ดร.ทวารัฐ สูตะบุตร ผู้อำนวยการสำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน) หรือ OKMD กล่าวว่าตลอดปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 OKMD ได้เดินหน้าภารกิจสำคัญในการสร้าง “สังคมฐานความรู้” (Knowledge-Driven Society) ผ่านการใช้ความรู้เป็นเครื่องมือสร้างสรรค์และขับเคลื่อนผลกระทบเชิงบวกต่อสังคม โดยเฉพาะในด้าน Soft Power ซึ่งถือเป็นนโยบายหลักของรัฐบาล และยังคงยึดมั่นเป้าหมายในการเป็นองค์กรสมรรถนะสูงที่สร้างผลกระทบต่อสังคม ผ่านความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายและการพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ที่เข้าถึงประชาชนอย่างกว้างขวาง ซึ่งผลการดำเนินงานในรอบ 12 เดือนที่ผ่านมา สะท้อนถึงความมุ่งมั่นและประสิทธิภาพอย่างชัดเจน

โดยในปี 2568 OKMD เริ่มขับเคลื่อน Soft Power ด้านดนตรีและหนังสือ โดยดำเนินโครงการ Talent Everywhere ครอบคลุม 10 พื้นที่ บ่มเพาะเยาวชนกว่า 1,500 คน พร้อมจัดทำหลักสูตรออนไลน์ “The Artist’s Journey” เข้าถึงได้ผ่าน OFOS Portal

ด้านหนังสือมีโครงการ One Book One City ผลิตนิทานภาพท้องถิ่น 3,000 เล่ม เทศกาล TK Book Fair ในสนามกีฬาในร่ม อบรมบุคลากรในอุตสาหกรรมหนังสือ 6 หลักสูตร และสร้างสื่อความรู้ The KOMMON และ OKMDV สำหรับเด็ก เยาวชน และครอบครัว

ในด้านดนตรี เราค้นหาและพัฒนาเยาวชนด้านดนตรี ผ่านกิจกรรม Street Performance โดยจัดที่มิวเซียมสยาม และเตรียมขยายสู่ 5 จังหวัด และ Music Boost Camp รวมถึงความร่วมมือกับ TK Park และ มหาวิทยาลัยมหิดล ในกิจกรรม Music Talk: Music and the Cities

2.การสนับสนุน Soft Power ผ่าน สถาบันอุทยานการเรียนรู้ หรือ TK Park และมิวเซียมสยาม ได้แก่ โครงการ Creative Writing 2024 และเทศกาล Night at the Museum
ครั้งที่ 14 ภายใต้ธีม “What’s Thai วัดไทย ๒๐๒๔”

สำหรับแผนดำเนินงานปีงบประมาณ 2569 OKMD จะขยายผลสู่ 4 อุตสาหกรรมสร้างสรรค์ โดยเน้นการพัฒนาศักยภาพเชิงลึก ได้แก่ 1.ดนตรี จะพัฒนา 4 หลักสูตรดนตรีสากล กลุ่มเป้าหมาย 8,000 คน พร้อมจัด Busking Area 10 จุด 2.หนังสือ มุ่งส่งเสริมผู้ประกอบการสร้างสรรค์ eBook AudioBook AR/VR Book อบรม 5 หลักสูตร กลุ่มเป้าหมาย 1,000 คน 3.แฟชั่น มุ่งพัฒนาศักยภาพประชาชนผู้สนใจประกอบอาชีพในอุตสาหกรรมแฟชั่น จำนวน 4,500 คน ในทุกภูมิภาค 8 พื้นที่ พร้อมจัดเวทีสร้างแรงบันดาลใจ และหลักสูตรออนไลน์ และ 4.Wellness จะพัฒนาหลักสูตร อบรม และสื่อประชาสัมพันธ์ เพื่อเสริมจุดแข็งไทยด้านธรรมชาติและวัฒนธรรม

ขณะเดียวกัน ยังเดินหน้ายกระดับพื้นที่เรียนรู้ผ่านโครงการ Playground เพื่อทุกช่วงวัย โดยใช้แนวคิด Brain-based Learning (BBL) สร้างพื้นที่เรียนรู้สร้างสรรค์เสริมทักษะ 4C ได้แก่ Critical Thinking, Creativity, Communication และ Collaboration ควบคู่การพัฒนาศูนย์การเรียนรู้แห่งชาติ (NKC) บนถนนราชดำเนิน บนพื้นที่กว่า 20,000 ตร.ม. คาดว่าเสร็จภายใน 3 ปี รองรับผู้เข้าชมกว่า 1.5 ล้านคน/ปี และผู้ใช้บริการออนไลน์กว่า 100 ล้านครั้ง/ปี

3.การใช้นวัตกรรมและ AI เพื่อการเรียนรู้ โดยจัดคอร์สออนไลน์ฟรี 3 หลักสูตร ได้แก่ Creative Writing Prompt, Art and AI, และ AI Ethics & Copyright และ จัด โครงการ Learn Lab Hack-a-thon 2025 เพื่อบ่มเพาะโมเดลธุรกิจด้าน AI ในอุตสาหกรรมอาหาร ดนตรี ศิลปะ ความงาม และสุขภาพ

นอกจากนี้ ยังมุ่งพัฒนาทางด้านเทคโนโลยี โดย OKMD ได้พัฒนา TK Digital Platform เพื่อเชื่อมโยงเครือข่าย TK Park 30 แห่งทั่วประเทศแบบ One Stop Service พร้อมสร้าง “มหานครแห่งการเรียนรู้ผ่าน AI” และโครงการ NextGen Skills พัฒนาทักษะเยาวชนด้านนวัตกรรม เทคโนโลยีดิจิทัล และวินัยทางการเงิน

OKMD ได้ออกแบบ “Model การเรียนรู้ Soft Power” ที่เชื่อมโยงทุกภาคส่วน ตั้งแต่ ต้นน้ำ โดยพัฒนาองค์ความรู้ร่วมกับเครือข่ายรัฐ-เอกชน และผู้ประกอบการในแต่ละอุตสาหกรรม ส่วนกลางน้ำ จัดการเรียนรู้ที่เข้าถึงได้จริง ทั้งในรูปแบบออนไลน์และกิจกรรมเชิงปฏิบัติ เช่น ค่าย เวทีโชว์ความสามารถ และปลายน้ำ ผู้เข้าร่วมสามารถนำความรู้ไปใช้ต่อยอดในชีวิตจริง สร้างคุณค่าใหม่ และแบ่งปันสู่ชุมชน ซึ่งทั้งหมดนี้ เอื้อต่อประชาชนทั่วไป นักพัฒนา และผู้ประกอบการ ในการสร้างความรู้ที่ใช้ได้จริงสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน

“การขับเคลื่อน Soft Power จะดำเนินควบคู่กับกระบวนการจัดการความรู้ (KM) ของ OKMD ทั้งการรวบรวม พัฒนา จัดเก็บ และถ่ายทอดองค์ความรู้ ผ่าน TK Park และมิวเซียมสยาม เพื่อสร้างระบบนิเวศการเรียนรู้ที่ยั่งยืนและเข้าถึงได้ในทุกพื้นที่ OKMD เชื่อว่า Soft Power ไทยในอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ทั้ง 4 ด้านหลักจะเป็นพลังสำคัญขับเคลื่อนเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และบทบาทของไทยในเวทีโลกได้อย่างยั่งยืน”

ดร.ทวารัฐ กล่าวว่า OKMD ได้ยกระดับบทบาทสู่การเป็น “ผู้ประสานพลังความรู้” เชื่อมโยงผู้สร้างสรรค์ ผู้เชี่ยวชาญ และภาคส่วนต่างๆ เพื่อขยายองค์ความรู้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยมีผลงานสำคัญ ได้แก่ 1.การพัฒนากระบวนการจัดการความรู้และนวัตกรรม โดยได้ลงนามความร่วมมือกับ 3 หน่วยงาน ได้แก่ สถาบันคลังสมองของชาติ (KNIT), สถาบันที่ปรึกษา IKI-SEA และบริษัท ทริส คอร์ปอเรชั่น จำกัด (TRIS) เพื่อขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะด้านการจัดการความรู้ในระดับประเทศ

นอกจากนี้ TK Park ได้ดำเนินพันธกิจ “ห้องสมุดมีชีวิต” โดยจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านและสร้างสรรค์การเรียนรู้ เช่น เทศกาลการเรียนรู้กรุงเทพฯ (Learning Fest Bangkok 2025) : ร่วมกับกว่า 70 องค์กร ภายใต้แนวคิด “Givetopia - อุดมการ(ณ์)ให้”, เทศกาลการเรียนรู้โคราช (Learning Fest Korat 2025) : ภายใต้แนวคิด “ครูนอกห้องเรียน”, Read Fest 2025 : เปลี่ยนสนามกีฬาสู่พื้นที่การเรียนรู้, Book on Board #4 : แปลงเนื้อหาหนังสือเป็นบอร์ดเกม เช่น Blessing Slap!, Pieces of Healing, และ พระเจ้าช่วยกล้วยหัก, แคมเปญ “อ่านแล้ว อ่านอีก” : ร่วมกับมูลนิธิกระจกเงา ระดมหนังสือเพื่อส่งต่อสู่กว่า 2,000 แห่งทั่วประเทศ

ขณะเดียวกัน มิวเซียมสยาม ยังคงเป็นแหล่งเรียนรู้ที่ทันสมัยและมีบทบาทยกระดับพิพิธภัณฑ์ไทย ผ่านกิจกรรมและนิทรรศการสำคัญ ได้แก่ นิทรรศการถาวร “ถอดรหัสไทย” และ นิทรรศการหมุนเวียน “Thai Rubik-Play Instinct”, เทศกาล Night at the Museum ครั้งที่ 14 ที่จัดพร้อมกันกว่า 53 แห่งทั่วประเทศ, โครงการ “Museum Star 2025” : รางวัลเพื่อยกระดับมาตรฐานพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ในประเทศไทย

การดำเนินงานของ OKMD ในปีงบประมาณ 2568 ได้สะท้อนความสำเร็จในการสร้าง “สังคมฐานความรู้” และการขับเคลื่อน Soft Power ไทย ผ่านการบูรณาการความร่วมมือ การพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ และการสร้างพื้นที่สร้างสรรค์ทั้งในระดับประเทศและระดับโลก