รายการ “สีสันการเมือง แบบ เด้งเด้ง” ทางช่องยูทูบ“แนวหน้าออนไลน์” ในตอนที่เผยแพร่วันที่ 6 ก.พ. 2568 ชวนฟังมุมมองจาก เกียรติ สิทธีอมร อดีตประธานผู้แทนการค้าไทย และอดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (สส.) พรรคประชาธิปัตย์ ในประเด็นแนวคิดการอนุญาตให้มี “กาสิโน” หรือบ่อนการพนันถูกกฎหมายในประเทศไทย โดยนำไปเป็นส่วนหนึ่งของ “เอ็นเตอร์เทนเมนท์คอมเพล็กซ์” หรือสถานบันเทิงครบวงจร รวมถึง “พนันออนไลน์” ซึ่งในขณะที่รัฐบาลเชื่อว่าจะช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจและลดปัญหาการพนันผิดกฎหมาย แต่ก็มีคำถามว่าจะเป็นเช่นนั้นได้จริงหรือ?

“ผมเป็นคนหนึ่งที่เอาข้อมูลมาอธิบายให้สังคมรับทราบ ทุกประเทศที่เขามีกาสิโนถูกกฎหมาย สิ่งแรกที่ชัดเจนที่บอกข้ออ้างว่าจัดการกับใต้ดินก็เอาขึ้นมาบนดินแล้วกัน มันไม่จริงตรงที่บอกว่าพอมาเป็นบนดินแล้วใต้ดินหมดไป ทุกประเทศที่ทำให้ถูกกฎหมาย ใต้ดินยังอยู่ครบ แล้วที่ค้นพบชัดเจนก็คือคนที่ไปเล่นคือกลุ่มใหม่ ไม่ใช่กลุ่มเดิม กลุ่มเล่นใต้ดินคือประเภทหนึ่ง แต่กลุ่มบนดิน พอถูกกฎหมายก็กลายเป็นกลุ่มใหม่เข้าไปเล่น และทุกกรณีในทุกประเทศ ปัญหาสังคมตามมาเยอะมาก อาชญากรรมเพิ่ม”

ตัวอย่างในต่างประเทศ เช่น ที่เมือง “ลาสเวกัส สหรัฐอเมริกา” ซึ่งมีชื่อเสียงระดับโลกด้านกาสิโน พบสถิติการสูญเสียบ้านที่กำลังผ่อนอยู่สูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ขณะที่ผู้เข้าไปเล่นการพนันก็เป็นคนกลุ่มใหม่ หมายถึงกลุ่มที่แต่เดิมไม่เล่นการพนันเพราะเป็นสิ่งผิดกฎหมาย ส่วนที่รัฐบาลอ้างว่า โครงการเอ็นเตอร์เทนเมนท์คอมเพล็กซ์ ไม่ได้เน้นไปที่กาสิโน แต่หากไปดูร่างกฎหมายสถานบันเทิงครบวงจร ในมาตรา 3 กลับเขียนในทำนองว่าต้องมีกาสิโนทุกโครงการ และไม่มีการกล่าวถึงผลกระทบทางสังคม ทั้งที่ทุกประเทศที่เคยทำมาล้วนมีตัวอย่างของผลกระทบทั้งสิ้น

อย่างที่สหรัฐฯ พบการต้องแบกรับภาระดูแลบุคคลที่มีปัญหาติดการพนัน ใช้งบประมาณเฉลี่ย 3.5 แสนบาท หรือ 1 หมื่นเหรียญสหรัฐต่อคนต่อปี ในการบำบัดฟื้นฟูปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ยังไม่ต้องนับปัญหาหนี้สินที่แต่ละคนสร้างไว้จากการเล่นการพนัน หรืออย่างอังกฤษและออสเตรเลียก็มีผลการศึกษาในทำนองเดียวกัน ส่วนประเทศไทย เคยมีการสำรวจกรณีการพนันออนไลน์ พบว่า มีคนเล่นประมาณ 1 ล้านคน และในจำนวนนี้ร้อยละ 40 เข้าข่ายติดพนัน แต่ถึงจะรู้ว่ามีผลกระทบ บรรดาประเทศที่อนุญาตไปแล้วจะเลิกก็ไม่ง่าย

ประการต่อมา การอ้างถึง “สิงคโปร์” ที่มีรายได้จากกาสิโน ก็ต้องบอกว่า “อย่าเอาประเทศไทยไปเทียบ” เพราะสิงคโปร์นั้นเป็นประเทศเล็ก สามารถบังคับใช้กฎหมายได้อย่างเข้มงวด ดังนั้นแม้จะรับรู้ถึงผลกระทบจากการพนันแต่ก็ยังพอควบคุมได้ ที่สำคัญ “รายได้หลักของเอ็นเตอร์เทนเมนท์ คอมเพล็กซ์ ในสิงคโปร์ มาจากส่วนของสถานบันเทิง ไม่ใช่กาสิโน” แม้วันนี้สิงคโปร์จะไม่มีกาสิโน แต่ก็เชื่อว่าคนจะไปเที่ยวเพราะไปดูการแสดงต่างๆ

หรือที่ “เก็นติ้ง - มาเลเซีย” ก็คุมเข้มมาก โดยหากเป็นชาวมาเลเซียจะมีเงื่อนไขที่ยุ่งยากมากหากจะเข้าไปเล่น เมื่อเทียบกับนักท่องเที่ยวต่างชาติ และอยู่ในพื้นที่เฉพาะมีการตั้งด่านตรวจคุมเข้ม แต่อีกด้านหนึ่ง หากประเทศไทยมีกาสิโน ก็จะไม่เหมือนกับที่ตั้งอยู่ในฝั่งเพื่อนบ้านอย่างกัมพูชา เมียนมาและลาว เพราะกาสิโนในประเทศเหล่านั้นที่ตั้งอยู่ตามเมืองชายแดน เป็นกาสิโนขนาดเล็ก ในขณะที่แนวคิดของไทยคือจะสร้างในหลายเมืองและขนาดใหญ่กว่า

“ในอังกฤษพบว่าเด็กอายุ 17 เริ่มติดการพนันแล้ว แล้วไม่รู้จะแก้อย่างไรตอนนี้ เพราะอังกฤษไปไกลที่สุด มี Betting House คือคุณไปแทงบอล ไปแทงอะไรก็ได้ แล้วเขาก็พบแล้วว่ามันเริ่มติดแล้วนะ มันไม่ไหวแล้ว กำลังมึนว่าจะแก้อย่างไรดี ของเราก็อย่ากระโจนเข้าไปดีไหม? แล้วผลการศึกษาอันหนึ่งของคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ชัดเจนมาก ประเทศที่ไม่อนุญาตให้มีกาสิโน เทียบกับประเทศที่อนุญาตให้มีกาสิโน อัตราอาชญากรรมประมาณ 2 รายต่อแสนคน เพิ่มขึ้น 25% อัตราข่มขืนเพิ่มขึ้น 126%

แล้วรัฐบาลบอกว่าต้องทำเพราะจะสร้างรายได้ โฆษณาว่า 1 ล้านล้านใช่ไหม? เข้ากระเป๋าใคร? ผู้ถือหุ้น ผู้ก่อสร้าง เราได้อะไร? นักท่องเที่ยวบางส่วน แล้วนักท่องเที่ยวเราตอนนี้ก็ 40 ล้านคนแล้ว เต็มแม็กซ์แล้วนะ อยากจะเพิ่มอีกเพื่ออะไร? เรามีสถานที่ท่องเที่ยวที่คนยังไปเยือนไม่พอมีเยอะนะ ตลาดท่องเที่ยวที่ขยายตัวเร็วที่สุดในโลก รวมทั้งประเทศไทยด้วย คือ Eco Tourism ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์เชิงวัฒนธรรม เชิงธรรมชาติ ที่พูดๆ กันเรื่องซอฟต์พาวเวอร์ก็มีส่วน เป็นการท่องเที่ยวที่มีเอกลักษณ์พิเศษที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมของประเทศ ทำไมไม่ทำตรงนั้น?”

เกียรติ กล่าวว่า ตนสนใจเรื่องปัญหาการพนันมา 10-20 ปีสมัยที่ยังดำรงตำแหน่งทางการเมือง ได้พูดคุยกับบุคคลในรัฐบาลของหลายประเทศ ซึ่งต่างก็กังวลกับปัญหานี้ ขณะที่หน่วยงานด้านเศรษฐกิจของไทยอย่าง “สภาพัฒน์” สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ก็เคยบอกว่าเงินจากกาสิโนไม่ถูกนับรวมในผลิตภัณฑ์มวลรวม (GDP) และการที่โฆษณาว่าจะสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ 1 ล้านล้านบาท ก็ไม่มีนักเศรษฐศาสตร์คนใดเชื่อว่าจะเกิดขึ้นได้จริง

อีกประการหนึ่ง เมื่อไปดูโครงสร้างอำนาจในกฎหมาย พบว่า “ใบอนุญาตกาสิโนไม่ต้องประมูล” ซึ่งขัดหลักการความโปร่งใสในการจัดซื้อจัดจ้าง โดยให้เป็นอำนาจของ “ซูเปอร์บอร์ด” ซึ่งมีนายกรัฐมนตรีเป็นประธานกรรมการ (มาตรา 6 และ 11 ของ พ.ร.บ.สถานบันเทิงครบวงจร) นอกจากนั้นยังไม่เคยอธิบายว่า สัดส่วนรายได้ระหว่างเอ็นเตอร์เทนเมนท์ คอมเพล็กซ์ กับกาสิโน ฝั่งไหนได้เท่าไร เพราะมีตัวอย่างของลาสเวกัส ที่รายได้ส่วนใหญ่มาจากการแสดง ไม่ใช่กาสิโน แต่ต้องเพิ่มกำลังตำรวจเพราะปัญหาอาชญากรรมสูงขึ้น

ส่วนการที่รัฐบาลเปิดให้แสดงความคิดเห็นผ่านแบบสอบถาม ในความเป็นจริงเมื่อเข้าไปดูคำถามกลับพบว่ามีให้เลือกตอบเพียงใช่-ไม่ใช่ ไม่มีการอธิบายในเชิงรายละเอียดโดยเฉพาะผลกระทบทางสังคม ซึ่งลักษณะนี้ในมุมวิชาการถือว่าไม่ใช่แบบสอบถามที่มีคุณภาพ และต้องขอเตือนว่าอย่าชะล่าใจ เรื่องกาสิโนและพนันออนไลน์อาจถึงขั้นทำให้รัฐบาลอยู่ไม่ได้ ลองคิดถึงชาวบ้านที่มีปัญหาคนในครอบครัวติดการพนัน ซึ่งมีเป็นจำนวนไม่น้อย ถามว่าคนเหล่านี้จะยอมให้มีกาสิโนมาตั้งใกล้บ้านหรือไม่

“แล้วยิ่งตอนนี้พนันออนไลน์มันกระทบชีวิตมนุษย์เยอะมาก แล้วคือเด็กรุ่นปัจจุบันนี้ด้วย 15 ไปจนถึง 30 แล้วคุณคิดว่าพ่อแม่คนเหล่านั้นอยู่เฉยๆ ไหม? มันไม่ใช่สิ่งที่ไม่เคยลอง มันมาแล้วและไม่แก้ด้วย ทำไมบางประเทศเขาแก้สำเร็จ คือตอนนี้ถ้าผมไปตั้งเซิร์ฟเวอร์อยู่นอกประเทศ ผมส่งสัญญาณเข้ามาเราดักไม่ได้เลยนะ ประเทศไทยใช้ Multi Gateway คนอื่นลงทุน เราใช้ เข้าไปคุมไม่ได้ จีน สิงคโปร์ คุม Gateway ของตัวเองหรือไม่ก็ไม่รู้ แต่เอาอยู่แล้วเขากำกับหมดเลย สิ่งเหล่านี้ไม่มีทางเล็ดรอดมาได้

อันนี้เป็นปัญหาที่ต้องแก้ ไม่ได้กระทบเฉพาะพนัน มันกระทบเรื่องการค้าขายที่ผิดกฎหมาย ไม่ได้มีการขึ้นทะเบียน ไม่จ่ายภาษีเพราะไม่ขึ้นทะเบียนในไทย การส่งของที่ไม่ได้ตรวจสอบคุณภาพเพื่อคุ้มครองผู้บริโภคเข้ามาในประเทศไทย เยอะแยะไปหมด คือปัญหาบ้านเราสิ่งที่รัฐบาลออกมาพูดไม่ได้ตรงกับปัญหาที่เรามี แถมนโยบายนี้จะเพิ่มปัญหาให้ประเทศอีก”

จากเรื่องกาสิโน เกียรติ กล่าวต่อไปถึงประเด็น “สงครามการค้า” ระหว่างจีนกับสหรัฐอเมริกา โดยมองว่า สิ่งที่ โดนัลด์ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ทำอยู่นั้นผิดกฎขององค์การการค้าโลก (WTO) แต่ก็ไม่เห็นผู้อำนวยการ WTO ออกมาพูดอะไร และแม้จะดำเนินการกับ 3 ประเทศในเบื้องต้น คือแคนาดา เม็กซิโกและจีน นอกจากจะทำให้ราคาสินค้าในสหรัฐฯ สูงขึ้น ยังทำให้เศรษฐกิจโลกถดถอยลงหรือเติบโตน้อยลงเงินเฟ้อสูงขึ้น เงินดอลลาร์สหรัฐ แข็งค่าขึ้นโดยสรุปคือสะเทือนไปทั้งโลก

แต่ที่จะส่งผลกระทบกับประเทศไทยต้องจับตาดูในวันที่ 1 เม.ย. 2568 เมื่อสหรัฐฯ ตั้งคณะทำงานขึ้นมาตรวจสอบประเทศต่างๆ ที่ทำการค้ากับสหรัฐฯ ว่าประเทศใดค้าขายอย่างไม่เป็นธรรม โดยให้ความสำคัญกับประเทศที่ค้าขายได้เกินดุลสหรัฐฯ ซึ่งไทยก็เป็นหนึ่งในนั้น โดยในปี 2567 ไทยค้าขายเกินดุลสหรัฐฯ ถึง 1 ล้านล้านบาท และแม้ในทางวิชาการ ประเทศหนึ่งจะค้าขายกับประเทศอื่นๆ แล้วจะมีทั้งประเทศคู่ค้าที่เกินดุลบ้าง-ขาดดุลบ้างก็ไม่ใช่เรื่องใหญ่ แต่ทรัมป์ไม่คิดเช่นนั้น โดยมองทุกประเทศที่ค้าขายเกินดุลสหรัฐฯ เป็นเป้าหมายหมด

อย่างไรก็ตาม มีข้อสังเกต “สิ่งที่สหรัฐฯ ไม่เคยบอกกับโลกคือรายได้จากการค้าอาวุธ” ตนเป็นคนหนึ่งที่มีโอกาสไปเรียนที่สหรัฐฯ วันหนึ่งมีอาจารย์ที่เป็นฝ่ายความมั่นคงมาสอน ตนก็ตั้งคำถามไปว่าเห็นสหรัฐฯ มีตัวเลขขาดดุลการค้าทุกปีๆ แบบนี้อยู่ได้อย่างไร อาจารย์ท่านนี้ก็อธิบายว่า ที่เห็นนั้นยังไม่รวมรายได้จากการค้าอาวุธ โดยอ้างว่าที่ไม่เปิดเผยเพราะเป็นเรื่องความมั่นคง ดังนั้นการที่สหรัฐฯ อ้างเรื่องขาดดุลการค้าทั้งที่ตนไม่ได้เปิดเผยข้อมูลอย่างครบถ้วนจึงเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง

ดังนั้นก็ต้องกลับไปที่คำถามว่า ประเทศที่เหลือทั้งโลกต้องทำอย่างไรบ้าง? เพราะสิ่งที่สหรัฐฯ ทำกระทบระบบการค้าของโลกซึ่งทุกประเทศ 166 ประเทศ รวมทั้งสหรัฐฯ และประเทศไทยช่วยกันก่อตั้ง WTO ขึ้นมา ซึ่งเริ่มตั้งแต่ GATT Agreement เรื่องข้อตกลงทางการค้าในปี 2537 จากนั้นก็พัฒนามาเรื่อยจนตั้ง WTO ขึ้นมา ให้มีเขี้ยวเล็บ มีกฎหมาย มีสนธิสัญญา คำถามคือสหรัฐฯ ทำผิดแล้วประเทศอื่นยอมหมดเลยเพราะเขาใหญ่หรือ?

“ผมต้องบอกอย่างนี้ ผมเห็นท่าทีรัฐมนตรีของเราหลายคนด้านเศรษฐกิจ เวลาเจอต่างประเทศผมไม่ค่อยสบายใจประเด็นหนึ่ง ไปพูดเรื่องเดียว มาลงทุนสิ มาลงทุนในประเทศ เราเป็นประเทศน่าอยู่ มาเที่ยวสิ ตอนผมเป็นประธานผู้แทนการค้า มีเยอะนะที่เขาจะมาเล่นงานเรา เราต้องสู้ในเกมที่เขาต้องยอมรับและเขารู้สึกอาย ผมรับตำแหน่ง 1 เดือน USTR (ผู้แทนการค้าสหรัฐฯ) บินมาพบ บอกประเทศไทยละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาเต็มไปหมดเลยผมก็บอกว่า ถ้าคิดว่าปัญหานี้เป็นปัญหาที่ต้องช่วยกันแก้ ผมยินดีนะ

แต่ถ้าคิดว่าสหรัฐฯ ทำได้ดีกว่าประเทศไทย ผมจะออกค่าเครื่องบินพาคุณบินไปกับผม นิวยอร์ก วันนี้เลย แล้วไปซื้อของละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาที่ 5th Avenue ของนิวยอร์กด้วยกัน แล้วผมก็อธิบายต่อไปว่าสหรัฐฯ ประเมินทุกประเทศยกเว้นตัวเอง แค่หลักนี้ก็ขัด WTO แล้ว ขอความกรุณาอย่าทำอย่างนั้น ประเทศไทยไม่ใช่ประเทศด้อยพัฒนา ผมบอกเขาต่ออีกว่า ทราบไหมว่าบริษัทสหรัฐฯ มาลงทุนตั้งแหล่งผลิตที่ผิดกฎหมาย ตะเข็บชายแดนไทยกี่บริษัท ใครบ้าง? เขาทำเพื่อเลี่ยงการจ่ายภาษีและเล่นในตลาดมืดด้วย อยากได้ชื่อไหม? เดี๋ยวส่งให้”

จากการตอบโต้ดังกล่าว เกียรติ เล่าว่า 4 ปีของการดำรงตำแหน่งประธานผู้แทนการค้าไทย สหรัฐฯ ไม่เคยส่งผู้แทนการค้ากลับมาไทย และไม่เคยลดเกรดประเทศไทยอีกเลยข้อคิดจากเรื่องนี้คือ “การต่อกรกับชาติมหาอำนาจเป็นไปได้..แต่ต้องทำด้วยความรู้และในสิ่งที่เขาต้องยอมรับ” นี่ไม่ใช่เรื่องของประเทศเล็กกับประเทศใหญ่ เพราะการค้าระหว่างประเทศต้องมีศักดิ์ศรี และสิ่งที่ทรัมป์ทำก็ชัดเจนว่าขัดกับทุกระเบียบของ WTO ที่ประเทศต่างๆ ในโลกนี้ช่วยกันประคับประคองสร้างขึ้นมา จะพูดอย่างไรให้มหาอำนาจรู้สึกอายและรู้สึกผิด!!!

หมายเหตุ : สามารถรับชมรายการ “สีสันการเมือง แบบ เด้งเด้ง” ดำเนินรายการโดย บุญระดม จิตรดอน ทางช่องยูทูบ “แนวหน้าออนไลน์” ทุกวันอังคาร-พฤหัสบดี เวลา 11.00-12.00 น. โดยประมาณ