ติวเข้ม กทม. ปูพื้น “งบประมาณฐานศูนย์” เริ่มปี’68 มุ่งใช้งบจำกัดแต่ได้ผลลัพธ์คุ้มค่า

ดร.เกษรา ธัญลักษณ์ภาคย์ ประธานที่ปรึกษาด้านยุทธศาสตร์และงบประมาณ ที่ปรึกษาผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เปิดเผยว่า กรุงเทพมหานครได้จัดการอบรมเรื่อง “การจัดทำแผนและงบประมาณฐานศูนย์ (Zero-based Budgeting) เพื่อให้ความรู้ และสร้างความเข้าใจร่วมกับราชการ ตัวแทนเจ้าหน้าที่เขต 50 เขต และ สำนักต่างๆ ครั้งแรก ที่ ศาลาว่าการกทม. เพื่อปรับเป้าหมายและทิศทางของแผนงบประมาณในการพัฒนากรุงเทพมหานคร ให้สอดรับกับนโยบายของผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ที่มุ่งเน้นการขับเคลื่อนพัฒนาเส้นเลือดฝอยให้กรุงเทพฯเป็นเมืองน่าอยู่ สำหรับทุกคน ซึ่งจะเป็นฐานไปสู่มหานครแห่งเอเชีย คาดว่าจะจัดทำได้ในปีงบประมาณ2568  

“แนวทางการทำงานของกทม. มียุทธศาสตร์ 7 ข้อเป็นแกนหลัก แล้วแตกมาเป็นยุทธศาสตร์ย่อย ซึ่งครั้งนี้ได้มุ่งเน้นเรื่องการทำ OKRs-Objective and key results หรือ การตั้งเป้าหมายและตัวชี้วัด และ Zero-based budgeting หรือ งบประมาณฐานศูนย์ เพื่อให้กรุงเทพฯ เป็นเมืองน่าอยู่สำหรับทุกคน ซึ่งจะเป็นฐานไปสู่มหานครแห่งเอเชีย ซึ่งจากการหารือโรดแมปของ กทม. แผนปี 2566 จะเป็นการล้อยุทธศาสตร์ทั้ง 7 ด้าน และมีบางโครงการได้ทำ OKRSไว้แล้ว ส่วนแผนปี 2567 จะทำ Key results ใหม่ และ ปี 2568 งบประมาณจะต้องถูกเขียนใหม่ด้วย Zero-based ทั้งหมด ต้องคิดใหม่ทำใหม่ โจทย์ของกทม. ต้องการก้าวไปสู่การเป็นเมืองน่าอยู่หากสิ่งที่ทำอยู่วันนี้ไม่ได้เอื้อหรือทำให้กทม.เป็นเมืองที่น่าอยู่ในมิติต่างๆ ก็แสดงว่าเรื่องนั้นไม่ควรจะทำ เนื่องจากเวลาคือสิ่งที่มีค่าที่สุด และการเดินหน้าที่จะนำไปสู่ความสำเร็จขององค์กร ต้องมีกรอบที่เป็นหลักกว้างๆ เพื่อนำไปสู่เป้าหมายที่วางไว้” ดร.เกษรา กล่าว

สำหรับ OKRs จะเป็นตัวชี้วัดรูปแบบใหม่ที่ต่างจากดัชนีชี้วัดความสำเร็จหรือ KPI (Key Performance Indicato) ที่วัดคนทำงานเพียงแค่กระบวนการที่ได้ทำ แต่ OKRs เป็นแนวคิดการบริหารที่เน้นการตั้งเป้าหมายและติดตามผล ให้เป็นไปตามเป้าหมายที่วางไว้ ทั้งในด้านคุณค่า และสัมฤทธิผลจริงแม้จะไม่ได้ตามเป้าหมายทั้งหมด เช่นกรณี กทม.มีเป้าหมายให้เด็กในกทม.ได้เรียนว่ายน้ำทุกปี สิ่งที่เป็นเป้าหมายหลักคือเด็กต้องว่ายน้ำได้ และไม่เกิดอุบัติเหตุ แต่หากเป็น KPI กระบวนการคือ จ้างครูมาสอนเด็กว่ายน้ำเท่านั้นอย่างไรก็ตาม OKRs จะทำให้สามารถประเมินได้ว่าความต้องกาของประชาชนมีแนวโน้มเป็นอย่างไร เพื่อปรับนโยบายให้สอดรับกับนโยบายและการจัดสรรงบประมาณ 

ส่วนแผนการจัดทำงบประมาณฐานศูนย์ ปัจจุบันทีมกำลังร่างยุทธศาสตร์ ในการจัดลำดับความสำคัญของโครงการต่างๆ ภายใต้งบประมาณที่จำกัด ใช้งบประมาณที่น้อยลง และคุ้มค่าแต่ได้ผลลัพธ์การทำงานที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น ซึ่งแตกต่างจากการจัดทำงบประมาณแบบเดิม เพราะจะทำให้ไม่เกิดการคิดใหม่ทำใหม่ เนื่องจากคิดจากฐานงบฯเดิมแล้วตั้งงบประมาณให้ครอบคลุมหรือมากกว่า แต่ด้วยสถานการณ์โลกเปลี่ยน การทำแบบเดิมไม่สอดคล้องกับการที่จะพัฒนาของเมืองที่จะให้ไปข้างหน้า ดังนั้นการทำงบประมาณฐานศูนย์ คือ การที่เราคิดใหม่ทำใหม่ เปลี่ยนวิธีคิดวิธีทำงานโดยการเซตความคิดเป็นซีโร่ โดยพิจารณาจากโครงการยุทธศาสตร์ต่างๆ ซึ่งบางโครงการอาจไม่สอดคล้องกับแผนการพัฒนาในขณะนี้