"เขียนและเรียบเรียงขึ้น โดย นายประยูร พรหมพันธุ์ อุปนายกฝ่ายวิเคราะห์และวิจัย ซึ่งเคยดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดหลายจังหวัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งมีความรู้ความสามารถ เคยเป็นประธานคณะกรรมการองค์การบริหารส่วนตำบล ส่วนกลาง ก.อบต.กลางประธานคณะกรรมการมาตรฐานการบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น (ก.ถ.)"
สมาคมนักปกครองฯ เป็นสมาคมหนึ่งที่ได้จัดตั้งขึ้นตามกฎหมาย ถือกำเนิดเมื่อปี พ.ศ.2527 โดยมีวัตถุประสงค์และเป้าหมายที่เน้นให้เป็นองค์กรที่สนับสนุน เฝ้ามอง ระวังป้องกัน และช่วยส่งเสริมให้กระทรวงมหาดไทย ซึ่งเป็นกระทรวงหนึ่งในบรรดาหลายๆ กระทรวง มีหน้าที่รับผิดชอบในการดูแลช่วยเหลือประชาชน ตามอุดมการณ์ “ในการบำบัดทุกข์บำรุงสุข ให้แก่ประชาชน” ที่ถือว่าเป็นคติธรรมประจำใจของคนมหาดไทย มาตั้งแต่ครั้งอดีตจนถึงปัจจุบัน
กระทรวงมหาดไทยได้จัดตั้งขึ้นตั้งแต่สมัยมีการปฏิรูปการปกครองประเทศ ในสมัยรัชกาลที่ 5เพื่อให้กระทรวงนี้ได้มีหน้าที่และความรับผิดชอบหลักในการปกครอง และการบริหารประเทศให้เกิดความสงบเรียบร้อยร่มเย็น และเพื่อการรักษาความมั่นคงภายในของประเทศ เพื่อเกิดความเป็นปึกแผ่น มีความมั่นคงทั่วราชอาณาจักร และนับเป็นการกระชับการปกครองประเทศให้เป็นหนึ่งเดียว จากเดิมที่อำนาจรัฐของประเทศสยาม ขาดความเป็นเอกภาพ และไม่อยู่ในฐานะต่อต้านศัตรูผู้รุกราน ของลัทธิล่าอาณานิคมของประเทศตะวันตกได้ ซึ่งเหตุการณ์ในรัชสมัยร.ศ.112 เป็นอดีตที่ชาวไทย จดจำได้ดี ไม่มีวันที่เราจะลืมเสียได้ ประเทศสยามขณะนั้นต้องสูญเสียดินแดนให้กับฝรั่งเศส และอังกฤษมาหลายครั้งหลายครา
การเกิดขึ้นของกระทรวงมหาดไทย ตามดำริของสมเด็จพระปิยมหาราช หรือรัชกาลที่ 5 ก็เพื่อรักษาเอกราชและบูรณาการแห่งดินแดนให้มั่นคง อยู่ได้มาตลอดถึงทุกวันนี้ และนี่เป็นที่มาของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ที่เคยมีมาทุกฉบับ มีบทบัญญัติตามมาตรา 1 ที่ระบุว่า “ประเทศไทยเป็นราชอาณาจักรอันหนึ่งอันเดียว จะแบ่งแยกมิได้” และยังเป็นที่มาของพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 และฉบับที่แก้ไขเพิ่มเติมทุกฉบับ ซึ่งได้กำหนด เป็นโครงสร้างหลักในการบริหารราชการแผ่นดิน หรือในการปกครองประเทศไทยนั่นเอง ซึ่งได้แบ่งการปกครองออกเป็น 3 ส่วนคือ 1.ราชการบริหารส่วนกลาง 2.ราชการบริหารส่วนภูมิภาค และ 3.บริหารราชการส่วนท้องถิ่น ซึ่งในระบบนี้ก็คือมีทั้งการรวมอำนาจ ไว้ในส่วนกลาง ที่เป็นกระทรวงทบวง กรมต่างๆ รวมทั้งรัฐบาลและคณะรัฐมนตรีเป็นองค์กรที่ดูแลในการปกครองประเทศโดยส่วนรวม (Concentration)
สำหรับราชการส่วนภูมิภาค คือการแบ่งมอบอำนาจ จากส่วนกลาง ที่เป็นกระทรวง ทบวง กรมต่างๆการดูแลบริหารราชการในส่วนภูมิภาค หรือในจังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศ ถือว่าข้าราชการในส่วนภูมิภาคคือตัวแทน หน่วยราชการส่วนกลางลงไปปฏิบัติภารกิจ ที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ภูมิภาคต่างๆ (Deconcentration) และราชการส่วนท้องถิ่นนั้น เป็นระบบการกระจายอำนาจให้ท้องถิ่นดูแลปกครองท้องถิ่นของตนเอง เพื่อให้สอดคล้องกับปัญหาและความต้องการของประชาชนในแต่ละพื้นที่โดยเฉพาะ ในพื้นที่ที่เป็นเมือง หรือแม้ชนบทก็ตาม เพื่อสนองความต้องการของประชาชนให้ได้ครอบคลุมในทุกเรื่อง ทุกกิจกรรมที่เป็นปัญหาความต้องการของประชาชน เช่น ในเรื่องถนนหนทาง การไฟฟ้า การประปา หรือความต้องการอื่นๆ โดยให้ผู้บริหารมาจากการเลือกตั้งของประชาชนในท้องถิ่นนั้นๆ (Decentralization)
สำหรับกระทรวงมหาดไทยนั้น กฎหมายที่เกี่ยวข้องโดยเฉพาะตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 มาตรา 30 ได้ระบุภารกิจหน้าที่ไว้ชัดเจนว่า “กระทรวงมหาดไทยมีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับการบำบัดทุกข์บำรุงสุข การรักษาความสงบเรียบร้อยของประชาชน การอํานวยความเป็นธรรมของสังคม การส่งเสริมและพัฒนาการเมือง การปกครอง การพัฒนาการบริหารราชการส่วนภูมิภาค การปกครองท้องที่ การส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น และพัฒนาชุมชน ความมั่นคงภายใน กิจการสาธารณภัยและการพัฒนาเมือง และราชการอื่นตามที่มีกฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของกระทรวงมหาดไทย ส่วนราชการที่สังกัดกระทรวงมหาดไทย”
สรุปว่ากระทรวงมหาดไทยดูแล ทั้งในด้านการรักษาความสงบเรียบร้อย การพัฒนาในด้านต่างๆ ทั้งในระดับภูมิภาคและท้องถิ่น ให้เจริญก้าวหน้า และกำกับดูแลองค์กรหน่วยราชการต่างๆที่มีอยู่ในพื้นที่ รวมทั้งการบริหารราชการส่วนท้องถิ่น ให้เป็นไปด้วยความถูกต้องเรียบร้อย โปร่งใสเป็นธรรม เพื่อความเจริญก้าวหน้าของประเทศในส่วนรวม โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัด นายอำเภอ และข้าราชการที่เกี่ยวข้อง ช่วยกันดูแลให้เกิดการพัฒนาแก้ปัญหาของประชาชน ให้มีความเจริญก้าวหน้าและบรรลุเป้าหมายด้านความมั่นคง มั่งคั่ง และความยั่งยืนให้ได้สูงสุด แล้วทั้งหมดที่สรุป ทบทวน เพื่อให้เห็นว่ากระทรวงมหาดไทย มีความรับผิดชอบในหน้าที่ เป็นกำลังหลักของประเทศ ทั้งในด้านการปกครองและการบริหาร และนี่เองเป็นที่มาของสมาคมนักปกครองแห่งประเทศไทย (ส.ป.ท.) กำเนิดขึ้นเพื่อตอบสนองและสนับสนุน ให้กำลังใจ และเฝ้าระวังในการปฏิบัติงานของบุคลากร ของกระทรวงมหาดไทยในทุกระดับ โดยเฉพาะในระดับภูมิภาค ตั้งแต่ผู้ว่าราชการจังหวัด ลงไปถึงระดับกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน คณะกรรมการหมู่บ้าน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทุกรูปแบบเช่น องค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) เทศบาลต่างๆ ทุกประเภท องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) และการปกครองท้องถิ่นในรูปแบบพิเศษ เช่น พัทยา และ กทม. เป็นต้น
เรื่องสำคัญที่สมาคมนักปกครองประเทศไทย เน้นเป็นพิเศษคือ
1.การบริหารงานบุคคลของกระทรวงมหาดไทย ในทุกระดับทุกองค์กร ได้ดำเนินการให้เป็นไปตามกฎหมาย ระเบียบแบบแผนของทางราชการหรือไม่ หากมีข้อบกพร่องผิดพลาดประการใด ก็จะช่วยพิจารณา สอดส่อง และเสนอแนะให้มีการแก้ไขให้ถูกต้อง
2.การพัฒนาบุคลากรของกระทรวงมหาดไทย ในทุกระดับ จะต้องมีการพัฒนา ฟื้นฟู อบรมให้เป็นบุคลากรที่มีประสิทธิภาพ และเป็นที่พอใจของประชาชนให้ได้ หากมีข้อขัดข้องหรือบกพร่องใดๆ สมาคมก็จะพิจารณาเสนอแนะไปทางกระทรวงมหาดไทย
3.เกี่ยวกับการจัดองค์กร Organization และการพัฒนาองค์กรของกระทรวงมหาดไทย จะต้องสอดคล้องกับสถานการณ์ในปัจจุบัน และจะต้องเกิดประโยชน์สูงสุดแก่ประชาชน สมาคมมีมิติมุมมองอย่างไรในสถานการณ์จริงๆ ก็จะมีข้อเสนอแนะให้กับฝ่ายบริหารราชการของกระทรวง พิจารณาเพื่อปรับปรุงแก้ไขให้ถูกต้องเหมาะสมต่อไป
4.เกี่ยวกับกฎหมายต่างๆ และระเบียบที่เกี่ยวข้องกับบทบาทและงานของกระทรวงมหาดไทย สมาคมโดยคณะทำงาน ที่จัดตั้งขึ้นประกอบด้วยนักบริหาร อดีตผู้บริหารที่มีประสบการณ์และผู้เชี่ยวชาญต่างๆ ของสมาคม จะมีการศึกษามาประชุม และหารือเพื่อพิจารณาเสนอแนะ ให้ความเห็นในแนวทางที่เหมาะสม ส่วนจะเป็นมรรคผลได้มากน้อยแค่ไหน ก็สุดแต่ผู้บริหารระดับสูงของกระทรวง จะได้พิจารณาดำเนินการ
5.ในส่วนที่เกี่ยวกับความทุกข์ร้อนของข้าราชการในสังกัดกระทรวงมหาดไทย และการร้องทุกข์ของประชาชนในเรื่องต่างๆ เดือดร้อนไม่ได้รับความเป็นธรรมใดๆ ทางสมาคมก็ยินดีพิจารณาและนำมาพิจารณา โดยคณะทำงานที่เกี่ยวข้อง เมื่อได้ข้อคิดเห็นเพื่อแก้ไขก็จะเสนอให้กระทรวงมหาดไทย และกรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องรับไปพิจารณาดำเนินการ
การดำเนินการต่างๆ ของสมาคมตามข้อ 1-5 ที่กล่าวมาแล้วก็เป็นเพียงส่วนหนึ่งของกิจกรรมของสมาคม ในฐานะเป็นคลังสมองให้กับกระทรวงมหาดไทย และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และยังมีเรื่องราวอื่นๆ ที่สมาคมได้ดำเนินการในทุกๆ รอบปี เป็นจำนวนไม่น้อยและในหลายๆ เรื่องที่ได้เสนอแนะให้ความเห็นไป ก็ได้รับการตอบสนอง และได้รับการแก้ไขไปจำนวนหนึ่ง จึงนับได้ว่าสมาคมนักปกครอง ได้ทำหน้าที่ตามภารกิจ เป็นไปตามวัตถุประสงค์ และเป้าหมายที่ได้ตั้งไว้อยู่หลายๆ ประการ ซึ่งสมาคมได้เสนอให้ สภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ที่รับผิดชอบในเรื่องคลังสมองของชาติในขณะนี้ ได้โปรดทราบและพิจารณาเผยแพร่ ให้ประชาชนและองค์กรต่างๆ ได้กรุณารับทราบถึง “จุลสารธนาคารสมอง” ด้วยจักเป็นพระคุณยิ่ง
กมล ประจวบเหมาะ
นายกสมาคมนักปกครองแห่งประเทศไทย
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี