กฎหมายพร้อมหรือยัง?-บังคับใช้เข้มไหม? นักวิชาการฝากโจทย์ไทย ต้องคิดก่อนไฟเขียวคาสิโน

เมื่อวันที่ 15 มกราคม 2566 รศ.ดร.อนุสรณ์ ธรรมใจ กรรมการวิทยาลัยนานาชาติ ปรีดี พนมยงค์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวถึงข้อเสนอในการให้เปิดบ่อนคาสิโนอย่างถูกกฎหมายในประเทศไทย ว่า มีทั้งข้อดีข้อเสีย แต่ยังไม่ควรรีบเปิดให้ดำเนินการหากยังไม่มีการปฏิรูปการบังคับใช้กฎหมายให้มีประสิทธิภาพ เพราะจะทำให้ไม่สามารถควบคุมผลกระทบในทางลบได้ ซึ่งบ่อนการพนันคาสิโนนั้นตั้งอยู่บริเวณชายแดนโดยรอบประเทศไทย ประกอบไปด้วย กัมพูชา ลาว เมียนมา เวียดนาม มาเลเซีย สิงคโปร์

ทั้งนี้ แม้บ่อนการพนันตามแนวชายแดนทำให้เงินไหลออกผ่านนักเสี่ยงโชคชาวไทยปีละไม่ต่ำกว่า 50,000 ล้านบาท ทำให้รัฐไทยสูญเสียรายได้ไปจำนวนไม่น้อย แต่หากมีการตั้งบ่อนการพนันคาสิโนในไทย บ่อนการพนันอาจเป็นแหล่งฟอกเงินของพวกมิจฉาชีพหรือพวกที่มีรายได้มาจากแหล่งที่ผิดกฎหมาย เป็นแหล่งซ่องสุมของพวกอาชญากร บ่อนการพนันอาจนำไปสู่ธุรกิจนอกกฎหมายรูปแบบอื่นๆ

รศ.ดร.อนุสรณ์ กล่าวต่อไปว่า การเปิดบ่อนการพนันคาสิโนขึ้นในประเทศ เพื่อหวังจะดึงดูดนักท่องเที่ยวต่างชาติให้เข้ามาเล่นการพนันในประเทศเพื่อให้เงินไหลเข้าแทนที่จะไหลออก อาจไม่ได้ผลอย่างที่คาด เพราะนักเลงพนันมักมีบ่อนที่เล่นประจำอย่างเช่น มาเก๊า สิงคโปร์ กัมพูชา เป็นต้น อย่างมาเก๊าที่มีอุตสาหกรรมการพนันขนาดใหญ่ เคยสามารถทำรายรับจากอุตสาหกรรมการพนันสูงถึง 45,090 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯภายในหนึ่งปี แต่ต้นทุนทางสังคมก็ปรับเพิ่มขึ้นจากระดับ 40 ล้านดอลลาร์เป็น 106 ล้านดอลลาร์

“คดีอาญาของมาเก๊าเพิ่มขึ้น 52% อาชญากรรมที่เกี่ยวข้องกับการพนันเพิ่มขึ้น 37% ปัญหาการเสพติดพนันจนกระทบต่อชีวิตเพิ่มขึ้น 4.3% ในช่วงปี พ.ศ. 2546-2550 อย่างไรก็ตาม ปัญหาผลกระทบทางลบจากบ่อนพนันคาสิโนถูกกฎหมายในสิงคโปร์น้อยกว่ามากเพราะมีระบบการบังคับใช้กฎหมายที่ดีและมีระบบการคัดกรองและกีดกันไม่ให้คนท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวต่างชาติที่ไม่เข้าเกณฑ์เข้าถึงการเล่นพนันคาสิโน” รศ.ดร.อนุสรณ์ ระบุ

รศ.ดร.อนุสรณ์ ยังกล่าวอีกว่า การมีรายได้จำนวนมากจากบ่อนพนันคาสิโนของมาเก๊าและสิงคโปร์ทำให้ ทำให้รัฐมีเงินรายได้เพิ่มเติมในการจัดสวัสดิการสังคมให้กับประชาชนได้ ฉะนั้น รายได้คาสิโนอาจส่งผลดีต่อฐานะทางการคลังในระยะสั้นได้ ส่วนผลระยะยาวนั้นหากการกำกับควบคุมและการบังคับใช้กฎหมายไม่ดีพอจะเกิดรายจ่ายจำนวนมากจากการตามแก้ปัญหาผลกระทบเชิงลบทางสังคมและสถาบันครอบครัว

ดังนั้นการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวโดยอาศัยการเปิดสถานบันเทิงแบบครบวงจร (Entertainment Complex) และ มีบ่อนการพนันคาสิโนนั้นจะเกิดความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจก็ต่อเมื่อมีนโยบายและข้อบังคับกฎหมายที่รัดกุมเข้มงวด เช่น จำกัดอายุ จำกัดระดับรายได้ มาตรการป้องกันการเป็นแหล่งฟอกเงิน การเก็บค่าใช้บริการในอัตราสูง สามารถป้องกันไม่ให้เกิดนักพนันเพิ่มขึ้นในระยะยาว ป้องกันอาชญากรรมและการกระทำผิดกฎหมาย เป็นต้น

เมื่อเก็บภาษีได้แล้วก็นำมาพัฒนาสังคมและรณรงค์ให้ลดละเลิกการพนันเช่นเดียวกับเก็บภาษีบาป เช่น สุรา บุหรี่ แล้วนำมาตั้งเป็นกองทุนให้ลดละเลิกอบายมุขเหล่านี้ ส่วนผลกระทบทางสังคมและการเมือง ปัญหาอาชญากรรมและการมีอิทธิพลของกลุ่มทุนอุตสาหกรรมพนันต่อนโยบายของประเทศนั้น ปัญหาผลกระทบทางลบต่างๆ จะบรรเทาลง หากมีการบังคับใช้กฎหมายที่มีมาตรฐานและมีประสิทธิภาพ รวมทั้ง มีสังคมประชาธิปไตยที่เปิดกว้างแล้ว

“หากไม่เชื่อมั่นว่า สังคมไทยมีความพร้อมตามที่กล่าวมา ยังไม่สมควรให้มีการจัดตั้งบ่อนคาสิโนถูกกฎหมายในประเทศไทย ควรอนุญาตให้มีสถานบันเทิงแบบครบวงจร แบบไม่มีบ่อนพนันคาสิโน (Entertainment Complex without Casino) เท่านั้น” รศ.ดร.อนุสรณ์ กล่าว

- 006