ควายเป็นสัตว์ที่อยู่ในโลกนี้มานานนับแต่โบราณกาล แม้แรกเริ่มเดิมทีจะมีสัญชาติญานแห่งควายป่าที่ดุร้าย แต่สังคมแห่งสิ่งมีชีวิตก็กลับมาเอื้ออาทรกันในที่สุด จากควายป่ากลายจึงมาเป็นควายบ้านที่มนุษย์เลี้ยงไว้ใช้งาน และมีบทบาทสำคัญกับการดำเนินชีวิตของคนไทยมาตั้งแต่อดีตกาล

ปัจจุบันทั่วโลกมีควายอยู่ราว 100 ล้านกว่าตัว อาศัยอยู่ในแถบเอเชียถึงกว่า 95% โดยประเทศไทย ก็ได้ชื่อว่าเป็นประเทศหนึ่งที่พบเห็นสัตว์ชนิดได้ทั่วทุกภาค   ความผูกพันธุ์ของคนไทยกับควายมีมานานแสนนาน แม้วันนี้ควายเหล็กจะเข้ามาแทนที่ไปมากแล้ว แต่เมืองไทยก็ยังมีควายกระจายอยู่ทั่วทุกแห่ง และแม้ว่าปริมาณการใช้ควายจะลดลง แต่ก็ไม่อาจลดความผูกพันธ์ของคนกับควายไปได้เพราะชื่อของควาย ไม่มีวันตายไปจากชีวิตของเรา

เมืองไทยได้ชื่อว่าเป็นเมืองแห่งเกษตรกรรม ภาพของควายจึงปรากฎชัดในสายตาชาวโลก ก่อนหน้าที่วิวัฒนาการจะรุกคืบเข้ามาแทนที่ แต่ก็ยังมีท้องถิ่นที่ยังคงวิถีของคนกับควายเอาไว้และกลายเป็นเอกลักษณ์ที่ทั่วโลกต้องจับตามองด้วยรอยยิ้ม

เยือนชลบุรีวันที่ใครๆก็ขี่ควาย

ความกตัญญูรู้คุณเป็นสิ่งหนึ่งที่คนไทยร่วมสืบสานความดีงามนั้นไว้ ด้วยระลึกว่า ความสำเร็จที่ผ่านมาเข้ามาในชีวิตนั้น ย่อมมีผู้ที่ช่วยสางทางแห่งความสำเร็จนั้นมาได้ โดยเฉพาะเรื่องของการทำเกษตรกรรม หลายพื้นที่ที่ใช้แรงงานควายจึงมีการทำบุญสู่ขวัญให้กับควายเพื่อเป็นการระลึกถึงคุณงามความดีและถือเป็นการตอบแทนบุญคุณ

ทางภาคตะวันออกของประเทศไทย  ที่จังหวัดชลบุรี มีประเพณีที่หลายคนคงได้ยินชื่อมานาน นั่นคือ “ประเพณีวิ่งควาย” อันเป็นประเพณีท้องถิ่นหนึ่งเดียวในโลก ซึ่งจัดมาแล้วนับร้อยครั้ง โดยปีนี้จะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 4-10 ตุลาคม 2557 ณ สนามหน้าศาลาว่าการจังหวัดชลบุรีที่ผ่านมานับเป็นการจัดงานครั้งที่ 143 แล้ว

เรื่องน่ายลเมื่อคนรู้คุณควาย

ประเพณีวิ่งควาย เกิดขึ้นมาตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เมื่อครั้งพระองค์ได้เสด็จประพาสเมืองชลบุรี ในระหว่างปีพุทธศักราช 2415-2449 ทางเมืองชลบุรีก็ได้จัดให้มีการวิ่งควายขึ้นถวายให้พระองค์ท่านได้ทอดพระเนตร ณ.พลับพลารับเสด็จ บริเวณหน้าวัดใหญ่อินทาราม พระองค์ได้รับสั่งตรัสว่า “การวิ่งควายนี้ สนุกมาก ขอให้จัดเป็นประเพณีประจำของเมืองชลบุรีโดยเฉพาะ” ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาจึงได้มีการจัดประเพณีวิ่งควายขึ้นเป็นประจำทุกปี ในวันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 11 หรือก่อนออกพรรษา 1 วัน ซึ่งเป็นวันสำคัญทางศาสนาที่ทุกคนหยุดงานกันอยู่แล้ว เป้าหมายก็เพื่อเป็นการทำขวัญควายและให้ควายได้พักผ่อนหลังจากตรากตรำกับการงานในท้องนามายาวนาน จากรุ่นสู่รุ่นได้สืบสานประเพณีนี้มาอย่างต่อเนื่อง  สร้างความภาคภูมิใจให้กับประเทศไทยในฐานะประเพณีที่ได้รับการขึ้นทะเบียนมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้

สีสันแฟนซีชี้ชวนชมแฟชั่นควาย

ประเพณีวิ่งควายอำเภอบ้านบึง จังหวัดชลบุรี  แต่เดิมนั้นจะจัดให้มีงานในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ของทุกปี ซึ่งวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 จะเป็นวันเทศกาลออกพรรษา มีงานทำบุญตักบาตรเทโวโรหณะ ชาวบ้านจึงออกมาจับจ่ายหรือออกมาขายสินค้าเกษตร โดยมีควายเป็นผู้บรรทุกสินค้ามาให้ เมื่อมาถึงบริเวณวัด บรรดาเกษตรกรก็ออกจับจ่ายหรือซื้อขายสินค้า จากนั้นก็พูดคุยกันตามประสา  และเมื่อเจอกันทั้งที ก็มีเรื่องของการประกวดประชันเพื่อแสดงให้เห็นว่าเจ้าของมีการดูแลควายดีอย่างไร ซึ่งถือเป็นผลดีต่อทั้งคนทั้งควาย ที่ได้ดูแลกันและกันหลังจากเหน็ดเหนื่อยกันมาช่วงใหญ่  เพราะถ้าควายสวยสมบูรณ์ดี ผู้เป็นเจ้าของก็ยิ้มได้  หลังจากนั้นการจูงควายมาพบปะเจอกันอีกในปีต่อไปก็มีการประดับประดาเหมือนนำมาออกงานโชว์กัน จนกลายเป็นสีสันอันโดดเด่น

ช่วงแห่งความสุขหนึ่งเดียวในโลก

ปัจจุบันประเพณีวิ่งควายในเขตเทศบาลเมืองชลบุรี จะจัดในวันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 11 อำเภอบ้านบึงจัดในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ตลาดหนองเขิน อำเภอบ้านบึง จัดในวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 วัดดอนกลาง ตำบลแสนสุข อำเภอเมือง จัดวิ่งควายในวันทอดกฐินประจำปีของวัด นอกจากจะจัดให้มีการแข่งขันวิ่งควายแล้ว ยังมีการประกวดความงามของควาย การประกวดสุขภาพของควาย และการ “สู่ขวัญควาย” หรือการทำขวัญควายอีกด้วย

ลุ้นควายซุปเปอร์จิ๋วลงสนามปีนี้

ในปีนี้การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานพัทยา ร่วมกับ เทศบาลเมืองชลบุรี องค์การบริหารส่วนจังหวัดชลบุรีจัดงาน "งประเพณีวิ่งควายประจำปี 2557" ครั้งที่ 143 ระหว่างวันที่ 4 ถึง 10 ตุลาคม 2557 ณ สนามหน้าศาลาว่าการจังหวัดชลบุรี  ซึ่งในปีนี้วันวิ่งควายตรงกับ วันที่ 7 ตุลาคม  2557 (วันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 11)

การจัดงานในปีนี้ยังมีความพิเศษอีกมากมาย  อาทิ การแข่งขันวิ่งควายซุปเปอร์จิ๋ว โดยแบ่งเป็น รุ่นจิ๋ว, รุ่นเล็ก และรุ่นใหญ่, การประกวดสุขภาพควายควายงามและพ่อพันธุ์ แม่พันธุ์ควาย,การประกวดตกแต่งควาย ประเภทสวยงามและตลกขบขัน,  การประกวดน้องนางบ้านนา, การประกวดสาว (เหลือ)น้อยบ้านนา, การละเล่นการแข่งขันกีฬาไทยพื้นบ้าน,  การจำหน่ายสินค้า OTOP, กิจกรรมอื่น ๆ อีกมากมาย และการแสดงมหรสพต่าง ๆ ที่เปิดให้ชมฟรีตลอดงาน

ทั้งนี้ สำหรับผู้สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ เทศบาลเมืองชลบุรี โทรศัพท์ 0 3828 3449 , ททท. สำนักงานพัทยา โทรศัพท์  0 3842 7667, 0 3842 8750, 0 3842 3990 และ เว็บไซต์ thai.tourismthailand.org/ชลบุรี