คำถาม อยากว่ามีประโยชน์ไหมครับ ที่จะต้องเตรียมหลุมปลูกไม้ผลที่ถูกต้อง และมีวิธีทำอย่างไรครับ

สิริวัฒน์ ชัยรุ่งวิเชียร

อ.แม่สอด จ.ตาก

คำตอบ การเตรียมหลุมปลูกอย่างถูกวิธีนั้น จะช่วยให้ต้นไม้ผล หรือไม้ยืนต้นที่ปลูกจะไม่ชะงักการเจริญเติบโต จึงมีผลทำให้การเจริญเติบโตในระยะแรกดีมาก การเตรียมและการลงมือปลูกไม้ยืนต้น ถ้าปลูกในต้นฤดูฝน ต้นพืชจะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ระบบรากจะแพร่กระจายได้ดี จะช่วยให้ต้นไม้ผลมีชีวิตผ่านช่วงฤดูแล้งได้อย่างดี และยังมีเปอร์เซ็นต์การรอดตายสูง ทำให้การปลูกซ่อมลดน้อยลง จึงช่วยลดต้นทุนในการผลิตอย่างมาก ไม้ผลหรือไม้ยืนต้นที่ปลูก จะเจริญเติบโตแข็งแรง และเจริญเติบโตอย่างสม่ำเสมอ นอกจากนี้ ถ้าต้องการจะติดตา เสียบกิ่ง เปลี่ยนยอด ก็สามารถปฏิบัติได้ในปีแรก เพราะต้นไม้สมบูรณ์ เปลือกหุ้มลำต้นอวบ สะดวกในการปฏิบัติ ไม้ผลหรือไม้ยืนต้นจะตกผลเร็วกว่าปกติ 1-2 ปี เพราะต้นไม้ผลที่ปลูกแข็งแรง และมีความพร้อมที่จะออกดอก หรือตกผลเร็วขึ้น ทำให้การติดดอกออกผลของไม้ผลจะออกดอกอย่างสม่ำเสมอ และมีความสามารถทนความแห้งแล้งได้ดีกว่าปกติ

การเตรียมหลุมปลูกอย่างถูกวิธี มีวิธีการดังนี้

1.ขนาดของหลุมปลูก ควรขุดให้ลึก และมีขนาดใหญ่พอสมควร ถ้าเป็นไม้ผลขนาดใหญ่ ส่วนมาก จะใช้ขนาด 1x1x1 เมตร แต่ถ้าพื้นที่ดังกล่าวเป็นทรายจัด หรือเป็นลูกรังให้เพิ่มความลึกอีกประมาณ 50 เซนติเมตร ส่วนไม้ผลขนาดกลาง อาจเตรียมปลูกเล็กลงตามขนาดของลำต้น ในการขุดหลุมเตรียมปลูกไม้ผลดังกล่าว ควรแยกดินชั้นบนและดินชั้นล่างออกจากกัน

2.การใส่ปุ๋ยรองก้นหลุม สำหรับพื้นที่ซึ่งมีปลวกคอยรบกวน ให้ใส่ทรายผสมกับดี.ดี.ทีผงรองก้นหลุม 1-2 บุ้งกี๋ เพื่อป้องกันปลวก จากนั้นจึงใส่วัสดุรองก้นหลุม เช่น ขี้เลื่อย ฟางข้าว กาบมะพร้าว วางกาบมะพร้าวลักษณะหงายขึ้น เปลือกถั่ว หรือเศษหญ้า หรือเศษใบไม้ รองก้นหลุม ประมาณ 30 เซนติเมตร

3.ใส่ปุ๋ยเคมี เพื่อเร่งการเจริญเติบโต ที่นิยมใช้คือ ปุ๋ยหินฟอสเฟต ให้ใส่หลุมละ 300 ถึง 500 กรัม ซึ่งจะช่วยให้รากเจริญ และแตกแขนงได้เร็วขึ้น

4.การกลบดิน ให้ใช้ดินชั้นบนที่ขุดจากหลุม ระดับความลึก 6-15 นิ้ว ผสมปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก ประมาณ 3-4 ปี๊บ การใส่ปุ๋ยคอกผสมกับดินรองก้นหลุม นับว่าสำคัญมาก เพราะในการปลูกไม้ผลการปรับปรุงดินส่วนนี้ สามารถกระทำได้เพียงครั้งเดียวเท่านั้น ซึ่งผิดกับดินส่วนบนที่สามารถปรับปรุงได้ภายหลัง

5.หลังกลบดินชั้นบนผสมปุ๋ยคอกรองก้นหลุมแล้ว ให้นำดินชั้นล่าง ระดับความลึก 25-50 ซม. ซึ่งกองแยกออกเอาไว้ ผสมปุ๋ยเคมี สูตร 15-15-15 จำนวนครึ่งกิโลกรัม และปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมัก 2-4 ปี๊บ ใส่ลงไปจนหมด ดินในหลุมที่เตรียมเรียบร้อยแล้วจะฟู และอยู่เหนือระดับดินเดิม

6.ใช้ไม้ไผ่รวกขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ 1-2 ซม. ยาว 50 ซม. ปักบริเวณตรงกลางหลุม สำหรับยึดลำต้นของไม้ผล ไม่ให้ลมพัดโยกคลอน เมื่อเตรียมหลุมเรียบร้อยแล้ว ไม่ควรปลูกไม้ผลทันที เพราะดินปุ๋ยคอก และปุ๋ยเคมี ยังผสมผสานกันไม่ดีพอ ให้ทำการรดน้ำที่หลุมพอชุ่มทุกวัน และถ้ามีการพรวนดินด้วยยิ่งเป็นการดี

7.หลังจากเตรียมหลุมปลูกได้ 2 สัปดาห์ จึงทำการปลูกไม้ผล โดยขุดหลุมที่บริเวณกลางหลุมให้ลึก ประมาณ 10-15 ซม. แล้วนำไม้ผลลงปลูกตรงกลางหลุม กลบดินให้แน่นพอสมควร รดน้ำพอชุ่ม และผูกต้นไม้ผลให้ติดกับหลักที่ปักเอาไว้ ป้องกันไม่ให้โยกคลอนเมื่อถูกลมพัด จากนั้นจึงรดน้ำให้ชุ่มอีกครั้ง

8.การคลุมโคนต้นพืช หลังจากปลูกได้ ประมาณ 3 เดือน ดินบริเวณหลุมจะยุบตัวลงเสมอกับระดับดินเดิม ในระยะนี้ ควรหาเศษใบไม้ใบหญ้าคลุมปากหลุมให้หนา 5-6 นิ้ว ก่อนที่ฝนจะทิ้งช่วง วิธีการนี้ จะช่วยทำให้ไม้ผลที่ปลูกเจริญเติบโต และแข็งแรงดี

“การเตรียมหลุมปลูกและการปลูกไม้ผลที่ถูกต้อง เป็นหลักประกันเบื้องต้นที่จะทำให้ไม้ผลเจริญเติบโตออกดอกออกผลได้ดี นะครับ...”
 

นาย รัตวิ