เมื่อเอ่ยถึงจังหวัดสมุทรสาคร เชื่อว่าคนส่วนใหญ่ต้องนึกถึงอาหารทะเลสดๆ รสชาติอร่อย เพราะจังหวัดสมุทรสาคร
มีอาหารทะเลสดๆ ให้ผู้คนซื้อหามารับประทานได้ไม่ยาก โดยเฉพาะเขตอำเภอเมืองสมุทรสาคร มีพื้นที่ติดชายทะเลอยู่หลายตำบล ส่วนใหญ่มีการประกอบอาชีพเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำและทำประมงพื้นบ้าน ทำให้มีอาหารทะเลอย่างไม่ขาดแคลน แต่สิ่งที่อยากให้นึกถึงทุกครั้งที่ได้ทานอาหารทะเลคือ ป่าชายเลน จุดเริ่มต้นแห่งวัฏจักรชีวิตสัตว์น้ำวัยอ่อน

ข้อมูลจากกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ทำให้รู้ว่าป่าชายเลนเป็นสถานที่ซึ่งมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่หลากหลาย มีการพบกุ้งในป่าชายเลนหรือกุ้งที่อาศัยในน้ำกร่อยมากถึง 15 ชนิด นอกจากนี้ยังมีกุ้งบางชนิดที่ว่ายน้ำจากบริเวณน้ำจืดมาวางไข่บริเวณน้ำกร่อย และยังพบปลา 72 ชนิด ปู 30 ชนิด หอยฝาเดียว 22 ชนิด หอยสองฝา 4 ชนิด ไม่นับสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำและนกชนิดต่างๆ ที่อาศัยอยู่ในป่าชายเลนอีกเป็นจำนวนมาก

เมื่อป่าชายเลนมีความสำคัญสำหรับสิ่งมีชีวิตที่หลากหลาย สิ่งสำคัญคือ ทำอย่างไรให้ทุกคนมีจิตสำนึกในการอนุรักษ์ป่าชายเลน วิธีที่ดีที่สุดคือ ให้ทุกคนได้สัมผัสกับธรรมชาติ ซึมซับความงดงามตามวิถีแห่งป่าชายเลน เพื่อเปลี่ยนความคิด
ความรู้สึก และทัศนคติภายในจิตใจ ให้เห็นความสำคัญและความจำเป็นที่ต้องคงไว้ซึ่งทรัพยากรธรรมชาติ เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน อ่าวมหาชัย เป็นหนึ่งตัวอย่างของการผนวกเอาวิถีแห่งธรรมชาติที่เรียบง่าย ให้เข้ากับกิจกรรมนันทนาการหรือกิจวัตรประจำวันของของมนุษย์ เพื่อกระตุ้นจิตสำนึกในความรักและหวงแหนธรรมชาติใกล้ตัว โดยองค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรสาคร ได้จัดสรรงบประมาณก่อสร้างทางเดินเท้าคอนกรีตยกระดับ ความยาว 1.5 กิโลเมตร ลัดเลาะ
ไปตามแนวผืนป่าชายเลน ที่เต็มไปด้วยพรรณไม้เขียวขจี

เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน อ่าวมหาชัย อยู่ติดกับศูนย์วิจัยและถ่ายทอดเทคโนโลยีทรัพยากรป่าชายเลนที่ 2 ต.บางหญ้าแพรก อ.เมือง จ.สมุทรสาคร เป็นทางเดินเท้าคอนกรีตสูงจากพื้นประมาณ 1.5 เมตร กว้างประมาณ1.8 เมตร มีลักษณะเป็นวงกลมลัดเลาะไปตามแนวป่าโกงกาง เมื่อเดินลึกเข้าไปจะพบกับสะพานแขวนสีแดงสะดุดตาแยกออกไปจากทางเดินหลัก บริเวณด้านล่างเป็นคลองหรือร่องน้ำ ซึ่งสามารถเดินข้ามสะพานที่แยกออกไปจากทางเดินหลักได้ และสามารถกลับเข้ามาทางเดินหลักเหมือนเดิมได้ ในระหว่างทางเดินจะได้ยินเสียงนกหลากหลายชนิด ที่ไม่เคยได้ยินในชีวิตประจำวัน และหากกำลังเดินในช่วงเวลาที่น้ำขึ้น จะได้ยินเสียงปลาจุมพรวด หรือปลาตีน ว่ายผ่านน้ำส่งเสียงดังจนต้องหันไปมอง

เมื่อเดินผ่านความเขียวขจีของป่าโกงกางได้สักระยะเราจะได้ยินเสียงของสายน้ำและเสียงคลื่นกระทบรากไม้อย่างชัดเจน เป็นสัญญาณบอกให้รู้ว่าเรากำลังเดินเลียบอ่าวมหาชัย โดยมีทางเดินปูนเชื่อมต่อเส้นทางหลักพาไปชมบรรยากาศของอ่าวตัว ก. และแนวปักไม้ไผ่ชะลอคลื่นที่ดูสวยงามแปลกตา เชื่อว่าสิ่งที่เห็นอยู่ตรงหน้าต้องทำให้ทุกคนหยุดมองเพื่อสัมผัสกับความงามแห่งธรรมชาติ พร้อมกับสูดอากาศบริสุทธิ์ให้เต็มปอด และเมื่อเราเดินบนเส้นทางหลักไปจนสุดทางปูน ก็จะพบกับพื้นราบซึ่งเป็นเส้นทางเดินที่เหมือนกับอุโมงค์ต้นไม้ เชื่อมต่อทางเข้า-ออกหลักกับศาลาริมอ่าวมหาชัย ที่ซึ่งหลายฝ่ายพยายามช่วยกันปลูกป่าชายเลนขึ้นมาทดแทนส่วนที่เสียหายจากการกัดเซาะของชายฝั่ง

ปัจจุบันเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน อ่าวมหาชัย มีประชาชนและนักท่องเที่ยวให้ความสนใจเข้ามาเที่ยวชมเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะช่วงแดดอ่อนๆ ตอนบ่าย หลายคนมาเดินเพื่อเป็นการออกกำลังกาย หลายคนเข้ามาเที่ยวชมธรรมชาติที่แปลกตาของป่าชายเลน แต่ไม่ว่าจะเข้ามาด้วยจุดประสงค์ใดก็ตาม เชื่อได้เลยว่าทุกคนต้องกลับออกไป พร้อมกับความรู้สึกรักและหวงแหนในทรัพยากรธรรมชาติอันมีค่า และเชื่อว่านั้นคือจุดประสงค์สำคัญที่องค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรสาคร และภาคส่วนต่างๆ ต้องการให้เกิดขึ้นอย่างยั่งยืน

จำรัส โกยอารี/ณรงค์ฤทธ์ มากคง