คณะกรรมการวินิจฉัยข้อพิพาทขององค์การการค้าโลก หรือ WTO ได้ตัดสินให้รัฐบาลฟิลิปปินส์ชนะคดีข้อพิพาทกรณีประเมินราคาศุลกากรของผู้นำเข้าบุหรี่จากฟิลิปปินส์เป็นครั้งที่ 2 เนื่องจากรัฐบาลไทยยังคงดำเนินการฟ้องคดีอาญาต่อผู้นำเข้าแม้จะมีคำวินิจฉัยก่อนหน้านี้ว่ารัฐบาลไทยปฏิเสธราคาที่ผู้นำเข้าสำแดงโดยไม่มีเหตุที่ชอบด้วยกฎหมาย นับเป็นบทเรียนที่รัฐบาลต้องศึกษาอย่างยิ่ง
ประเทศไทยมีพันธกรณีที่ต้องดำเนินการตามการประเมินราคาศุลกากรตามความตกลงแกตต์ ซึ่งเป็นการกำหนดมูลค่าของนำเข้าเพื่อใช้ในการคำนวณภาษีอากรตามหลักเกณฑ์และวิธีการของความตกลงแกตต์ที่มีประเทศสมาชิก 120 ประเทศ ที่ใช้ระบบการประเมินราคานี้เป็นมาตรฐานเดียวกันทั่วโลก
ระบบราคาแกตต์เป็นระบบการกำหนดราคาจากการซื้อขายจริง จึงทำให้ราคาเป็นไปตามกลไกตลาด มีความเป็นกลาง มีความเป็นธรรม ป้องกันการใช้อำนาจดุลยพินิจในการกำหนดราคาตามอำเภอใจและป้องกันการเลือกปฏิบัติ แต่ระบบราคาแกตต์ก็มีเงื่อนไขการพิจารณาข้อเท็จจริงและสภาพการณ์แวดล้อมทางการซื้อขายที่ละเอียดและซับซ้อนมาก
คณะกรรมการวินิจฉัยฯ ในกรณีข้อพิพาทนี้ ได้ระบุว่าการฟ้องคดีอาญาของไทยต่อผู้นำเข้าจากฟิลิปปินส์ขัดต่อข้อ 1.1 และ 1.2 (เอ) ของความตกลงว่าด้วยการประเมินราคาศุลกากร เนื่องจากเป็นการปฏิเสธราคาซื้อขายที่ผู้นำเข้าสำแดงโดยไม่มีเหตุโดยชอบด้วยกฎหมาย โดยมิได้ดำเนินการตรวจสอบสภาพการณ์แวดล้อมการขายเพื่อที่จะพิสูจน์ว่าความสัมพันธ์ระหว่างผู้ซื้อและผู้ขายว่ามีผลต่อราคาที่ชำระหรือไม่
นอกจากนี้การฟ้องคดีอาญาของรัฐบาลไทยยังขัดต่อข้อ 2.1(เอ) และ (บี) หรือข้อ 3.1 (เอ) และ (บี) (แล้วแต่กรณี) ของความตกลงว่าด้วยการประเมินราคาศุลกากร เนื่องจากการฟ้องคดีดังกล่าวได้นำราคาซื้อของร้านค้าปลอดอากรหรือดิวตี้ฟรีมาใช้เป็นราคาซื้อขายของที่เหมือนกันหรือคล้ายกันโดยไม่ชอบ
รัฐบาลไทยจึงต้องกลับมาทบทวนและตรวจสอบมาตรการต่างๆ รวมทั้งการฟ้องคดีอาญากับผู้ประกอบการที่แม้จะเชื่อว่าสามารถทำได้เพราะเป็นเรื่องกฎหมายภายในประเทศ แต่มาตรการเหล่านั้นต้องสอดคล้องไม่ขัดหรือแย้งกับพันธกรณีที่ประเทศไทยมีข้อผูกพันที่ต้องปฏิบัติตามด้วยเช่นกัน เพราะหากประเทศสมาชิกอื่นต่างอ้างการดำเนินการตามอำนาจกฎหมายในประเทศโดยเพิกเฉยต่อพันธกรณีตามกติกาการค้าระหว่างประเทศแล้ว ปัญหาข้อพิพาทเรื่องการค้าการลงทุนคงจะตามมาไม่รู้จบ
เรื่องนี้จึงเป็นบทเรียนให้รัฐบาลไทยและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กระทรวงการคลัง กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงยุติธรรม กระทรวงการต่างประเทศ จะได้ดำเนินการอย่างเร่งด่วนเพื่อแก้ไขภาพลักษณ์ของประเทศในเรื่องการค้าการลงทุนและป้องกันไม่ให้เกิดบทเรียนแบบนี้อีกในอนาคต
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี