ผศ.ดร.ภูวดล ธนะเกียรติไกร อาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์ประยุกต์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ได้รับคัดเลือกเป็นนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ประจำปี 2562 และได้รับพระราชทานรางวัลจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้ากรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อช่วงปลายปีที่ผ่านมาจากผลงานวิจัย นวัตกรรมนิติพันธุศาสตร์แก้ไขปัญหาความมั่นคง
โดยผลงานวิจัยของ ผศ.ดร.ภูวดล ธนะเกียรติไกร ประกอบด้วย ชุดน้ำยาสเปรย์เรืองแสงและอุปกรณ์ใช้สืบสวนแบบพกพา ในชื่อ PSU-VisDNA kitชุดน้ำยาเรืองแสงและอุปกรณ์ครบวงจรสำหรับเพิ่มประสิทธิภาพการตรวจดีเอ็นเอจากวัตถุพยานชีวภาพคิดค้นร่วมกับผศ.ดร.ฐิติกา กิจพิพิธ, น.ส.เปรมกมลต้นครองจันทร์, ผศ.ดร.ชิตนนท์ บูรณชัย,นายกิตติรัตน์ ภู่พลับ, รศ.ดร.เพริศพิชญ์ คณาธารณา, รศ.ดร.ปณต ถาวรังกูร, พ.อ.ต.วาที อัศวุตมางกุร, พ.ต.ต.หญิงสุกัญญา เพชรเพ็ง, และ พ.ต.อ.หญิงสุเจตนา โสตถิพันธ์ ซึ่งสามารถนำไปใช้ในการพิสูจน์หลักฐาน เพิ่มความสะดวกรวดเร็วสำหรับการปฏิบัติภารกิจภาคสนามผลงานชิ้นนี้ ยังได้รับรางวัลจากสภาวิจัยแห่งชาติ ระดับดีมาก ประจำปี 2562
ผศ.ดร.ภูวดล ธนะเกียรติไกร กล่าวว่า นวัตกรรมนี้มาจากปัญหาจากการปฏิบัติงานของ ศูนย์พิสูจน์หลักฐานทางภาคใต้ ที่มักเกิดเหตุอาชญากรรม เหตุการณ์ความรุนแรงใน 3 จังหวัดชายแดนใต้ แต่ในการลงพื้นที่เพื่อเก็บหลักฐานและดีเอ็นเอ ขั้นตอนการพิสูจน์ดีเอ็นเอของคนร้าย มีแค่ 10-20% จากตัวอย่างที่เก็บมาทั้งหมดที่ได้ดีเอ็นเอมากพอที่จะนำไปตรวจพิสูจน์ต่อได้ เจ้าหน้าที่ต้องจินตนาการว่าคนร้ายหรือผู้ต้องสงสัยจะทิ้งร่องรอยจากการสัมผัสไว้ตรงไหนบ้างในที่เกิดเหตุ นำไปสู่การตัดสินการฟ้องในชั้นศาล เพราะหลักฐานอ่อน ผู้เคราะห์ร้ายหรือเหยื่อก็จะไม่ได้รับความเป็นธรรม
“น้ำยาเรืองแสงที่พัฒนาขึ้นมาโดยเฉพาะนี้ เพื่ออำนวยความสะดวกในการตรวจระบุตำแหน่งของวัตถุพยานชีวภาพทั้งจากคราบเลือด น้ำลาย อสุจิและดีเอ็นเอที่เกิดจากการสัมผัสได้ทั้งในห้องปฏิบัติการและในที่เกิดเหตุ อาชญากรรม ในภาคสนาม โดยสารดังกล่าวไม่เป็นพิษต่อผู้ใช้ ไม่รบกวนหรือสร้างความเสียหายให้ดีเอ็นเอที่นำไปใช้เป็นหลักฐานพยานในชั้นศาล อีกทั้งตัววัตถุปกรณ์แหล่งกำเนิดแสงทางเลือกที่ใช้ตรวจหาดีเอ็นเอนั้นจากเดิมต้องนำเข้าใช้งบประมาณ 1 ล้านบาท แต่เมื่อมีการพัฒนาผลงานวิจัยชิ้นนี้ได้สำเร็จ ก็สามารถผลิตออกมาใช้งานได้ในราคาไม่กี่พันบาท และใช้งานได้สะดวกรวดเร็วกว่าแบบเดิมที่มีขนาดใหญ่” ผศ.ดร.ภูวดล ธนะเกียรติไกร กล่าว
นอกจากนี้ทาง ผศ.ดร.ภูวดล ธนะเกียรติไกร ยังคงต่อยอดผลงาน นิติวิทยาศาสตร์ เพื่อพิสูจน์เอกลักษณ์บุคคล และงานด้านความมั่นคง ด้วยผลงานPSU-BEK kit ชุดน้ำยาสกัดดีเอ็นเอ จากกระดูก ซึ่งในกรณีเจอศพนิรนามกระดูกจะสามารถนำมาใช้เพื่อระบุว่าใครเป็นใคร โดยตรวจสอบกับคนที่เป็นญาติกันเพราะรูปแบบ DNA จะคล้ายกันมาก
โดยจุดเริ่มต้นที่ได้คิดค้นชุดน้ำยาสกัด DNA จากกระดูก มาจากคดีของโรฮีนจา ซึ่งในทางการแพทย์เรียกว่าแมทแกรปหมายถึงหลุมที่มีศพหลายศพถูกฝังรวมกันเนื่องจากตัวอย่างกระดูกมีเยอะ ซึ่งกระดูกปกติจะใช้เวลาในการย่อยเพื่อที่จะเอา DNA ออกจากกระดูกต้องใช้เวลานานประกอบกับว่าโรฮีนจาเกิดขึ้นในพื้นที่ภาคใต้คนที่เข้าไปร่วมเก็บกระดูกด้วยก็จะเป็นหมอนิติเวช พยาธิแพทย์ของทางโรงพยาบาล ม.อ. ซึ่งได้เล็งเห็นว่าตัวอย่างตรงนี้ก็มีปัญหา และมีความล่าช้า จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการคิดค้น ชุดน้ำยาสกัดดีเอ็นเอ จากกระดูกขึ้นมาให้เร็วยิ่งขึ้น
ผศ.ดร.ภูวดล ธนะเกียรติไกร ยังเปิดเผยว่า ตอนแรกทางทีมวิจัยมองว่าน่าจะสามารถตรวจ DNA จากกระดูกได้เลยโดยไม่ต้องสกัดเอา DNA ออกมา แต่ผลปรากฏว่าตอนแรกผลที่ได้ออกมาทำได้บ้าง แต่มันไม่ค่อยจะดีกับกระดูกที่มันเสื่อมสภาพมากๆ และถ้าเกิดว่าจะทำเลยไม่ได้ ก็น่าที่จะต้องมาย่นระยะเวลา ในขั้นตอนที่มันเสียเวลามากที่สุดในการสกัด DNA เพราะว่าในกระดูก 1 ชิ้น โดยปกติแล้วจะต้องแช่ในน้ำยา เพื่อว่าให้ตัวกระดูกนิ่มพอกระดูกนิ่มแล้ว เราก็สามารถสกัด DNA ออกมาได้ดีขึ้น ดึงเอาแคลเซียมออกไปให้หมด ซึ่งขั้นตอนนี้ใช้เวลาประมาณ 1 วัน ถ้าเราย่นระยะเวลาในการแช่กระดูกในน้ำยาเพื่อให้มันนิ่มได้ เราก็จะเซฟเวลาได้เยอะขึ้น และผลที่ได้ก็คือน้ำยาที่คิดค้นขึ้นสามารถย่นระยะเวลา เหลือ 2 ชั่วโมง จากเดิมที่จะต้องใช้ระยะเวลา 1-2 วัน
ทั้งนี้ เมื่อเปรียบเทียบระหว่างวิธีแบบเก่ากับวิธีแบบใหม่ ตัวใหม่จะมีประสิทธิภาพมากกว่า เพราะได้ DNA ออกมาเยอะกว่า และใช้เวลาน้อยกว่ามาก ส่วนในขั้นตอนของการสกัดจะคล้ายๆ กัน และที่แตกต่างอย่างชัดเจนก็คือ สูตรของน้ำยาที่ใช้แช่ ซึ่งทางทีมวิจัย ใช้เวลาในการคิดค้นราว 2 ปีและขณะนี้ได้รับการจดสิทธิบัตรเรียบร้อยแล้ว
และคาดว่า น่าจะมีการส่งผลงานเข้าร่วมประกวด หรือเผยแพร่ในงานระดับชาติในเร็วๆ นี้ด้วย โดยทั้งหมดนี้น่าจะมีประโยชน์ต่อกระบวนการทางนิติวิทยาศาสตร์ สืบสวน พิสูจน์หลักฐานและงานที่เกี่ยวข้องกับวัตถุพยานต่างๆ ซึ่งจะเพิ่มประสิทธิภาพ และมีความรวดเร็วมากกว่าเดิม รวมทั้งจะช่วยสร้างความเป็นธรรมให้เกิดขึ้นกับทุกฝ่าย
ชนกภัทร จันทองไฝ
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี