อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ แถลงพบ ผู้ติดโควิดโอมิครอนสายพันธุ์ XBB.1.5 ในไทย 2 ราย เป็นคนไทย 1 ต่างชาติ 1รักษาหายแล้ว ยังไม่พบผู้ใกล้ชิดติดเชื้อด้วย ชี้ระบาดเร็วในสหรัฐฯหลบภูมิคุ้มกันเก่ง แต่ยังไม่มีข้อมูลความรุนแรงกว่าสายพันธุ์อื่น

เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566 นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ แถลงความคืบหน้าการเฝ้าระวังสายพันธุ์โควิด-19ในประเทศไทยว่ากรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ร่วมกับเครือข่าย ตรวจพบสายพันธุ์ XBB.1.5 จำนวน2ราย ในไทย เป็นชาวไทย 1 ราย และต่างชาติ 1 ราย ปัจจุบันหายดีแล้ว และยังไม่พบผู้ใกล้ชิดติดเชื้อ ซึ่งกรมฯส่งข้อมูลเผยแพร่ไปยังฐานข้อมูล GISAID แล้ว

สำหรับโควิดสายพันธุ์ XBB.1.5 นั้น เป็นเชื้อสายสืบสกุลของ XBB ซึ่งเป็นลูกผสมของโอมิครอนสายพันธุ์ย่อย BA.2 สองสายพันธุ์ได้แก่ สายพันธุ์ BJ.1 และ BM.1.1.1 จากข้อมูลตั้งแต่วันที่ 26 ตุลาคม 2565-12 กุมภาพันธ์มีรายงานสายพันธุ์ XBB.1.5 ทั่วโลกพบผู้ติดเชื้อ 33,219 ราย ส่วนใหญ่พบในสหรัฐอเมริกา 24,505 ราย คิดเป็นสัดส่วน 73.7% ส่วนประเทศอื่น เช่น สหราชอาณาจักร คิดเป็น 6.6% แคนาดา คิดเป็น 5.3% เดนมาร์ก 1.0% เยอรมนี 2.65% ไอร์แลนด์ 1.0% และออสเตรีย 1.5%

นพ.ศุภกิจ กล่าวต่อว่า จากลักษณะทางพันธุกรรมและอัตราการเติบโตของ XBB.1.5 พบมีการกลายพันธุ์ที่ตำแหน่ง F486P ซึ่งเพิ่มความสามารถในการยึดเกาะกับเซลล์ ส่งผลให้มีความได้เปรียบในการแพร่กระจาย และสามารถหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันได้ดีเช่นเดียวกับสายพันธุ์ XBB.1 แต่ปัจจุบันยังไม่มีข้อบ่งชี้ความรุนแรงและความเสี่ยงด้านสาธารณสุขเมื่อเทียบกับสายพันธุ์ย่อยอื่น

ทั้งนี้ ข้อมูลล่าสุดพบว่าสายพันธุ์ XBB.1.5 ระบาดอย่างรวดเร็วในสหรัฐอเมริกา โดยพบสัดส่วนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ต้นเดือนธันวาคม 2565 เป็นต้นมา แต่เมื่อเทียบกับสายพันธุ์ย่อยที่พบในไทย คือ BN.1 และลูกหลาน ซึ่งมีความสามารถในการแพร่เชื้อได้เร็วใกล้เคียงกัน จึงทำให้โอกาสในการที่ XBB.1.5 มาแทนที่ BN.1. มีไม่มากนัก

ส่วนกรณีที่จีนเปิดประเทศให้ประชากรเดินทางเข้าออกประเทศได้นั้น นพ.ศุภกิจกล่าวว่า จากข้อมูลการเฝ้าระวังสายพันธุ์ที่ระบาดในจีน ตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม 2565-6 กุมภาพันธ์ มีข้อมูลสายพันธุ์เชื้อก่อโรคโควิด-19 จำนวน 14,515 ตัวอย่าง ทั้งหมดเป็นโอมิครอน โดยสายพันธุ์ที่พบมาก ได้แก่ BA.5.2.48 คิดเป็นสัดส่วน 60.9% และ BF.7.14 คิดเป็น 28.3% ซึ่งไม่ได้เป็นสายพันธุ์ใหม่แต่อย่างใด และไม่ได้แพร่เร็วกว่าสายพันธุ์ในประเทศไทย ดังนั้น จึงไม่น่ากังวล สำหรับสายพันธุ์ XBB.1.5 มีรายงานจากจีน 3 ตัวอย่าง ประมาณกลางเดือนธันวาคม 2565 จนถึงปัจจุบันยังไม่มีรายงานเพิ่มเติม

อย่างไรก็ตาม สายพันธุ์หลักที่พบในประเทศไทยขณะนี้ยังคงเป็นสายพันธุ์ย่อยโอมิครอน BN.1. เป็นลูกหลานของ BA.2.75 ซึ่งการติดตามสถานการณ์สายพันธุ์ของประเทศ รวมถึงข้อมูลอัตราการติดเชื้อ ความรุนแรง กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์และเครือข่ายยังดำเนินการใกล้ชิด เพื่อใช้กำหนดมาตรการที่เหมาะสมต่อไป ทั้งนี้ มาตรการที่คนไทยต้องปฎิบัติเพื่อการป้องกันโควิดนั้น ยังเป็นการใส่หน้ากากอนามัย ล้างมือบ่อยๆ รวมถึงการฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้นหลังจากเข็มสุดท้ายนานเกิน 4 เดือน โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง 608 และผู้สูงอายุ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ ลดการนอนโรงพยาบาล ลดอาการป่วยรุนแรง และลดอัตราการเสียชีวิต