ประเทศไทยมีการจับกุมผู้ลักลอบขายบุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งล่าสุดมีการบุกยึดศูนย์กระจายสินค้าย่านบางแก้ว ได้ของกลางกว่า 2 ล้านบาท แต่ปรากฎว่านิวซีแลนด์ได้ผ่านร่างกฎหมายสำคัญ “พระราชบัญญัติสิ่งแวดล้อมและการควบคุมผลิตภัณฑ์ไร้ควัน” เมื่อด้นเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ซึ่งกระทรวงสาธารณสุของนิวซีแลนด์เชื่อว่าจะทำให้รักษาชีวิตผู้สูบบุหรี่หลายพันคนได้และทำให้คนรุ่นใหม่มีอนาคตที่ปราศจากควันบุหรี่ โดยพ.ร.บ.ดังกล่าว กำหนดกฎกติกาที่ชัดเจนในการอนุญาตให้ใช้ผลิตภัณฑ์ เพื่อเป็นทางเลือกสำหรับผู้เสพติดบุหรี่แบบมีควันที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพมากกว่า และเตรียมมาตรการควบคุมการใช้อย่างเข้มงวดภายในช่วงเวลาสองปีต่อจากนี้ไป

เจนนี เซลเลสซา รมช.สาธารณสุขนิวซีแลนด์ กล่าวผ่านแถลงการณ์ที่เผยแพร่ต่อสาธารณชนว่ากฎหมายฉบับนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่ต้องการ “เลิกบุหรี่โดยใช้ผลิตภัณฑ์ไร้ควันเป็นทางเลือก” และ ช่วยกระตุ้นให้เด็กและเยาวชนห่างไกลจากบุหรี่ที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพมากกว่าด้วย

“เรารู้ว่าผลิตภัณฑ์ไร้ควันยังมีความเสี่ยงอยู่ แต่เมื่อเทียบกับการสูบบุหรี่ซิกาแร็ตต์ทั่วไป มันมีอันตรายน้อยกว่าถึง 95 เปอร์เซ็นต์ พ.ร.บ. ฉบับนี้ เอื้อให้เราสามารถควบคุมการสื่อสารข้อมูลและกำหนดข้อปฏิบัติที่เหมาะสมสำหรับคนที่ต้องการเปลี่ยนจากการสูบบุหรี่แบบเผาไหม้ควันมาเป็นผลิตภัณฑ์ไร้ควันทดแทนได้”  เจนนี เซลเลสซา กล่าว

เนื้อหาในร่างพ.ร.บ. ระบุรายละเอียดการอนุญาตการขายผลิตภัณฑ์ไร้ควัน  ไว้ชัดเจน 2 แบบ โดยแบบแรก อนุญาตให้มีการขายผลิตภัณฑ์ไร้ควันในร้านค้าปลีกทั่วไป สถานีให้บริการต่าง ๆ เช่น ปั๊มน้ำมัน และซูเปอร์มาร์เก็ตทั่วไป เฉพาะผลิตภัณฑ์ฯแต่งรสและกลิ่น 3 รสเท่านั้น ได้แก่ ใบยาสูบ มินต์ และเมนทอล ส่วนผลิตภัณฑ์ฯ รสอื่น ๆ  กฎหมายอนุญาตให้ขายเฉพาะในร้านค้าปลีกเฉพาะทางและขายทางเวบไซต์หรือร้านออนไลน์ของผู้ผลิตโดยตรงเท่านั้น

ทั้งนี้ สื่อชื่อดังอย่างนิวซีแลนด์ เฮรัลด์ เผยบทวิเคราะห์ของ ดร. เมอร์เรย์ เลอเกเซน จากมูลนิธิต่อต้านบุหรี่ของนิวซีแลนด์ที่ระบุว่า ยอดขายบุหรี่ลดลงเฉลี่ยปีละ 8% หรือมากกว่า 410 ล้านมวนภายในสองปีที่ผ่านมา เพราะผู้สูบบุหรี่เปลี่ยนไปบุหรี่ไฟฟ้าทดแทนการสูบบุหรี่ ซึ่งมากกว่าในช่วง 6 ปีแรกที่รัฐบาลประกาศแผนสร้างสังคมปลอดควันปี 2025 ถึง 3 เท่า

น่าติดตามต่อไปว่าหน่วยราชการที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ของไทย ไม่ว่าจะเป็น กระทรวงพาณิชย์ สคบ. สองหน่วยงานเจ้าของประกาศห้ามนำเข้าและห้ามให้บริการ รวมทั้งกระทรวงสาธารณสุข จะเห็นด้วยตามแนวทางของนิวซีแลนด์หรือไม่ หรือจะไล่จับไล่ปราบปรามผู้ค้า-ผู้ใช้บุหรี่ไฟฟ้ากันต่อไป