คำถาม ผมอยากทราบวิธีการขยายพันธุ์พืชโดยการตอนกิ่งครับ ช่วยให้คำแนะนำด้วยครับ ขอบคุณครับ

วิเชียร สายสมบูรณ์

อ.เมือง จ.นนทบุรี

คำตอบ

การขยายพันธุ์พืชโดยวิธีการตอนกิ่ง เป็นวิธีที่นิยมทำกันมาก เพราะได้ต้นโต และเจริญเติบโตเร็วกว่าใช้เมล็ด หรือวิธีอื่นๆ ไม่กลายพันธุ์ วิธีปฏิบัติไม่ยุ่งยาก มีวิธีดังนี้

1. การเตรียมเครื่องใช้ในการตอนกิ่ง

1) มีด จะต้องคมและสะอาด มีลักษณะโค้ง เพื่อสะดวกในการควั่นกิ่ง เมื่อใช้แล้วต้องล้างให้สะอาด

2) กาบมะพร้าว สำหรับหุ้มกิ่งตอน ต้องแช่น้ำให้นุ่มและอิ่มตัว ตัดหัวท้ายให้เหลือท่อนกลางยาว 4-5 นิ้ว หรือแล้วแต่ขนาดของกิ่งตอน ทุบให้เป็นแผ่นยาว แล้วม้วนเก็บไว้

3) แผ่นพลาสติก สำหรับหุ้มกาบมะพร้าวอีกครั้งหนึ่ง เพื่อให้กาบมะพร้าวมีความชื้นอยู่เสมอ

4) เชือกฟาง สำหรับมัดกิ่งตอน

5) ดิน สำหรับหุ้มกิ่งตอนเป็นดินร่วนซุย หรือดินผสมกากพืชที่เน่าเปื่อย เช่นใบก้ามปู ใบทองหลาง กับมูลโคกระบือด้วย

2. การเลือกกิ่งตอน ต้องเลือกกิ่งที่สมบูรณ์ แข็งแรง ปราศจากโรค เป็นกิ่งที่ไม่แก่และไม่อ่อนเกินไป เป็นกิ่งที่แตกจากลำต้น หรือส่วนยอดของลำต้น มีใบยอดคลี่เต็มที่แล้ว

3. วิธีตอน

1) การควั่นกิ่ง เมื่อเลือกกิ่งได้ขนาดแล้ว ให้ควั่นรอบกิ่ง 2 รอบ เป็นรอยล่างและรอยบน การควั่นรอยบนจะต้องควั่นใต้ตาหรือข้อ ประมาณ 1/4 นิ้ว ส่วนรอยล่าง ควั่นให้ห่างจากรอยบนความยาว ประมาณ 1/2 นิ้ว เมื่อควั่นเสร็จแล้ว ใช้มีดกรีดระหว่างรอยควั่นทั้งสอง ลอกเปลือกออกให้หมด และเอาสันมีดขูดเมือกต่างๆ ออกให้หมด

2) การหุ้มกิ่ง ใช้ดินที่เตรียมไว้ ปั้นเป็นก้อนให้พอเหมาะกับกิ่ง หุ้มกิ่งให้มีรอยควั่นด้านบนและด้านล่าง แล้วบีบดินให้กระชับกับกิ่ง แล้วนำกาบมะพร้าวที่ทุบเตรียมไว้แล้วหุ้มดินอีกที โดยให้กาบมะพร้าวยาวกว่าตุ้มดินเล็กน้อย ใช้เชือกมัดหัวท้ายกาบมะพร้าวให้แน่น อย่าให้กาบมะพร้าวหมุนได้ จากนั้น ให้นำแผ่นพลาสติก มาหุ้มทับกาบมะพร้าวอีกครั้งหนึ่ง มัดหัวท้ายอีกครั้งหนึ่ง รดน้ำให้ชุ่มระวังอย่าให้แห้ง จนกระทั่งออกรากเต็มที่ จึงตัดไปเพาะชำต่อได้

3) การตัดกิ่งตอน เมื่อตัดกิ่งตอนมาแล้ว ควรแช่กิ่งตอนลงในน้ำให้กาบมะพร้าว ดูดน้ำให้อิ่มตัวประมาณ 30 นาที ก่อนนำไปเพาะชำ โดยแกะแผ่นพลาสติกออกเสียก่อน แล้วจึงนำไปชำลงในภาชนะหรือกระถาง รดน้ำ และวางไว้ในที่รำไร จนกระทั่งเห็นว่าต้นไม้เจริญงอกงามดีแล้ว จึงนำออกให้ถูกแสงแดด หรือนำไปปลูกลงดินต่อไป

วิธีนี้ เป็นวิธีดั้งเดิมที่เคยปฏิบัติกันมา ปัจจุบันได้ใช้ขุยมะพร้าวที่เปียกชื้น ใส่ถุงพลาสติกอัดให้แน่น แทนการใช้กาบมะพร้าวทุบ ก็เป็นวิธีที่สะดวกสบายไม่ยุ่งยากนัก และสามารถออกรากได้ดีอีกด้วย

นาย รัตวิ