ความฝันที่อยากเที่ยวเมืองพระ นครมรดกโลกอย่าง “นครวัด” และเมืองหลวงแห่งสุดท้าย ที่เข้มแข็งที่สุดของอาณาจักรขอม อย่าง “นครธม” ณ จังหวัดเสียมราฐ ประเทศกัมพูชา ก็เป็นจริง…!!!

เมื่อเพื่อนสนิทที่เคยร่ำเรียนมาตั้งแต่สมัยมัธยมศึกษาตอนปลาย และบ้านเกิดอยู่อีสานใต้ จังหวัดศรีสะเกษ ชวนให้ไปเที่ยวเขมร

ไม่รอช้า..!! ตัดสินใจรับคำเชื้อเชิญทันที ตอนแรกคิดว่าจะเดินทาง
กันไปเป็นครอบครัว “พ่อ,แม่,ลูก” เพื่อร่วมแต่งเติมความสุขด้วยกัน แต่ภรรยาและลูกขอสละสิทธิ์ ..??? ทริปนี้ จึงต้องเดินทางโดยลำพัง…!!!

“ไม่เป็นไร คนเดียวก็เที่ยวสนุก เก็บเกี่ยวความสุขให้เต็มที่”

ในใจคิดวาดฝันนั่งจินตนาการไปต่างๆ นานา ว่า “เขมร” จะเป็นอย่างไร..??? สถานที่ท่องเที่ยวอันเป็นที่ตั้งของมรดกโลกจะมหัศจรรย์ตื่นใจ ตระการตา แค่ไหน.?

เพราะที่ผ่านมา เพียงอ่าน.!! มองผ่านภาพ..!! ชมสารคดี รวมทั้งผ่านการบอกกล่าวเล่าขาน ยังไม่มีโอกาสเหยียบย่างและสัมผัสสักทีเมื่อมีโอกาสดีใจและขอไชโย..!!

การเดินทางสู่ “เสียมราฐ” หรือที่ภาษาถิ่นที่ใช้พูดจากันว่า “เสียมเรียบ” จากตัวเมืองจังหวัดศรีสะเกษ ผ่านเส้นทาง 2 อําเภอ คือ อำเภอขุขันธ์ และ อำเภอภูสิงห์ ระยะทางประมาณ 107 กิโลเมตร ข้ามอาณาเขตเทือกเขาพนมดงรัก ที่ทอดยาวเหยียดจากจังหวัดนครราชสีมาถึงอุบลราชธานี

ก่อนเข้าสู่จุดผ่านแดนถาวรบริเวณ “ช่องสะงำ” ต.ไพรพัฒนา อ.ภูสิงห์ เชื่อมต่อกับ “ช่องจอม” อำเภออัลลองเวง จังหวัดอุดรมีชัย ประเทศกัมพูชา ผ่านขั้นตอนการตรวจคนเข้าเมืองอย่างเป็นกันเอง มีเจ้าหน้าที่ทั้งฝั่งไทยและกัมพูชา ให้บริการด้วยอัธยาศัยไมตรีจิตที่ดี เพียงพกพาหนังสือเดินทาง ก็ข้ามแดนด้วยความสะดวก สบาย…!!!

เริ่มต้นเจอะเจอแต่สิ่งดีๆ มีสุขไปกว่าครึ่ง..!!!

ผ่านข้ามแดนสู่ “เขมร” ต้องอาศัยรถนำเที่ยวของพื้นที่เท่านั้น มีความแตกต่างตรงที่รถที่ใช้ในเขมรจะเป็นพวงมาลัยซ้าย เท่าที่สังเกตจะเป็นรถยี่ห้อโตโยต้าเป็นส่วนใหญ่

ทำให้งงๆๆกันพักใหญ่..!! ต้องสร้างความเคยชิน ที่ต้องเปลี่ยนวิธีการขึ้นรถจากประตูด้านขวามาเป็นประตูด้านซ้าย..???

นั่งรถออกจากด่าน “ช่องจอม” ประมาณ 500 เมตร มีอาคารเป็นที่ตั้งของบ่อนกาสิโนขนาดใหญ่ กำลังก่อสร้างโรงแรมและประตูเข้า-ออก เปิดให้บริการนักท่องเที่ยวควักกระเป๋าเล่นกันอย่างสนุกมือ

แต่ส่วนใหญ่จะเป็นคนไทยที่เข้าไปเล่นกันเต็มห้องโถงใหญ่ ติดแอร์เย็นฉ่ำ..!!

“บ่อนกาสิโนช่องจอม” จึงรุ่มรวยจากเงินคนไทยจริงๆๆ…???

จากด่านพรมแดน ช่องจอม อำเภออัลลองเวง จังหวัดอุดรมีชัย นั่งรถต่อไปยังเมืองเสียมราฐ ดินแดน “นครแห่งมหาปราสาท” ที่ตั้งของ “นครวัด-นครธม” เพื่อเที่ยวชมอารยธรรมขอมโบราณและเป็น 1 ใน 7 สิ่งมหัศจรรย์ของโลก

ว่ากันว่า อำเภออัลลองเวง เคยเป็นฐานที่มั่นสุดท้ายของเขมรแดง ก่อนที่จะหมดอำนาจลง และพ่ายแพ้แก่กองกำลังทหารรัฐบาลสมเด็จ ฮุนเซ็น

ชาวบ้านที่อาศัยอยู่สองฟากถนนสร้างบ้านยกพื้นแบบเรียบง่าย หลังคามุงหญ้าแฝก ส่วนใหญ่ยังมีฐานะยากจน มีรายได้จากการทำไร่ทำนาปลูกมันสำปะหลัง ตัดไม้เฟอร์นิเจอร์ เผาไม้ขายถ่าน

อำเภออัลลองเวง ในอดีตสภาพป่าอุดมสมบูรณ์ เป็นป่าไม้ดงดิบที่อุดมสมบูรณ์ใหญ่ที่สุด (ป่าเซอะตามภาษาถิ่น) ในเสียมราฐ ต่อมามีการบุกรุกตัดไม้ทำลายป่ากันทำนา ทำสวน ทำไร่ กันเป็นจำนวนมาก กระทั่งเปลี่ยนมาเป็นป่าสะอาดในปัจจุบัน

รถวิ่งไปใช้เวลาประมาณ กว่า 2 ชั่วโมง ถึง “เสียมราฐ”

“เสียมราฐ” ณ วันนี้ ยังเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ ที่นักท่องเที่ยวดั้นด้นเดินทางข้ามน้ำข้ามทะเล เข้าชมความมหัศจรรย์ ของกลุ่มปราสาทหินจากอาณาจักรขอม ได้แก่ ปราสาทนครวัด,นครธม,ตาพรหม,บายน, บันทายศรี, บากอง, โลเลย, พนมบาเค็ง, พนมกุเลนและบารายตะวันตก..!!! ปีที่ผ่านมาจำนวนนักท่องเที่ยวเพิ่มมากกว่า 3 ล้านคน

จุดแรกของ “ทริป” หมายนัดล่องเรือเที่ยวชม “โตนเลสาบ” เป็นทะเลน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดของทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พื้นที่ประมาณ 3,000 ตารางกิโลเมตร มีพันธุ์ปลาชุกชุมมากที่สุด กลางทะเลสาบ เป็นที่ตั้งของชุมชนชาวเรือกว่า 5,000 ครัวเรือน มีทั้งโรงเรียน โรงพยาบาล คาราโอเกะ ร้านขายของชำลอยน้ำ วิถีชีวิตชาวบ้านจึงผูกพันกับทะเลสาบแห่งนี้อย่างแยกไม่ออก

ด้วยข้อจำกัดดังกล่าว ทำให้ชาวเรือที่อาศัยอยู่ในชุมชนกลางน้ำแห่งนี้มีฐานะยากจน เด็กๆ ต้องทำหน้าที่หาเงิน ด้วยวิธี กระโดดข้ามเรือขายน้ำอัดลม นำงูเหลือมพันคอ ขอเงินนักท่องเที่ยว ได้บ้าง ไม่ได้บ้าง สุดแล้วแต่โชค..???

เรือโดยสารที่รับนักท่องเที่ยวเป็นเรือหางยาว เรือท้องแบน ขนาดเล็กและใหญ่หลายสิบลำ แล่นไปตามลำคลองที่ขุดทอดยาวไปถึงอ่าวเวิ้งว้าง หน้าแล้งจะตื้นเขินลึกประมาณ 50-80 ซม. น้ำเป็นโคลนเลนสีเหลือง ทำให้การจราจรทางน้ำติดขัด ต้องอาศัยเจ้าหน้าที่เข้ามาจัดระเบียบการจราจรทางน้ำ ดูวุ่นวาย แต่ปลอดภัย นักท่องเที่ยวที่นั่งเรือหางยาวลำเล็กๆต้องใช้วิชาหลบหลีกน้ำโคลนที่กระเด็นมาจากหางเสือเรืออีกลำกันจ้าละหวั่นอย่างตื่นเต้นและสนุกสนาม กว่าเรือจะแล่นเข้าสู่ชุมชนกลางทะเลสาบชมวิถีชีวิตชาวเรือ ต้องผ่านการผจญภัยทางน้ำดูน่าตื่นตาตื่นใจ เป็นไฮไลต์ของการล่องทะเลสาบจริงๆ..!!!

วันแรกอำลาตะวันลับฟ้า ณ โตนเลสาบ…!!! หลับสนิทกับความเหน็ดเหนื่อย

วันที่สอง หลังอิ่มเอมกับอาหารมื้อเช้าตำรับเขมรรสชาติถูกปากเหมือนอาหารบ้านเรา โปรแกรมที่รอคอยก็มาถึง..และเป็น “ไฮไลต์” ของทริปนี้..!!

การเดินทางเข้าชมปราสาทในเมืองเสียมราฐ นักท่องเที่ยวทุกคนจะต้องผ่านการทำบัตรประจำตัวด้วยการถ่ายรูปติดบัตร เพื่อนำไปแสดงเข้า-ออก ชมปราสาททุกแห่ง…!!! สนนราคา 600 บาทต่อคน

“ปราสาทบันทายศรี-ปราสาทตาพรหม-ปราสาทบายน-นครวัด-นครธม” วันเดียวที่ต้องเก็บเกี่ยวความสุข บันทึกภาพความทรงจำให้กับการเดินทางในครั้งนี้..!!!

นั่งรถไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือประมาณ 30 กม. เบื้องหน้าปรากฏให้เห็นปราสาทบันทายศรี เขมรเรียกว่า บันเตียไสร หมายถึง ปราสาทสตรีหรือป้อมสตรี

ภาพสลักของปราสาทบันทายศรี นอกจากจะ คงความงดงามในฝีมือเชิงช่างแกะสลักแล้ว ยังแสดงออกถึงความรู้สึกที่แสดงออกจากภาพอย่างลึกซึ้ง โดยเฉพาะบริเวณซุ้มประตูประดิษฐานประติมากรรมด้วยลวดลายที่งดงามวิจิตรอ่อนช้อย ลวดลาย สลักเสลาอย่างวิจิตรบรรจง ไม่ว่าจะเป็นเทพธิดาหรือ “นางอัปสรา” เต็มไปด้วยความสง่างามมีชีวิตจิตใจ จนได้รับขนานนามให้เป็น “เพชรน้ำเอก” หรือ “รัตนชาติแห่งศิลปะขอม”

เป็นมนต์เสน่ห์ตรึงตาต้องใจต่อนักท่องเที่ยวที่เข้าเที่ยวชมเป็นอย่างมาก แม้แต่ผู้ผลิตภาพยนตร์เจมส์บอนด์ ใช้เป็นสถานที่ถ่ายภาพยนตร์เรื่อง “ทูมไรเดอร์” สร้างรายได้อย่างมหาศาลในขณะนั้น

ขึ้นรถเพื่อเดินทางต่อไปยังพระนครหลวง “เมืองนครธม” เมืองหลวงแห่งสุดท้ายที่เข้มแข็งที่สุดของอาณาจักขะแมร์ สร้างสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 อาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ 9 ตารางกิโลเมตร ล้อมรอบด้วยกำแพงศิลาแลง 4 ด้าน ด้านละ 3 กิโลเมตร มีทางเข้า 5 ประตู ผ่านสะพานชักนาคดึกดำบรรพ์ทั้งฝั่งซ้ายและขวา ประกอบด้วยเหล่าเทพและเทวดา 54 องค์ อสูร 54 ตน ความวิจิตรงดงามของซุ้มประตูที่มียอดสูงสง่าน่าเกรมขาม เชื่อกันว่าภาพสลักทั้ง 4 ด้านเป็นรูปใบหน้าของพระโพธิสัตว์
อวโลกิเตศวรสมันตมุข หรือท้าวจตุโลกบาล

ภายในเมืองนครธมแห่งนี้ยังเป็นที่ตั้งของศาสนสถานของ “ปราสาทบายน” ว่ากันว่าสร้างขึ้นในคติพุทธมหายานในสมัยพระเจ้า
ชัยวรมันที่ 7 มีลักษณะเด่นของปราสาทจะปรากฏให้เห็นปราสาทแต่ละยอดสลักเป็นรูปใบหน้าคนขนาดใหญ่ทั้ง 4 ทิศ จำนวน 54 ยอด ยอด ละ 4 หน้า รวมทั้งสิ้น 216 หน้า แต่ละใบหน้าปรากฏร่องรอยยิ้มที่มุมปาก มีเมตตาและอ่อนโยน

สิ่งที่ได้พบเจอได้สัมผัส ณ มหานครแห่งปราสาท เมืองเสียมราฐ ทำให้รู้สึกตื่นตาตื่นใจ แม้จะต้องใช้พละกำลังเดินชมท่ามกลางแสงแดดแผดจ้า แต่ก็คุ้มค่าจริงๆ...?? ความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้าหายเป็นปลิดทิ้ง…!!!

เหลือแต่ความกระหายที่อยากจะค้นหาความจริง…ความจริงของการเป็นเมืองแห่งมรดกโลก และที่ต้องเก็บสถานที่เที่ยวในวันนี้เป็นที่สุดท้ายก็คือ “นครวัด” ปราสาทหินที่ยิ่งใหญ่ งดงามอลังการตระการตา ที่เป็น “1 ใน 7 สิ่งมหัศจรรย์ของโลก”

เหยียบย่างก้าวแรกตะลึงพรึงเพริดกับตัวปราสาท 5 ยอด หันหน้าไปทางทิศตะวันตก อาณาบริเวณเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง 1,500 เมตร ยาว 1,300 เมตร รอบๆ บริเวณมีคูน้ำสร้างล้อมรอบ บอกเล่าถึงการก่อสร้างว่าใช้แรงงานถึง 1,000,000 คน วิศวกรคุมการก่อสร้าง 500 คนพร้อมช้างลากหิน 5,000 เชือก

จุดที่นักท่องเที่ยวนิยมเก็บภาพจะอยู่บริเวณสระน้ำที่ตั้งอยู่หน้าตัวปราสาทที่อาทิตย์ทอดแสงเป็นเงาลงมายังสระน้ำ เมื่อถ่ายภาพจะมองเห็นปราสาทครบทั้ง 5 ยอดอย่างชัดเจน ครบองค์ประกอบของภาพจริงๆ…!!!

ภายในมีการปรับเปลี่ยนบันไดทางขึ้นใหม่ เนื่องจากบันไดเก่ามีความสูงชัน จนทำให้นักท่องเที่ยวเกิดอุบัติเหตุพลาดตกลงมาเสียชีวิตหลายคน

อิ่มเอมกับการชมปราสาท 5 แห่งในวันเดียว..!! กลับที่พักของหลับด้วยความอ่อนเพลีย หลับสนิทไม่มีโอกาสแม้แต่จะฝัน…???

วันสุดท้ายของทริป...!!! นั่งรถออกจากที่พักเดินทางไปยังพิพิธภัณฑ์หัวกระโหลก “ทุ่งสังหาร” บอกเล่าตำนานฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชนกลุ่มน้อยทั้งชาวเวียดนาม,จีนและเขมร ด้วยกันเองเกือบ 2 ล้านคน ที่ต้องการให้กัมพูชาเป็นประเทศที่มีคนแค่เชื้อสายเดียว เกิดในช่วงเขมรแดงเรืองอำนาจหลังจากยึดกรุงพนมเปญได้ในปี 2518 ทั่วทั้งแผ่นดินแดงฉานไปด้วยเลือดประชาชนผู้บริสุทธิ์ที่ตกเป็นเหยื่อความโหดเหี้ยมพร้อมๆ กับบันทึกชื่อของ “พอลพต” ฮิตเลอร์แห่งกัมพูชา

“ภายในพิพิธภัณฑ์ มีการจัดบอร์ดบอกเล่าเหตุการณ์โศกนาฏกรรมโหด และมีเจดีย์ตู้กระจกขนาดใหญ่บรรจุหัวกระโหลก
และกระดูกนับร้อยนับพันชิ้น เพื่อให้ญาติๆ พ่อแม่พี่น้องมาเซ่นไหว้เป็นการรำลึกถึงการจากไป และบอกเล่าให้นักท่องเที่ยวรับรู้ถึงประวัติศาสตร์การเมืองของเขมรยุคทมิฬ..??? เป็นเหตุการณ์ที่มนุษย์กระทำต่อมนุษย์ด้วยกันอย่างป่าเถื่อนโหดร้าย และทารุณ…!!!

ทำให้เกิดความรู้สึก จิตใจหดหู่ เมื่อรับรู้เรื่องราวความโหดร้ายผ่านไกด์ โดยที่พ่อของไกด์เองก็ถูกจับสังหาร(ขณะนั้นบอกว่าจับไปเรียนต่อ) และไม่กลับมาเลยจนถึงวันนี้…???

ลาก่อน..เขมร.!! เมืองเสียมเรียบ มหานครแห่งปราสาท..??? มีโอกาสจะกลับมาเยือนอีกครั้ง

จิรศักดิ์ จาตุพรพิพัฒน์