"รัฐสภา"ไฟเขียว "สูตร20หยิบ1"เลือก"ผู้ร่างรธน." ด้าน"พริษฐ์"แจงป้องผูกขาดเสียงข้างมาก ชี้สูตรอื่นถูกกินรวบมากกว่า เคลมต่อจ่อใช้เป็นนโยบาย"พรรคส้ม"รณรงค์ตอนหาเสียง

เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2568 ที่รัฐสภา ในการประชุมร่วมกันของรัฐสภา (สมัยวิสามัญ) เป็นพิเศษ พิจารณาร่างรัฐธรรมนูญ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่..) พ.ศ. .... ซึ่งคณะกรรมาธิการ (กมธ.) พิจารณาแล้วเสร็จ ในวาระสอง โดยได้เข้าสู่มาตราสำคัญ ว่าด้วยวิธีการได้มาของ กมธ.ร่างรัฐธรรมนูญ ที่กำหนดให้รัฐสภาคัดเลือกด้วยสูตร 20 หยิบ 1 ที่ให้สมาชิกรัฐสภารวมกลุ่มกันกลุ่มละ 20 คน เลือก กมธ.ร่างรัฐธรรมนูญ 1 คน เสนอต่อรัฐสภา ซึ่งการเสนอดังกล่าวจะถือว่าได้รับเลือกโดยไม่มีการลงมติ

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในร่างมาตราดังกล่าว กมธ.เสียงข้างน้อย ได้สงวนความเห็นแก้ไขเปลี่ยนแปลง เพราะมองว่าที่มาดังกล่าวตามมติของ กมธ.เสียงข้างมาก ไม่สามารถป้องกันการครอบงำ หรือจัดตั้งได้ โดย นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว สส.น่าน พรรคเพื่อไทย ในฐานะ กมธ.เสียงข้างน้อย อภิปรายว่า ข้อกำหนดให้ กมธ.ร่างรัฐธรรมนูญมาจากรัฐสภาคัดเลือก และกำหนดให้สมาชิกรัฐสภารวมกลุ่มเลือกนั้น ตนมองว่าเป็นเนื้อหาที่ขัดหรือแย้ง เนื่องจากกำหนดว่ารัฐสภาคัดเลือกดังนั้นต้องเข้าสู่ที่ประชุมร่วมรัฐสภา เพราะข้อกำหนดให้สมาชิกรัฐสภารวมกลุ่ม 20 คนเลือกนั้นเป็นสถานะของสมาชิกไม่ใช่ฐานะรัฐสภา

นพ.ชลน่าน อภิปรายต่อว่า ดังนั้นตนขอเสนอว่า เมื่อรัฐสภาได้รายชื่อผู้สมัครเป็น กมธ.ร่างรัฐธรรมนูญแล้ว ต้องให้รัฐสภาออกเสียงลงคะแนน เป็นจำนวนเกินกึ่งหนึ่ง และจำนวนดังกล่าวต้องมีสมาชิกรัฐสภาที่มีสถานะเป็นฝ่ายค้านเห็นชอบ 20% ของจำนวนฝ่ายค้านที่มีอยู่ และได้เสียงเห็นชอบ สว.ไม่น้อยกว่า 1 ใน 5 หรือ 40 คน โดยใช้วิธีการขานชื่อลงคะแนนไปทั้ง 35 คน เพื่อป้องกันการครอบงำ ชี้นำ และจัดตั้งของสีใดสีหนึ่งได้ เพราะต้องได้ความเห็นร่วมจากฝ่ายค้าน และ สว.ซึ่งวิธีนี้จะตัดปัญหาสูตร 20 หยิบ 1 ที่มีปัญหาการจัดตั้งและครอบงำ

ขณะที่ นายภัณฑิล น่วมเจิม สส.กทม.พรรคประชาชน ในฐานะ กมธ.อภิปรายว่า สูตร 20 หยิบ 1 นั้น เป็นประเด็นที่สะท้อนการกำหนดสัดส่วนตามความหลากหลายของสมาชิกรัฐสภา แม้มี 20 คน เป็นเสียงส่วนน้อยยังสามารถได้คนร่างรัฐธรรมนูญได้ ดังนั้นตอนเลือกตั้งสามารถนำนโยบายไปขายได้ว่า เลือกพรรคไหนจะได้รัฐธรรมนูญแบบใด

“ถือเป็นความรับผิดรับชอบทางการเมือง ในเลือกตั้งสามารถนำเสนอนโยบายว่าจะแก้กติกาการอยู่ร่วมกันอย่างไรและผมต้องรับผิดชอบต่อสิ่งที่ทำพันธสัญญากับประชาชนและเมื่อกลับมารัฐสภาต้องโหวตเห็นชอบก่อนทำประชามติมีหลายขั้นตอนเพื่อป้องกันการผูกขาด และมีหลายขั้นตอนรับผิดชอบทางการเมือง” นายภัณฑิล กล่าว

ขณะที่ นายพริษฐ์ วัชรสินธุ สส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาชน ในฐานะ กมธ.เสียงข้างมาก ชี้แจงว่าสูตร 20 หยิบ 1 ไม่ได้เสนอมาแทนที่คูหาให้ประชาชนเลือกผู้ร่าง แต่ป้องกันการผูกขาด กินรวบ โดยสีใดสีหนึ่งได้ ไม่ว่าจะมีคูหาเลือกตั้งผู้ร่างหรือไม่ และแม้สูตร 20 หยิบ 1 อาจจะทำให้กลุ่มใดมีเสียงข้างมากในรัฐสภากลายเป็นมีเสียงข้างมากร่างเช่นกันหากใช้ร่างอื่นที่เสนอ ทั้งเกณฑ์เสียงข้างมาก หรือเกณฑ์สูตรผสม กลุ่มใดก็ตามที่มีเสียงข้างมากในรัฐสภาจะทำให้เกิดการผูกขาดกินรวบได้มากขึ้น ไม่ใช่น้อยกว่าสูตร 20 หยิบ 1 ทั้งนี้ เจตนาของ นพ.ชลน่าน ตรงกันคือป้องกันการกินรวบและผูกขาด แต่ตีความคำว่ารัฐสภาคัดเลือกแตกต่างไป ทำให้ต้องเพิ่มขั้นตอนให้รัฐสภาลงมติรับรองรายชื่อที่มาจากการรวมกลุ่ม อย่างไรก็ดีประเด็นดังกล่าวอาจมองต่างกัน หรือคิดว่าเป็นประเด็นที่จะรณรงค์กับสังงคมให้มีความรับผิดรับชอบทางการเมืองของรัฐสภาว่าแต่ละกลุ่มนั้นเสนอ กมธ.ที่หลากหลาย หรือเหมาะสมหรือไม่

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หลังจากที่ได้อภิปรายแล้วเสร็จ ที่ประชุมได้ลงมติ โดยเสียงข้างมากเห็นด้วยกับการแก้ไขของ กมธ.เสียงข้างมาก เห็นชอบกับประเด็นที่มาของกมธ.ร่างรัฐธรรมนูญด้วยสูตร 20 หยิบ 1

- 006