คอหัก หลังหัก ทำให้ไขสันหลังซึ่งเป็นศูนย์รวมระบบประสาทที่อยู่ภายในโพรงกระดูกสันหลังพลอยได้รับบาดเจ็บไปด้วย แล้วสิ่งที่ทุกคนไม่อยากให้เกิดคือความพิการ อัมพาตแขนขาสองข้างหรืออัมพาตครึ่งล่าง ก็มักเกิดขึ้นอย่างเลี่ยงไม่ได้ แต่ไม่เพียงแค่นั้น ไขสันหลังบาดเจ็บมักทำให้ระบบประสาทที่ควบคุมการทำงานของกระเพาะปัสสาวะและหูรูดท่อปัสสาวะก็เสียหายไปด้วย
ยามที่กระเพาะปัสสาวะต้องคลายตัวเพื่อกักเก็บปัสสาวะ กระเพาะปัสสาวะกลับหดตัวหรือหดเกร็งมากเกินทำให้ความดันในกระเพาะปัสสาวะสูงขึ้นโดยไม่รู้ตัว ยับยั้งไม่ได้ ความดันที่สูงนี้เองส่งผลต่อที่ปกติกรองของเสียและน้ำส่วนเกินออกจากเลือดแล้วขับออกมาเป็นปัสสาวะไหลลงมาในท่อไต แล้วถูกกักเก็บในกระเพาะปัสสาวะ ส่วนหูรูดท่อปัสสาวะก็มักหดเกร็งพร้อมๆ กับกระเพาะปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะไม่ถูกระบายถ่ายออกมาทางท่อปัสสาวะ ในทางตรงกันข้าม กระเพาะปัสสาวะและหูรูดท่อปัสสาวะหดเกร็งควบคุมไม่ได้นี้เองส่งผลเสีย ทำให้ไตบวม และ/หรือภาวะปัสสาวะไหลย้อนกลับขึ้นไต หากมีการติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ ก็เสี่ยงต่อการติดเชื้อที่ไต และไตวายเรื้อรังตามมา
การควบคุมความดันที่เกิดจากกระเพาะปัสสาวะหดเกร็งมากเกินด้วยยา การใช้หลอดสวนปัสสาวะเพื่อช่วยระบายปัสสาวะออกเป็นระยะๆ อย่างถูกวิธี การลดหรือบรรเทาภาวะปัสสาวะไหลออกโดยไม่รู้ตัว เป็นเป้าหมายและแนวทางการบำบัดรักษาและฟื้นสภาพระบบขับถ่ายปัสสาวะหลังไขสันหลังบาดเจ็บ และป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเป็นอันตรายต่อชีวิต
ดังนั้น ทุกฝ่าย ไม่ว่าแพทย์ ผู้พยาบาล ผู้ป่วย และผู้ดูแล พึงตระหนักว่า การจัดการถ่ายปัสสาวะที่เหมาะสมสำหรับผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลังเป็นเรื่องสำคัญไม่เฉพาะต่อระบบทางเดินปัสสาวะ แต่สำคัญต่อชีวิตด้วย ปัสสาวะไหลออกมาได้เองทั้งที่ตั้งใจและไม่ตั้งใจนั้น อาจเป็นผลจากกระเพาะปัสสาวะและหูรูดทำงานผิดปกติดังกล่าวข้างต้น ที่อาจส่งผลเสียต่อไตในระยะยาว ผู้ป่วยจึงควรได้รับการวินิจฉัย คำแนะนำ การบำบัดรักษาและฟื้นสภาพที่เหมาะสม และติดตามอย่างต่อเนื่องโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อรักษาระบบขับถ่ายปัสสาวะให้ทำงานใกล้เคียงปกติ ไตไม่วายหรือติดเชื้อจนถึงแก่ชีวิต
บทความโดย
พญ.อภิชนา โฆวินทะ
คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ราชวิทยาลัยแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟูแห่งประเทศไทย
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี