ปีหมา 2561 นักการเมืองในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กำลังเกิดอุปาทานหมู่ ติดเชื้อโรคหวาดกลัวการสืบทอดอำนาจของคนที่พวกเรานิยามว่าเป็นเผด็จการอำนาจนิยมในคราบประชาธิปไตยกันทั้งภูมิภาค ไม่ว่าจะเป็นพม่า ฟิลิปปินส์ กัมพูชา ลามมาถึงประเทศไทย
ประเทศพม่า ประธานาธิบดีถิ่นจอเสนอให้ปฏิรูปรัฐธรรมนูญ 2551 เพื่อให้สิทธิ์เท่าเทียมกันของกลุ่มชาติพันธุ์ในพม่า เพื่อปูทางสู่การปกครองระบบสหภาพเป็นสหพันธรัฐพม่า ปฏิรูปรัฐธรรมนูญคงหมายถึงขจัดการสืบทอดอำนาจทหาร เพราะรัฐธรรมนูญปัจจุบันให้อำนาจทหารเหนือรัฐบาล อาทิ กองทัพมีโควตา สส.และ สว. 25 เปอร์เซ็นต์ กองทัพมีอำนาจแต่งตั้งรัฐมนตรีกลาโหม มหาดไทยและกระทรวงกิจการชายแดน 3 กระทรวงสำคัญอยู่ในมือ ปัญหากลุ่มชาติพันธุ์และมุสลิมโรฮีนจาที่เป็นปัญหาหนักที่รัฐบาลนางออง ซาน ซู จี ได้แต่นั่งมอง และรับฟังเสียงด่าจากทั่วโลก การกวาดล้างโรฮีนจา ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ มีมากน้อยเพียงใด รัฐบาลไม่มีสิทธิ์รู้ ทหารเขาดูแลกันเอง
ในกัมพูชา วันศุกร์ที่ผ่านมา นายฮุนเซ็น แต่งตั้งลูกเขยเป็นรองผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ เป็นการกระชับอำนาจทุกภาคส่วนของความมั่นคง เพราะในกระทรวงกลาโหม ฮุน มาเนต ลูกชายคนโตเป็นรองผู้บัญชาการทหาร นายฮุนเซ็น เป็นนายกรัฐมนตรีกัมพูชามาแล้ว 33 ปี และจะเป็นนายกฯต่ออีกสิบปีก็ไม่มีใครห้ามได้
ที่ประหลาดใจคือในประเทศฟิลิปปินส์ ที่นักการเมืองกล่าวหาว่า ประธานาธิบดีโรดิโก ดูเตอร์เต สั่งปฏิรูปรัฐธรรมนูญ เพื่อเปลี่ยนการปกครองเป็นสหพันธรัฐ ปูทางให้ได้สืบทอดอำนาจอีก 10 ปี นายโรเจอร์ เมอร์กาโดประธานคณะกรรมการยกร่างรัฐธรรมนูญกล่าวว่า การเปลี่ยนจากสาธารณรัฐ เป็นระบอบสหพันธรัฐทำให้ประธานาธิบดีคนต่อไปสามารถดำรงตำแหน่งได้ 2 สมัย วาระละ 5 ปี รัฐธรรมนูญฉบับนี้กำลังคืบหน้าและทันประกาศใช้ในปี 2565 เมื่อประธานาธิบดีคนปัจจุบันหมดวาระ รัฐธรรมนูญปัจจุบันกำหนดให้ประธานาธิบดีดำรงตำแหน่งได้วาระเดียว 6 ปี รัฐธรรมนูญเพื่อเปลี่ยนระบอบการปกครองยังเป็นวุ้นอยู่เลย นักการเมืองก็ผวาการสืบทอดอำนาจออกมาโวยวายแล้ว
ในประเทศไทย โรคสืบทอดอำนาจหลอนนักการเมืองตั้งแต่วันแรกที่ทหารเข้าควบคุมอำนาจจากรัฐบาลนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ทันทีที่เห็นร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ซึ่งมีบทเฉพาะกาลกำหนดว่าวุฒิสมาชิกมาจากการแต่งตั้ง 250 คน มีส่วนร่วมในการลงคะแนนเลือกนายกรัฐมนตรี โรคกลัวสืบทอดอำนาจก็ตามหลอน จากวันเป็นเดือน จากเดือนเป็นปีจนถึงจุดที่ไม่ว่า คสช.-กรธ.-สนช.-ป.ป.ช.-กกต. ขยับตัวพิจารณากฎหมายอะไร มาตรการใดลงมติเรื่องใด ตรวจสอบใคร ก็หนีไม่พ้นข้อครหาว่าสมคบกันยืดเวลาสืบทอดอำนาจ
ถ้าศึกษาประวัติศาสตร์การเมืองก็จะเข้าใจได้ว่า การสืบทอดอำนาจที่มาจากปากกระบอกปืน ไม่เคยยั่งยืนในประเทศไทย ซึ่งต่างจากบางประเทศ เช่น พม่า กัมพูชาและฟิลิปปินส์ ที่อำนาจจากปากกระบอกปืนอยู่นานยั่งยืนได้เป็นสิบปี ยี่สิบปี หรือบางทีนานครึ่งศตวรรษ เพื่อนๆ ที่เคยร่วมงานจากมาเลเซีย พม่าและกัมพูชา บอกเป็นเสียงเดียวกันว่าประเทศของพวกเขาสืบทอดอำนาจจากปากกระบอกปืนได้ เพราะผู้นำประเทศเหล่านั้นมีศักยภาพ แต่ผู้ตามไม่มีประสิทธิภาพ ซึ่งตรงกันข้ามกับประเทศไทยที่ผู้นำไม่มีประสิทธิภาพ แต่ผู้ตามมีศักยภาพ
ในประเทศไทยถ้าประชาชนไม่เอาด้วย มีอำนาจล้นฟ้าก็หาอยู่ได้ไม่ จอมพล ป. พิบูลสงคราม มีกองทัพ มีตำรวจทมิฬอยู่ในอาณัติ มีพรรคการเมือง ชนะการเลือกตั้งจากการโกง เมื่อถูกประชาชนต่อต้านก็อยู่ไม่ได้ สุดท้ายถูกยึดอำนาจ ทั้งลูกน้องเจ้านายหนีไปตายต่างประเทศ
จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ตั้งจอมพลถนอมกิตติขจร เป็นนายกรัฐมนตรีนอมินีเพียงปีเดียว ถูกนักการเมืองประชาชนก่อกวนอยู่ไม่ได้ ต้องปฏิวัติซ้อนแล้วคุมอำนาจเบ็ดเสร็จเป็นนายกรัฐมนตรีเองได้เพียง 4 ปี 302 วัน ก็ถึงแก่อสัญกรรม จอมพลถนอมสืบอำนาจต่อตั้งแต่ปี 2507 ถึงวันที่ 14 ต.ค. 2516 ถูกนักศึกษาประชาชนปฏิวัติ การสืบทอดอำนาจจบลงเพียงเท่านั้น
นายธานินทร์ กรัยวิเชียรเป็นนายกฯที่คณะปฏิวัติทำหน้าที่เป็นเปลือกหอยคุ้มครอง นายธานินทร์วางแผนพัฒนาประชาธิปไตยไว้ 15 ปี แต่อยู่ได้ไม่นานก็ถูกเปลือกหอยบีบ จนต้องยกตำแหน่งให้พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ แต่ก็อยู่ได้ไม่นาน ถูกชาวบ้านนินทาว่าไร้น้ำยาในการบริหาร น้ำตาลและน้ำมันขาดแคลน การคลังวิกฤติ คุมเกมการเมืองในสภาไม่ได้ ทหารกลุ่มหนึ่งเรียกว่ายังเติร์กก็กดดัน สุดท้ายต้องลาออกไปในปี 2523
พลเอกเกรียงศักดิ์จากไป หานักการเมืองในสภามาเป็นนายกฯแทนไม่ได้ ในภาวะที่ประเทศวิกฤติรอบด้าน ทั่วโลกเกิดวิกฤติเศรษฐกิจ น้ำมันและน้ำตาลขาดแคลน ข้าวราคาตก คอมมิวนิสต์คุกคามเกือบทุกหมู่บ้านในชนบทของประเทศ ราชายาเสพติดกำลังฮึกเหิม มีฐานที่มั่นผลิตยาเสพติดและกองกำลังติดอาวุธอยู่บ้านหินแตก ทางตะวันออกสงครามกลางเมืองในกัมพูชากำลังร้อนแรงเวียดนามส่งกำลังทหารกว่า 250,000 นาย เข้ามาไล่เขมรแดงออกจากพนมเปญ ส่งผลให้ผู้อพยพนับล้านคนหนีตายเข้ามาชายแดนไทย มีการปะทะกันตามแนวชายแดนตลอดเวลา
ปัญหาที่รุมเร้า ประเทศหาผู้นำที่มีศักยภาพไม่ได้ ทุกสายตาจ้องมาที่นายทหารชื่อพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ทุกฝ่ายเชื่อว่าท่านคนเดียวเท่านั้น ที่จะนำพานาวาไทยให้ฝ่าคลื่นลมอันหฤโหดนี้ไปได้
พลเอกเปรมไม่มักใหญ่ใฝ่สูง แต่ทนเสียงอ้อนวอนทหารยังเติร์กและนักการเมืองทั้งสภาไม่ได้ ต้องจำใจรับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีตั้งแต่เดือนมี.ค. 2523 ท่านทำให้ประเทศชาติผ่านวิกฤติ เอาชนะคอมมิวนิสต์ ทำเศรษฐกิจให้โชตช่วงชัชวาลได้ภายในเวลา 8 ปี กับ 304 วัน นั้นคือการสืบทอดอำนาจที่ชอบธรรมและยาวนานที่สุดในประเทศไทย
พลเอกเปรมเป็นคนดีมีคุณธรรม ซื่อสัตย์และจงรักภักดีต่อชาติศาสนาสถาบันพระมหากษัตริย์ คุณลักษณะพิเศษนี้ ทำให้ประชาชนรักศรัทธา เป็นเกราะทองแดงกำแพงเหล็ก ให้ท่านสืบทอดอำนาจนานเท่าที่ท่านประสงค์แต่อย่างไรก็ตามแปดปีกว่าของการนำนาวาไทย ไม่ได้ปูด้วยกลีบกุหลาบ ท่านฟันผ่าอุปสรรคต่างๆ นานา บางครามีผู้ปองร้ายหมายเอาชีวิต ปีแรกในตำแหน่งนายกฯท่านถูกโจมตีเรื่องปัญหาเศรษฐกิจ เกิดความขัดแย้งในพรรคร่วมรัฐบาล จนพรรคใหญ่ต้องแยกตัวออกไปมีข่าวลือเรื่องเพื่อนๆเตรียมตั้งพรรคการเมืองให้ ข่าวลือเรื่องต่ออายุราชการจนเป็นที่มาของขบถเมษาฮาวาย เมื่อวันที่ 1 ถึง 3 เม.ย. 2524
รัฐบาลปราบขบถได้ นายทหารขบถได้รับอภัยโทษไม่เสียเลือดเนื้อใดๆ แต่ปัญหาเศรษฐกิจการเมืองภายในยังคุกรุ่น โดยเฉพาะปัญหาการคลังยังวิกฤติ ปีที่สาม ปีที่สี่ของท่าน นักการเมืองนักวิชาการ กลุ่มผู้เสียผลประโยชน์เริ่มสร้างความวุ่นวาย ออกใบปลิวโจมตีปล่อยข่าวลือ นักวิชาการ 99 คนลงชื่อในบัญชีหางว่าว เรียกร้องให้ท่านลาออก จำได้ว่านักวิชาการที่ลงชื่อไล่ท่านในตอนนั้น บางคนยังเขียนบทความไล่ คสช.ในตอนนี้และบางคนยังมีหน้าเสนอให้พลเอกประยุทธ์ทำตามโมเดลพลเอกเปรม
เดือนเม.ย. 2525 พลเอกเปรมถูกลอบยิงด้วยปืน M.72 แต่พลาดเป้า จนบัดนี้ยังไม่ทราบเหตุจูงใจเพราะมือปืนชิงฆ่าตัวตาย ปีเดียวกันนั้นเกิดระเบิดในชั้นล่างตรงห้องทำงานของรัฐมนตรีกลาโหม ปี 2527 รัฐบาลลดค่าเงินบาท ทำให้หลายฝ่ายไม่พอใจโดยเฉพาะนายทหารใหญ่ผู้กุมกำลัง กระทั่งถึงวันที่ 9 ก.ย. 2528 ในขณะที่พลเอกเปรมไปราชการต่างประเทศ ในกรุงเทพฯเกิดขบถครั้งใหม่ พันเอกมนูญ รูปขจร กับน้องชายมนัส รูปขจร ผบ.กำลังอากาศโยธินนำกำลังออกมายึดอำนาจ ครั้งนั้นมีคนตาย 4 ราย เมื่อฝ่ายขบถยิงปืนใหญ่ติดรถถังถล่มเข้าไปที่สถานีวิทยุพล.1 รักษาพระองค์ หลังจากเผชิญหน้ากว่า 9 ชั่วโมง ในที่สุดพลโทพิจิตร กุลละวณิชย์ แม่ทัพภาคที่ 1 ในเวลานั้นก็รับอาสาเจรจาสงบศึก ขบถยอมสลายกำลัง พันเอกมนูญถูกส่งตัวไปต่างประเทศ
นายทักษิณ ชินวัตรตั้งพรรคไทยรักไทย เลือกตั้งครั้งแรกได้สส. 250 คน เลือกตั้งครั้งที่สองได้ 357 ที่นั่ง แต่เมื่อถูกจับได้ว่า ทุจริตประชาชนขับไล่ กลายเป็นสัมภเวสี พรรคเพื่อไทย ชูนางสาวยิ่งลักษณ์ ชนะเลือกตั้ง 250 เสียง ก็อยู่ไม่ได้ เมื่อคนไทยหลายล้านคนไม่ทนต่อการทุจริต
ทั้งหมดนี้ น่าจะเป็นบทเรียนว่า การสืบทอดอำนาจในประเทศไทยไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี