จำนวนแพทย์ไทย ณ 15 สิงหาคม 2565 ที่ลงทะเบียนที่แพทยสภา และยังมีชีวิตอยู่มี 68,600 คน ทำงานใน กทม. 32,077 คน ต่างจังหวัด 34,467 คน (%) ในจำนวนนี้มีแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวเพียง 7,850 คน แต่ 6,444 คน ได้รับอนุมัติบัตร หรืออีกนัยหนึ่ง คือ เป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขาอื่น และไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ทางด้านเวชศาสตร์ครอบครัว ที่มีวุฒิบัตรจริงๆ มีเพียง 1,406 คน ซึ่งปัจจุบันนี้เรามี รพ.สต.(หรือโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเกือบ 10,000 แห่งและภายใน 10 ปีหลังจาก พ.ร.บ.ระบบสาธารณสุขมูลฐานออกในปี 2562 ประเทศไทยจะมี รพ.สต. 6,500 แห่ง โดยในระยะเริ่มต้น (หวังว่า) รพ.สต. 1 แห่ง จะรับดูแลประชาชนประมาณ 10,000 คน (รวมแล้ว 65 ล้านคน) โดย รพ.สต.จะมีแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวเป็นหนึ่งในทีมของเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ฉะนั้นอย่างน้อยภายใน 7 ปีข้างหน้าประเทศไทยจะต้องมีแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวอย่างน้อย1 คนต่อ รพ.สต. 1 แห่ง หรือต้องมีแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว 6,500 คนทั่วประเทศ
แพทย์สาขาอื่นๆ มีแพทย์เท่าไหร่ ศัลยศาสตร์ทุกชนิด มี 5,542 คน (ศัลย์ทั่วไป 3,432 คน) ประสาทศัลยศาสตร์ 603 คน กระดูก 1,365 คน อายุรศาสตร์ทุกสาขา 13,789 คน (อายุรศาสตร์ทั่วไป 7,461 คน) สูติ รวม 4,558 คน (ทั่วไป 3,553 คน) กุมารรวม 6,613 คน (ทั่วไป) 4,786 วิสัญญีรวม 2,481 คน (ทั่วไป 2,102 คน) หูคอจมูกรวม 1,800 คน(ทั่วไป 1,592 คน) ตา 1,787 คน จิตเวชศาสตร์รวม 1,343 คน (ทั่วไป 978 คน) รังสีรวม 3,043 คน (ทั่วไป 707 คน) พยาธิรวม 1,012 คน (ทั่วไป 498 คน) เวชศาสตร์ฟื้นฟู 742 คน เวชศาสตร์ป้องกัน 3,523 คน (ทั่วไป 237 คน) เวชศาสตร์ฉุกเฉิน 1,260 คน นี่เป็นข้อมูลแบบสรุป ท่านใดสนใจในรายละเอียดของสาขาย่อย เปิดเข้าไปดูใน website ของแพทยสภาได้
ถามว่าแพทย์ไทยขาดไหม ก็แล้วแต่มุมมอง ประเทศไทยเรามีแพทย์ 66,544 คนต่อประชากร 66 ล้านคน หรือแพทย์ 1 คนต่อประชากร 992 คน จะถือว่ามีแพทย์มากพอก็ใช่ น้อยไปก็ใช่แล้วแต่ใครมอง ใครคิด แต่ถ้าไปถามประชาชน ประชาชนยังเข้าถึงแพทย์ยากรพ.สต.ยังไม่มีแพทย์ประจำ อาจมีแพทย์มาเช้าไม่ถึงเย็นกลับ 1 ครั้งต่อเดือน ต่อสัปดาห์ ทั้งๆ ที่ควรมีอยู่ประจำ แต่เรื่องนี้เอาไว้ก่อน
ขอนำไปดูต่างประเทศบ้าง ที่อังกฤษ (สหราชอาณาจักร UK.)มีแพทย์ที่ลงทะเบียนกับแพทยสภาในปี 2022 ถึง 350,000 คน(แต่ที่จ้างมี 213,839 คน) ทั้งๆ ที่ UK. มีประชากรเพียง 67.22 ล้านคน(2020) หรือแพทย์ 1 คนต่อประชากร 192 คน หรือ 5.2 ต่อ 1,000ประชากร แต่ถ้าคำนวณจากแพทย์ที่ถูกจ้างงาน 213,839 คน คือ1 แพทย์ ดูแล 314 ประชากร หรือแพทย์ 3.18 คนต่อประชากร1,000 คน แต่เขายังบอกว่าเขามีแพทย์ไม่เพียงพอ?!
ฉะนั้นถ้าเอาเฉพาะตัวเลขแพทย์ที่สหราชอาณาจักร ที่ถูกจ้างงาน 213,839 คน ที่ UK. แพทย์ 1 คน จะดูแลประชากร 314 คน หรือจะมีแพทย์ 3.18 คน ที่ดูแลประชากร 1,000 คน
ฉะนั้นประเทศไทยที่มีแพทย์ 1 คนต่อประชากร 992 คน หรือแพทย์ 1.008 คนต่อประชากร 1,000 คน จะพอดี มากไป น้อยไปจะต้องแล้วแต่ใครมอง ถ้าเป็นประชากรส่วนใหญ่คงว่าไม่พอ ถ้าเป็นแพทย์แล้วแต่ใครที่ไหนพูด เท่าที่เคยสัมผัส โดยเฉพาะแพทย์ในต่างจังหวัดที่ทำงานในภาครัฐ ส่วนใหญ่จะบอกว่าไม่พอมีแพทย์น้อยคนมากที่บอกว่าพอแล้ว หรือมากไปด้วยซ้ำไป รัฐบาลเองอาจมองว่าพอแล้ว เพราะไม่มีงบประมาณ การไม่มีงบประมาณไม่ใช่ข้ออ้าง ต้องดูความจำเป็น ความต้องการของประเทศของประชาชน ถ้ามีความต้องการที่จะผลิตแพทย์เพิ่ม ในทุกสาขา และกระจายแพทย์ให้ไปทั่วประเทศด้วยความสมัครใจให้ได้ ถึงแม้ไม่มีงบประมาณก็ต้องไปหามาหยุดให้มีการคอร์รัปชั่น ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่าประเทศไทยสูญเสียงบประมาณไปกับการคอร์รัปชั่นถึงปีละ 3-4 แสนล้านบาท
และถ้าปริมาณแพทย์ขาด ต้องดูในรายละเอียดด้วยว่าขาดสาขา อนุสาขาอะไร เช่น ประเทศไทยเป็นสังคมผู้สูงอายุแล้ว แต่เรามีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านนี้เพียง 64 คน 28 คนอนุมัติบัตรมีเพียง 36 คนที่ฝึกอบรมและสอบมา อนุสาขาโรคติดเชื้อ(ดูแลโรคติดเชื้อ เช่น โรคโควิด-19 และโรคอื่นๆ ที่จะตามมาอย่างแน่นอนในอนาคต) มีเพียง 286 คน (86 อว. 198 วว.) อนุสาขาเวชบำบัดวิกฤต 285 คน (113 อว., 172 วว.) ศัลยศาสตร์อุบัติเหตุ 80 (69 อว., 11 วว.?) วิสัญญี 2,102 คน (82 อว., 2,020 วว.)เวชศาสตร์ฟื้นฟู 742 คน (108 อว., 1,152 วว.) เวชศาสตร์ฉุกเฉิน 1,260 คน (108 อว., 1,152 วว.)
ด้วยเหตุนี้เอง ผมจึงอยากให้มีมานานแล้ว คณะกรรมการดูแลเรื่องกำลังคนแห่งชาติในทุกๆ อาชีพ วิชาชีพ มองภาพรวมของประเทศในอดีต ปัจจุบัน อนาคต ว่าเราต้องการจำนวนคนเท่าไหร่ ในสาขา อนุสาขาอะไรบ้าง คณะกรรมการชุดนี้ต้องศึกษาตลอดเวลา ปรับแผน มีกรรมการจากทุกส่วนที่เกี่ยวข้อง สภาพัฒน์ งบประมาณ ก.พ. กระทรวงสาธารณสุข แพทยสภา โรงเรียนแพทย์ กลาโหม ราชวิทยาลัย อปภ. หรืออะไรก็แล้วแต่
ยังมีต่อนะครับ เรื่องกำลังคนเรื่องใหญ
นพ.พินิจ กุลละวณิชย์
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี