พลีกรรมตักน้ำศักดิ์สิทธิ์

บรมราชาภิเษกรัชกาลที่10

107แหล่งนํ้าทั่วประเทศ

พสกนิกรร่วมงานคับคั่ง

ทั่วไทยประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำศักดิ์สิทธิ์ ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกอย่างพร้อมเพรียง ก่อนที่จะนำไปเก็บยังสถานที่ประกอบพิธีทำน้ำอภิเษกของแต่ละจังหวัด โดยจะมีพิธีทำน้ำอภิเษกพร้อมกันทั่วประเทศ ในวันที่ 8 เมษายนนี้

เมื่อวันที่ 6 เมษายน ได้มีการประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำ จากแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ เพื่อทำน้ำอภิเษก เนื่องในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัด ทั้ง 76 จังหวัด เป็นประธานในการตักน้ำศักดิ์สิทธิ์ ใช้ฤกษ์ตั้งแต่เวลา 11.52-12.38 น.

ผู้สื่อข่าวรายงานบรรยากาศในพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศว่า ที่วัดกลาง (พระอารามหลวง) ต.ในเมือง อ.เมือง จ.บุรีรัมย์ สถานที่ตั้งของบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ นายธีรวัฒน์ วุฒิคุณ ผู้ว่าราชการจังหวัดบุรีรัมย์ ได้นำส่วนราชการ พ่อค้า ประชาชนทุกหมู่เหล่า ประกอบพิธีพิธีพลีกรรมตักน้ำจากแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ จ.บุรีรัมย์ เพื่อประกอบพิธีทำน้ำอภิเษก เนื่องในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกในครั้งนี้

ส่วนที่บริเวณบ่อน้ำพระอินทร์ ในวัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร นายสยาม ศิริมงคล ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม เป็นประธานตักน้ำใส่ขันสาคร ก่อนที่จะเชิญขึ้นเสลี่ยงแห่ไปยังพระอุโบสถ ที่อยู่บริเวณด้านหน้าองค์พระธาตุพนม ระหว่างนั้น มีประชาชนพร้อมใจกันสวมใส่เสื้อสีเหลือง นั่งเรียงรายเต็มทั้งสองฝั่ง มีบางคนโปรยข้าวตอกดอกไม้ในขณะที่ขบวนผ่าน และยกมือพนมไหว้จนขบวนผ่านพ้นไป

แสงนิมิตบ่อน้ำแร่ร้อนรักษะวาริน

ที่ จ.ระนอง นายจตุพจน์ ปิยัมปุตร ผู้ว่าราชการจังหวัดระนอง ประธานในพิธีประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำศักดิ์สิทธิ์บ่อน้ำแร่ร้อนรักษะวาริน โดยมีข้าราชการทุกภาคส่วนเข้าร่วมในพิธีพลีกรรมตักน้ำศักดิสิทธิ์อย่างพร้อมเพรียง ทั้งนี้ ระหว่างประกอบพิธีปรากฏว่ามีแสงสว่างเจิดจ้าตรงมายังบ่อน้ำแร่ร้อน ขณะนั้น นพ.นรเทพ อัศวพัชระ รองนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดระนอง ที่เข้าร่วมพิธีสังเกตเหตุลำแสงดังกล่าว จึงรีบบันทึกภาพเก็บไว้ทุกชอต นับเป็นนิมิตหมายที่ดี

นพ.นรเทพ กล่าวว่า หลังจากบันทึกภาพพยายามวิเคราะห์ที่มาของแสง เพราะสถานที่ดังกล่าวไม่ได้ประดับแสงไฟใดๆ ทั้งสิ้น มีเพียงแสงธรรมชาติจากดวงอาทิตย์ สิ่งที่ปรากฏว่าถือเป็นมงคลของพสกนิกรที่ได้มาร่วมประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำศักดิ์สิทธิ์

ระยอง ตักน้ำศักดิ์สิทธิ์วังสามพญา

นายสุรศักดิ์ เจริญศิริโชติ ผวจ.ระยอง เป็นประธานประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำศักดิ์จากแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์วังสามพญา ภายในวัดละหารไร่ ม.8 ต.หนองละลอก อ.บ้านค่าย จ.ระยอง เพื่อนำไปประกอบพิธีทำน้ำอภิเษก เนื่องในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก โดยมีหัวหน้าส่วนราชการ ข้าราชการ และประชาชนเข้าร่วมพิธีเป็นจำนวนมาก โดยได้มีขบวนเชิญน้ำศักดิสิทธิ์โดยรถบุษบกทางรถยนต์ไปยังพระอุโบสถ วัดป่าประดู่ พระอารามหลวง อ.เมือง จ.ระยอง ซึ่งเป็นสถานที่ประกอบพิธีจัดทำน้ำอภิเษกของจังหวัด

พ.ต.ท. ม.ล.กิติบดี ประวิตร ผู้ว่าราชการจังหวัดกระบี่ เป็นประธานประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำจากแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ ณ วังเทวดา น้ำตกห้วยโต้ อุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา ต.ทับปริก อ.เมือง จ.กระบี่ ณ บริเวณลานอุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา มีหัวหน้าส่วนราชการ หน่วยงานภาคเอกชน และประชาชนเข้าร่วมพิธีเป็นจำนวนมาก ซึ่งทุกขั้นตอน ได้จัดอย่างยิ่งใหญ่ สง่างาม สมพระเกียรติ

ชาวประจวบฯร่วมพิธีคับคั่ง

นายพัลลภ สิงหเสนี ผู้ว่าราชการ จ.ประจวบคีรีขันธ์เป็นประธานประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำศักดิ์สิทธิ์ที่บ่อน้ำทิพย์ภายในถ้ำน้ำทิพย์ วัดเขาถ้ำม้าร้อง หมู่ที่ 1 บ้านฝ่ายท่า ต.พงศ์ประศาสน์ อ.บางสะพาน จ.ประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งกำหนดให้เป็นแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ที่ใช้ประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำศักดิ์สิทธิ์ เพื่อนำไปประกอบพิธีทำน้ำอภิเษกเนื่องในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก โดยมีหัวหน้าส่วนราชการ ข้าราชการฝ่ายตุลาการ เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องและประชาชนที่มาเข้าร่วมพิธีกว่า 3,000 คน

นายอนุชิต ตระกูลมุทุตา ผู้ว่าราชการ จ.ยะลา เป็นประธาน ประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำจากแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ ณ สระน้ำศักดิ์สิทธิ์ วัดคูหาภิมุข ต.หน้าถ้ำ อ.เมือง จ.ยะลา โดยมี ข้าราชการ ประธานแม่บ้านมหาดไทย ประชาชน เข้าร่วม อย่างพร้องเพรียง จากนั้น ได้อัญเชิญน้ำศักดิ์สิทธิ์ไปยังรถบุษบก พร้อมแห่น้ำศักดิ์สิทธิ์ ไปยังสถานที่ประกอบพิธีทำน้ำอภิเษก ณ วัดพุทธภูมิ พระอารามหลวง โดยมี ข้าราชการพลเรือน ทหาร ตำรวจ นักเรียน ร่วมแห่ขบวนรถบุษบก โดยพิธีเป็นไปด้วยความเรียบร้อย

ประกอบพิธีอย่างพร้อมเพรียง

สำหรับพิธีพลีกรรมตักน้ำจากแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ กำหนดขึ้นในวันที่ 6 เมษายน ตามฤกษ์ คือ เวลา 11.52-12.38 น. ณ แหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ 76 จังหวัด รวม 107 แหล่งน้ำ แบ่งเป็น 1. จังหวัดที่มีแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ 1 แห่ง รวม 60 จังหวัด, 2. จังหวัดที่มีแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ 2 แห่ง รวม 7 จังหวัด, 3. จังหวัดที่มีแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ 3 แห่ง รวม 5 จังหวัด, 4. จังหวัดที่มีแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ 4 แห่ง รวม 3 จังหวัด และ5. จังหวัดที่มีแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ 6 แหล่ง รวม 1 จังหวัด ยกเว้นกรุงเทพมหานคร จะมีการประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำในวันที่ 12 เมษายน 2562 ณ หอศาสตราคมในพระบรมมหาราชวัง รวมทั้งสิ้น 108 แห่ง

นอกจากนี้ มี “แหล่งน้ำสรงมุรธาภิเษก” จำนวน 9 แหล่งน้ำ ได้แก่ สระศักดิ์สิทธิ์ 4 สระ คือ สระแก้ว สระคา สระยมนา และสระเกษ ใน อ.เมืองสุพรรณบุรี จ.สุพรรณบุรี และน้ำจากแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์ 5 สาย เรียกว่า “เบญจสุทธคงคา” คือ แม่น้ำบางปะกง ตักที่บึงพระอาจารย์ อ.องครักษ์ จ.นครนายก, แม่น้ำป่าสัก ตักที่บริเวณบ้านท่าราบ อ.เสาไห้ จ.สระบุรี, แม่น้ำเจ้าพระยา ตักบริเวณปากคลองบางแก้ว อ.เมืองอ่างทอง จ.อ่างทอง แม่น้ำราชบุรี ตักบริเวณสามแยกคลองหน้าวัดดาวดึงษ์ อ.อัมพวา จ.สมุทรสงคราม , แม่น้ำเพชรบุรี ตักบริเวณท่าน้ำวัดท่าไชยศิริ อ.บ้านลาด จ.เพชรบุรี

โดยแต่ละจังหวัดมีผู้ว่าราชการจังหวัด ทำหน้าที่เป็นประธานในการตักน้ำศักดิ์สิทธิ์ หากจังหวัดใดมีแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์มากกว่า 1 แหล่ง ก็มอบหมายรองผู้ว่าฯ ตามลำดับ

ทั้งนี้ ผู้ว่าราชการจังหวัดจะตักน้ำจากแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ใส่ขันสาครตามเวลาฤกษ์ โดยที่ตักน้ำทองเหลืองเป็นจำนวน 12 ครั้ง ได้ปริมาณร้อยละ 80 ของขันน้ำสาคร จากนั้นเจ้าหน้าที่ปิดฝาขันน้ำสาคร ห่อด้วยผ้าขาว ผูกริบบิ้นสีขาว จากนั้นขบวนรถจะเคลื่อนไปยังสถานที่ประกอบพิธีทำน้ำอภิเษกของจังหวัด

8เม.ย.พิธีทำน้ำอภิเษก

จากนั้นวันจันทร์ที่ 8 เมษายน เป็นวันทำ “พิธีทำน้ำอภิเษก” พร้อมกันทั่วประเทศ เวลาฤกษ์ 17.10 - 22.00 น. โดยประธานสงฆ์ประกาศชุมนุมเทวดาในการพิธีทำน้ำอภิเษก และจุดเทียนชัย วันอังคารที่ 9 เมษายน 2562 จัดพิธีตักน้ำอภิเษกจาก “ขันน้ำสาคร” ใส่คนโท และเวลา 10.00 น. ดับเทียนชัย 12.00 น. เวียนเทียนสมโภชน้ำอภิเษก

ในวันพุธที่ 10 เมษายน ผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นผู้เชิญ “คนโทน้ำอภิเษก” ของจังหวัดเดินทางด้วยรถประจำตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัด ส่งมอบมาเก็บไว้ ณ ห้องดอกแก้ว ชั้น 2 อาคารศาลาว่าการกระทรวงมหาดไทย ตั้งแต่เวลา 06.00 - 18.00 น.

ส่วนใน กทม. ทำพิธีตักน้ำศักดิ์สิทธิ์ในวันที่ 12 เมษายน 2562 ฤกษ์เวลา 14.09 น. ที่หอศาสตราคมในพระบรมมหาราชวัง และะบรรจุน้ำลงคนโท แล้วแห่เชิญมาเก็บรักษาไว้ที่กระทรวงมหาดไทยด้วยกัน

ในวันที่ 18 เมษายน เวลา 07.00 น. ริ้วขบวนแห่เชิญคนโทน้ำอภิเษก 86 ใบ เป็น “น้ำอภิเษก” ของ 76 จังหวัด และ กทม. รวม 77 คนโท และ “น้ำมุรธาภิเษก” จำนวน 9 คนโท จากกระทรวงมหาดไทยไปยังวัดสุทัศนเทพวราราม ระยะทาง 740 เมตร และฤกษ์เวลา 17.19 - 21.30 น.จัดทำ “พิธีเสกน้ำอภิเษกรวม” ในวันที่ 19 เม.ย. 2562 เวลา 07.30 น. ริ้วขบวนแห่คนโทน้ำอภิเษก 86 ใบ จากวัดสุทัศนเทพวราราม ไปยังวัดพระศรีรัตนศาสดาราม

ย้อนอดีตพิธีมหามงคล

ในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระมหากษัตริย์ ขั้นตอนที่สำคัญยิ่ง คือ ขั้นตอนที่พระเจ้าอยู่หัวทรงสรงมุรธาภิเษก หรือการรดน้ำเหนือศีรษะ และทรงรับน้ำอภิเษกโดยพระราชครูพราหมณ์ในวันพระฤกษ์บรมราชาภิเษก เพื่อทรงเป็นพระมหากษัตริย์โดยสมบูรณ์ ซึ่งน้ำอภิเษกจะต้องผ่านการทำพิธีพลีกรรม ซึ่งจะเริ่มต้นตั้งแต่วันที่ 6 เมษายนจนถึงสิ้นเดือนเมษายน 2562 ความสำคัญของพิธีพลีกรรม ก็คือ น้ำอภิเษก เป็นน้ำที่ได้พลีกรรมตักมาจากสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ตามมณฑลต่างๆ ทั่วราชอาณาจักร เพื่ออัญเชิญให้สมเด็จพระมหากษัตริย์ทรงแผ่พระราชอาณาปกครองประชาชนในทิศทั้ง 8

ในกาลรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ 1 ถึงรัชกาลที่ 4 ใช้น้ำอภิเษกจากแหล่งน้ำ 6 แห่ง ได้แก่ สระเกษ เมืองสระแก้ว สระคงคา, สระยมนา เมืองสุพรรณบุรี ใช้มาตั้งแต่กรุงศรีอยุธยา อีก 5 แห่งใช้น้ำในแม่น้ำสำคัญ 5 สาย

ครั้นรัชกาลที่ 5 ใช้น้ำอภิเษกเช่นเดียวกับรัชกาลก่อนๆ ต่อมาในพิธีบรมราชาภิเษก หลังทรงลาผนวช ปี 2416 เพิ่มน้ำจากปัญจมหานทีในชมพูทวีป แม่น้ำคงคา, แม่น้ำยมนา, แม่น้ำมทิ, แม่น้ำอจิรวดี และ แม่น้ำสรภู ซึ่งตามตำราพราหมณ์ไหลมาจากเขาไกรลาส ที่สถิตของพระอิศวร

รัชกาลที่ 6 เพิ่มแหล่งน้ำอีก 7 แห่ง นอกจากนี้ นำน้ำศักดิ์สิทธิ์ไปทำพิธีที่วัดสำคัญใน 10 มณฑล ต่อมาสมัย รัชกาลที่ 7 ตั้งพิธีทำน้ำอภิเษก เปลี่ยนจากวัดมหาธาตุ เมืองเพชรบูรณ์ เป็นพระธาตุช่อแฮ เมืองแพร่ และเพิ่มบึงผลาญชัย เมืองร้อยเอ็ดอีกหนึ่งแห่ง

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เปลี่ยนสถานที่ทำพิธีเสกน้ำจากพระธาตุช่อแฮ เป็นพระธาตุแช่แห้ง เมืองน่าน รวม 18 แห่ง และน้ำอภิเษกยังคงใช้ในพระราชพิธีมากจนกระทั่งถึงปัจจุบัน