ต้อนรับศักราชใหม่ 2566 หลายคนวางแผนเดินทางไปเที่ยวพักผ่อน ซึ่งมีหลากหลายเส้นทางท่องเที่ยวที่น่าสนใจ หนึ่งในนั้นก็คือ จังหวัดแม่ฮ่องสอน ซึ่งนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และต่างชาติ นิยมเดินทางมาท่องเที่ยวตลอดทั้งปี หากมีโอกาสเดินทางมาเที่ยวจังหวัดแม่ฮ่องสอน ขอเชิญชวนทุกท่าน ไปทำบุญ อิ่มใจต้อนรับปีใหม่ ที่วัดพระนอน

พระกนฺตธมฺโม (กันตะธรรมโม) เจ้าอาวาสวัดพระนอน ได้เจริญพรเล่าประวัติความเป็นมาของวัดพระนอน ว่า... วัดพระนอน ตั้งอยู่ในเขตตำบลจองคำ อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน อยู่ทางทิศตะวันตกของตัวเมือง ติดบริเวณเชิงเขาทางขึ้นวัดพระธาตุดอยกองมู

วัดพระนอน เป็นวัดสำคัญ มีพระนอนองค์ใหญ่ที่สุดของจังหวัดแม่ฮ่องสอน ศิลปะไทใหญ่ ยาว 11 เมตร 99 เซนติเมตร ประดิษฐานอยู่ในศาลาการเปรียญ (วิหาร) ของวัดพระนอน สร้างโดย พญาสิงหนาทราชา เจ้าเมืององค์แรกของแม่ฮ่องสอน ปี พ.ศ.2418 ในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา วันที่ 18 มีนาคม พ.ศ.2469

วัดพระนอนแห่งนี้ ถือเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ เป็นปูชนียสถาน คู่บ้านคู่เมืองแม่ฮ่องสอน เป็นวัดที่มีเจ้าอาวาสอยู่เป็นประจำมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2430 จนถึงปัจจุบัน ในอดีตกาล ข้าราชการทุกหน่วยงาน ต้องมาทำพิธีดื่มน้ำพิพัฒน์สัตยาที่วัดแห่งนี้เสมอมิได้ขาด ก่อนเข้าทำงานในแต่ละหน่วยงาน

วัดพระนอน มีสิ่งสำคัญและแหล่งเรียนรู้มากมาย เช่น

1.เจ้าพลากิง หรือองค์พระนอน พระพุทธรูปปางไสยาสน์ พระประธาน สร้างแบบศิลปะไทใหญ่  ผสมศิลปะพม่า ยาว 11 เมตร 99 เซนติเมตร สร้างโดยพญาสิงหนาทราชา เจ้าเมืององค์แรกของแม่ฮ่องสอน ปี พ.ศ.2417

2.ส่างซี่ หรือ สิงห์คู่ใหญ่ คู่เมืองแม่ฮ่องสอน อยู่ด้านหลังวิหารทางเดินขึ้นวัดพระธาตุดอยกองมูเดิม สร้างโดยเจ้านางเมี๊ยะ ชายาของพญาสิงหนาทราชา เจ้าเมืององค์ที่ 2 ราว พ.ศ.2430 และได้อุทิศถวายพร้อมกันกับองค์พระนอน ในปี พ.ศ.2430 ในวันเพ็ญเดือน 6 ขึ้น 15 ค่ำ ตรงกับวันวิสาขบูชา ซึ่งกลายมาเป็นงานประเพณีก่อเจดีย์ทรายมิ่งเมือง จนถึงปัจจุบันนี้

3.สิ่ม หรืออุโบสถ สร้างโดยเจ้าเมืองผู้ปกครองเมืองแม่ฮ่องสอน องค์ที่ 3 คือพญาพิทักษ์สยามเขต ร่วมกับประชาชน เมื่อปี พ.ศ.2469 เพื่อใช้เป็นที่ทำสังฆกรรมของพระสงฆ์ ถือเป็นอุโบสถแห่งแรกของเมืองแม่ฮ่องสอน เป็นศิลปะแบบไทใหญ่ รูปทรงปราสาท อาคารกึ่งไม้และคอนกรีต หลังคามุงสังกะสีทรงจตุรมุข ประกอบด้วยลวดลายปานซอย  กว้าง 9 เมตร สูง 20 เมตร

4.อนุสาวรีย์ที่บรรจุอัฐิ ของเจ้าเมืองแม่ฮ่องสอน ทุกพระองค์ คือ องค์ที่ 1-4 และญาติๆ สร้างโดยเจ้าเมืองแม่ฮ่องสอน องค์ที่ 4 คือ พญาพิศาลฮ่องสอนบุรี และ
ญาติๆ เมื่อปี พ.ศ.2427-2482

5.พิพิธภัณฑ์เจ้าคุณโสภณสามัคคีนุสรณ์ ประธานสร้างคือ เจ้าคุณโสภณวราภรณ์ ปัจจุบันคือ พระธรรมมงคลเจดีย์ เจ้าอาวาสวัดอรุณราชวราราม  หลวงพ่อพระครู
อนุสนธิ์ศาสนกิจ (หลวงพ่อศาสน์) อดีตเจ้าอาวาสวัดพระนอน องค์ที่ 7 และคุณวีรยุทธ ตรีทอง ร่วมกันสร้าง ในปี พ.ศ. 2533 ประกอบด้วยพระเครื่อง พระพุทธรูปโบราณ ถ้วยชามเก่าของเจ้าเมือง เครื่องใช้ต่างๆ พร้อมด้วยวัตถุโบราณ และอื่นๆ ทั้งเก่าและใหม่ ที่หาดูได้ยาก ที่สะสมมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2524-2553 จัดสร้างเป็นพิพิธภัณฑ์เพื่อเป็นสถานที่ศึกษาและเรียนรู้ประวัติศาสตร์แก่ชนรุ่นหลัง

6.พระยืนปางห้ามญาติ สร้างเมื่อปี พ.ศ.2429 เป็นพระประจำวันจันทร์ และเป็นพระประจำวันเกิดของเจ้าแม่นางเมี๊ยะ แกะด้วยไม้สักทอง ยาว 9 ศอก ประดิษฐานไว้บนถ้ำศักดิ์สิทธิ์กลางภูเขา เจ้าแม่นางเมี๊ยะได้สร้างพระยืนปางห้ามญาติ โดยมีความเชื่อว่าให้ดูแลชาวเมืองแม่ฮ่องสอน ให้อยู่ร่มเย็นเป็นสุข เป็นที่น่าเสียดายว่า พระยืนปางห้ามญาติที่ทำด้วยไม้สักทองนั้น ต่อมาถูกไฟไหม้หมดไป ทางวัดได้สร้างขึ้นใหม่ด้วยอิฐและปูนแทนไว้ เมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2499 โดยครูบาวิสุทโธ(พระส่าง) ผู้ดูแลวัดในสมัยนั้น เป็นเจ้าศรัทธา และพระอ่องมิ้นเป็นผู้ปั้น (ส่าหล่า)

วัดพระนอนแห่งนี้ ยังมีตำนานเล่าว่า มีถ้ำศักดิ์สิทธิ์ ก่อน พ.ศ.2400 สามารถเข้าไปชมได้ เป็นที่เก็บแก้วแหวนเงินทอง ของมีค่าของเจ้าเมือง ซึ่งมีปาฏิหาริย์เกิดขึ้น เมื่อประมาณปี พ.ศ.2459 ก้อนหินขนาดใหญ่ได้หล่นและกลิ้งลงมาจากพระธาตุดอยกองมูลงมาปิดปากถ้ำไว้ ล้อมรอบด้วยอิฐแดงโบราณเท่านั้นจนกระทั่งปัจจุบันยังไม่มีใครหาปากทางเข้าถ้ำดังกล่าวพบ เนื่องจากก่อนหน้านั้นมีการเล่าขานว่ามีกลุ่มคนต่างถิ่นพากันลอบเข้าไปขโมยแก้วแหวนเงินทองในถ้ำดังกล่าวทำให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ ลงโทษด้วยการปิดตายปากถ้ำทางเข้าและไม่มีใครสามารถหาพบเจอทางเข้าได้อีกต่อไป