสื่อสารกับผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นการที่ไม่เข้าใจในสิ่งที่ผู้อื่นสื่อสาร หรือผิดปกติด้านการพูด เช่น การนึกคำพูด การใช้คำพูด การเขียนหรือการอ่าน ให้รีบปรึกษาแพทย์

วิธีรักษา : ต้องรักษาที่สาเหตุที่ทำให้เกิดอะเฟเซีย โดยการรักษาอาการผู้ที่เป็นภาวะอะเฟเซียแล้ว จะมีการฟื้นฟูทางด้านการพูดและสื่อสาร โดยนักอรรถบำบัด หรือนักแก้ไขการพูด

สามารถป้องกันได้อย่างไร : อะเฟเซียเป็นเรื่องของภาวะบกพร่องทางสมอง ดังนั้นวิธีป้องกัน คือการดูแลสุขภาพสมองให้ดี โดยการหลีกเลี่ยงพฤติกรรมต่างๆ ที่จะสร้างความเสียหายแก่สมองของเรา เช่น พฤติกรรมหรือโรคที่ทำให้เกิดความเสี่ยงของโรคหลอดเลือดสมอง หรือสมองเสื่อม ที่มาจากโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ควรออกกำลังกายสม่ำเสมอ และไม่ควรดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นต้น