วันที่ 4 ก.พ.63 นายเฉลิมเกียรติ นพเกตุ นายกองค์การบริหารส่วนตำบล (นายก อบต.) หัวสำโรง อ.แปลงยาว จ.ฉะเชิงเทรา เปิดเผยว่า อำเภอแปลงยาว ร่วมกับ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน กลุ่มโรงงานในนิคมเกตุเวย์ซิตี้ และบริษัท โตโยต้ามอเตอร์ เกตุเวย์ ร่วมกันจัดงานประเพณีขึ้นเขาเผาข้าวขึ้นระหว่างวันที่ 7 – 8 กุมภาพันธ์ 2563 ณ บริเวณลานวัดหัวสำโรง ซึ่งกิจกรรมดังกล่าวได้ร่วมกันอนุรักษ์จัดขึ้นมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน

นายเฉลิมเกยรติ เปิดเผยอีกว่า บรรพบุรุษดั้งเดิมของอำเภอแปลงยาวนั้นได้อพยพมาจากเมืองเวียงจันทร์ สมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ซึ่งเรียกตัวเองว่า "ชาวลาวเวียง" ปัจจุบันตั้งถิ่นฐานอยู่ในเขต อ.แปลยาว อ.พนมสารคาม จ.ฉะเชิงเทรา

"บุญข้าวหลาม" เป็นประเพณีการทำบุญถวายข้าวหลาม ขนมจีนน้ำยาป่าแด่พระภิกษุสงฆ์ ประเพณีนี้มีในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 3 ของทุกปี เหตุที่ถวายข้าวหลามนั้น เป็นเพราะเดือน 3 เป็นฤดูกาลเก็บเกี่ยวข้าว ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำนา จึงนำข้าวอันเป็นพืชหลักของตนที่ได้จากการเก็บเกี่ยวครั้งแรก ซึ่งเรียกว่าข้าวใหม่ จะมีกลิ่นหอมน่ารับประทานมาก นำมาทำเป็นอาหาร โดยใช้ไม้ไผ่สีสุกเป็นวัสดุประกอบในการเผา เพื่อทำให้ข้าวสุก เรียกว่า "ข้าวหลาม" เพื่อนำไปถวายพระภิกษุ การเผาข้าวหลาม ชาวบ้านจะเริ่มเผาในวันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 3

โดยชาวบ้านจะออกไปหาไม้ไผ่ ซึ่งมีอยู่มากในหมู่บ้านมาทำกระบอกข้าวหลาม ซึ่งจะต้องเลือกลำไผ่ที่ไม่แก่หรืออ่อนมากเกินไป ไม่มีตามด เพราะตามดจะทำให้มีกลิ่นเหม็นและไม่มีเยื่อ ทำให้ข้าวติดกระบอก ความยาวของปล้องไม้ไผ่ ห่างพอควร ยาวประมาณ 18 นิ้ว นำไม้ไผ่ทั้งลำมาตัด หรือเลื่อยเป็นท่อน ๆ โดยมีข้อต่อที่ก้นกระบอกจากนั้นนำ "ข้าวเหนียว" ที่มีกะทิผสมเรียบร้อยแล้ว ใส่กระบอกนำไปเผาไฟที่ลานบ้าน โดยขุดดินเป็นรางตื้น ๆ เป็นที่ตั้งกระบอกข้าวหลามรอบ ๆ แถวข้าวหลามก่อกองไฟขนานไปกับข้าวหลาม 

บางบ้านใช้ต้นไม้ที่ตายแล้วทั้งต้นมาเป็นเชื้อเพลิง ซึ่งชาวบ้าทั้ง 12 หมู่บ้านของตำบลหัวสำโรง จะนำข้าวหลามมาวางเรียงรายเป็นแถวยาวประมาณ 200 เมตรซึ่งถือได้ว่า เป็นเตาเผาข้าวหลามยาวที่สุดในโลก จากนั้นจุดจุดไฟเผาข้าวหลามพร้อมๆกัน รุ้งเช้าวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 ชาวบ้านจะนำข้าวหลามที่เผาได้ พร้อมอาหารคาวหวาน ขนมจีนไปทำบุญที่วัดเขาดงยาง (วัดสุวรรณคีรี) ต.หนองแหน อ.พนมสารคาม จ.ฉะเชิงเทรา

การทำบุญข้าวหลามของชาว "ลาวเวียง" ยังคงทำกันตามประเพณีดั้งเดิมและผสมผสานกับประเพณีไทยก็คือการปิดทองรอยพระพุทธบาทจำลองที่วัดเขาดงยาง (วัดสุวรรณคีรี) เขต ต.หนองแหน อ.พนมสารคาม จ.ฉะเชิงเทรา กลางเดือน 3 ชาวบ้าน "ลาวเวียง" ซึ่งอยู่ห่างจากวัดดงยาง ประมาณ 4 – 6 กิโลเมตร ต้องเดินทางด้วยเท้าไปปิดทอง โดยใช้เส้นทางผ่านบ้านหัวสำโรง ต.หัวสำโรง อ.แปลงยาว ซึ่งมีชาวไทยเชื้อสายเขมร ตั้งบ้านเรือนอยู่เป็นจำนวนมาก ประเพณีบุญข้าวหลามจึงแพร่หลายสู่บ้านหัวสำโรง และนับเป็นประเพณีของชนกลุ่มคนของชาวชุมชนหัวสำโรง ต.หัวสำโรง อ.แปลงยาว และชาวบ้านในพื้นที่ ต.หนองแหน อ.พนมสารคาม ที่ยึดมั่นและสืบทอดมาอย่างยาวนาน