4 พ.ค. 2568 ประเทศไทยกำลังเผชิญกับวิกฤตด้านความปลอดภัยทางถนนอย่างรุนแรง โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กและเยาวชนที่ตกเป็นเหยื่อของอุบัติเหตุทางถนนในอัตราที่น่าตกใจ แม้จะมีความพยายามในการลดอุบัติเหตุมาอย่างต่อเนื่อง แต่ “ต้นตอของความสูญเสียอนาคตของชาติ” ยังไม่ได้รับการแก้ไขอย่างเป็นระบบและจริงจัง ถึงเวลาแล้วที่ประเทศต้องให้ความสำคัญกับชีวิตของเด็กและเยาวชน โดยการประกาศ “ปีแห่งความปลอดภัยทางถนนสำหรับเด็กและเยาวชน” เพื่อผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างและวัฒนธรรมด้านความปลอดภัยทางถนนอย่างเป็นรูปธรรม

- วิกฤตที่ต้องไม่มองข้าม : ข้อมูลจากรายงานวิจัยโดยสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) ระบุว่า เด็กและเยาวชนไทยเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนน โดยเฉพาะในช่วงวัยมัธยมที่มีการใช้รถจักรยานยนต์เป็นพาหนะหลัก การเสียชีวิตจำนวนมากเกิดขึ้นจากปัจจัยซ้ำซาก เช่น ไม่สวมหมวกนิรภัย ขับรถเร็ว หรือไม่มีใบขับขี่ที่ถูกต้อง ทั้งที่ปัจจัยเหล่านี้สามารถป้องกันได้ด้วยการบังคับใช้กฎหมายและสร้างวินัยจราจรตั้งแต่ในครอบครัวและโรงเรียน

- ช่องว่างของระบบที่ต้องเร่งอุด : หนึ่งในประเด็นที่รายงานเน้นย้ำคือ “ช่องว่างของระบบ” ซึ่งหมายถึงความล้มเหลวของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการบูรณาการข้อมูล การป้องกัน และการเยียวยาอย่างเป็นระบบ มีตัวอย่างของเด็กและเยาวชนที่บาดเจ็บหรือพิการถาวรจากอุบัติเหตุโดยไม่มีระบบรองรับที่ชัดเจน ทั้งในด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพ การศึกษาต่อ หรือการเข้าถึงสิทธิด้านสุขภาพและสวัสดิการ ช่องว่างเหล่านี้เป็นอุปสรรคใหญ่ที่ทำให้ปัญหาเรื้อรังและบั่นทอนอนาคตของประเทศ

- ประกาศปีแห่งความปลอดภัย: จุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลง การประกาศ “ปีแห่งความปลอดภัยทางถนนสำหรับเด็กและเยาวชน” ควรเป็นนโยบายระดับชาติที่มีเป้าหมายชัดเจนและวัดผลได้ เช่น

1.ลดอัตราการเสียชีวิตของเด็กและเยาวชนจากอุบัติเหตุทางถนนอย่างน้อย 50% ภายในปีถัดไป

2.ส่งเสริมการใช้หมวกกันน็อก 100% ในโรงเรียนมัธยม

3.ปรับปรุงการเข้าถึงใบขับขี่อย่างมีมาตรฐานสำหรับเยาวชน

4.บูรณาการการเรียนรู้เรื่องความปลอดภัยทางถนนในหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน

- ข้อเสนอเชิงนโยบาย

1.สร้างระบบข้อมูลระดับชาติ เพื่อเก็บข้อมูลผู้ประสบอุบัติเหตุทางถนนอย่างละเอียด จำแนกตามช่วงวัย และใช้เพื่อออกแบบมาตรการที่เหมาะสม

2.ส่งเสริมโรงเรียนต้นแบบด้านความปลอดภัยทางถนน โดยสนับสนุนงบประมาณและให้รางวัลแก่โรงเรียนที่มีมาตรการลดอุบัติเหตุอย่างได้ผล

3.บังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวดควบคู่กับการสื่อสารสาธารณะ โดยเฉพาะในช่วงเปิดเทอมที่มีความเสี่ยงสูง

4.สร้างระบบการเยียวยาและฟื้นฟูแบบองค์รวม สำหรับผู้ประสบเหตุและครอบครัว โดยเชื่อมโยงระหว่างกระทรวงสาธารณสุข การศึกษา และการพัฒนาสังคม

บทสรุป : ชีวิตของเด็กและเยาวชนไม่ควรถูกปล่อยให้ฝากไว้กับ “โชคชะตา” บนท้องถนน ถึงเวลาแล้วที่ประเทศไทยจะต้องหันมาให้ความสำคัญกับความปลอดภัยของพลเมืองรุ่นใหม่อย่างจริงจัง การประกาศ “ปีแห่งความปลอดภัยทางถนนสำหรับเด็กและเยาวชน” ไม่ใช่เพียงแค่สัญลักษณ์ แต่ต้องเป็นจุดเริ่มต้นของการปฏิรูประบบ เพื่อปกป้องอนาคตของชาติอย่างยั่งยืน

043...