นับตั้งแต่แผนการแบ่งแยกประเทศอิรักและซีเรียเป็นประเทศที่สาม โดยใช้ขบวนการก่อการร้ายไอซิสเป็นเครื่องมือ ล้มเหลวลง เพราะพันธมิตรรัสเซีย อิหร่าน ซีเรีย อิรัก และจีน รวมทั้งตุรกีได้ร่วมกันขัดขวางกวาดล้างจนทำให้สถานการณ์ในอิรักและซีเรียฟื้นคืนสภาพเกือบปกติแล้ว
ผู้อพยพจำนวนมากกำลังเดินทางกลับประเทศ รัฐบาลของทั้งสองประเทศมีอำนาจรัฐสมบูรณ์มากขึ้น
กองกำลังก่อการร้ายถูกกวาดล้างแทบหมดสิ้น แม้เหลือฐานทัพของต่างชาติที่เข้ามาตั้งโดยละเมิดอธิปไตยจะตั้งโด่เด่อยู่ก็กลายเป็นเครื่องประจานการรุกรานซีเรียและอิรักจนเสื่อมสิ้นเสียศรีไปแล้ว
ทำให้สถานการณ์ความขัดแย้งเคลื่อนตัวลงมายังชายแดนอิสราเอล ซึ่งมีพื้นที่ขยายกว้างขวางทั้งบริเวณพื้นที่ราบสูงโกรันที่อิสราเอลยึดไว้จากปาเลสไตน์ รวมทั้งปาเลสไตน์และเลบานอนด้วย
กองกำลังปฏิวัติอิสลามหลากหลายทั้งจากอิรัก ซีเรีย เลบานอนและปาเลสไตน์ กำลังขยับตัวเข้ามาใกล้พื้นที่ขัดแย้งใหม่นี้อย่างน่าตกใจ ในขณะที่ภาคพื้นอากาศรัสเซียก็ได้เชื่อมโยงระบบความปลอดภัยครอบคลุมพื้นที่กว้างขวาง ทั้งอิหร่าน อิรัก ซีเรีย จนการลอบโจมตีจากอีกฝ่ายหนึ่งไม่สามารถทำได้เหมือนแต่ก่อนอีกแล้ว
นั่นคือสภาพการณ์ความขัดแย้งและสงครามที่กำลังดำเนินมาถึงขณะนี้ แต่อีกด้านหนึ่งคือสถานการณ์ทางการเมืองระหว่างประเทศ ซึ่งกำลังมีแนวโน้มถึงผลบั้นปลายชัดเจนมากขึ้น
อียิปต์ซึ่งเป็นศูนย์กลางของศาสนาอิสลามนิกายซุนหนี่ ที่อ่อนตัวลงหลังสงครามหกวันกับอิสราเอล แม้จะกระเตื้องขึ้นบ้าง แต่ยังไม่อาจฟื้นตัวเต็มที่ แต่กระนั้นเกียรติภูมิทางศาสนาของนิกายซุนหนี่ก็ยังคงถืออียิปต์เป็นศูนย์กลางนำสำคัญอยู่นั่นเอง
อิหร่านเป็นมหาอำนาจในตะวันออกกลางมาหลายพันปีแล้ว และเป็นศูนย์กลางศาสนาอิสลามนิกายชีอะห์ ซึ่งเป็นไม้เบื่อไม้เมากับนิกายวาฮาบีมาตั้งแต่ครั้งพระศาสดาสิ้นพระชนม์จนกระทั่งถึงทุกวันนี้ ได้กลายเป็นมหาอำนาจทางการทหารของตะวันออกกลาง โดยที่ไม่ใช่เป็นพวกอาหรับ และมีเครือข่ายจัดตั้งไปทุกภูมิภาคของโลกด้วย ปัจจุบันอิหร่านได้เป็นพันธมิตรกับองค์การความร่วมมือแห่งเซี่ยงไฮ้และร่วมมืออย่างทั่วด้าน ทั้งกับรัสเซีย จีน และประเทศอาหรับอื่นๆ แต่ประกาศตนเป็นศัตรูกับทั้งอิสราเอล สหรัฐ และซาอุดีอาระเบียด้วย
ซาอุดีอาระเบียภายหลังจากการสถาปนาอำนาจการนำของมกุฎราชกุมารบิน ซัลมานแล้ว ก็เกิดปัญหานโยบายระหว่างประเทศอย่างรุนแรง แต่เพราะฐานะของประเทศที่ร่ำรวย จึงกลายเป็นพื้นที่ที่หลายชาติจ้องรีดไถข่มเหงด้วยประการต่างๆ โดยยุให้ขัดแย้งกับอิหร่านมากขึ้น เพราะยิ่งขัดแย้งมากขึ้นเท่าใด ก็ต้องซื้ออาวุธมากขึ้นเท่านั้นและมีศัตรูมากขึ้นเท่านั้น จนเป็นที่น่าวิตกว่าซาอุดีอาระเบียอาจจะล่มสลายในไม่ช้าไม่นาน แต่มกุฎราชกุมารบิน ซัลมาน ก็ฉลาดพอ ดังนั้นจึงสร้างทางเลือกใหม่โดยการเพิ่มการคบหากับรัสเซียและจีนมากขึ้น ออกอาการว่าถ้าแรงกดดันมากก็อาจจะเปลี่ยนขั้วไปจับมือกับรัสเซียและจีนเป็นฝักฝ่ายไปเลยก็ได้
ในขณะที่ซาอุดีอาระเบียอ่อนแอลง ย่อมกระทบต่อฐานะผู้นำของกลุ่มประเทศอาหรับและตะวันออกกลางด้วย จึงเปิดช่องให้ตุรกีได้ขยายบทบาทและอิทธิพลมากขึ้น ในขณะที่ตุรกีเองก็ระวังมหาอำนาจชาติตะวันตกที่จ้องก่อรัฐประหาร เพื่อจัดตั้งรัฐบาลหุ่นแทนรัฐบาลปัจจุบันที่เป็นตัวของตัวเองมากเกินไป ดังนั้นจึงทำให้ตุรกีวางน้ำหนักงานต่างประเทศในทางที่ร่วมมือกับรัสเซีย จีน และอิหร่าน
สำหรับประเทศนาโตนั้น นานวันเข้าก็รู้ตัวเองว่ามีฐานะไม่ต่างกับม้าใช้ที่ถูกกดขี่ข่มเหงสารพัด และกำลังถูกถีบหลังให้ออกไปเผชิญหน้ารบกับรัสเซีย ทำนองเดียวกับสงครามโลกครั้งที่หนึ่งและครั้งที่สอง ซึ่งยุโรปก็ไหวตัวทัน จึงแอบตกลงกับรัสเซียที่จะไม่ให้ความขัดแย้งขยายเป็นสงคราม พูดง่ายๆ คือยุโรปจะไม่ยอมเป็นสมรภูมิเหมือนอดีตอีกแล้ว ดังนั้นจึงท้าทายสหรัฐด้วยการไม่ยอมร่วมแซงค์ชั่นอิหร่านและรัสเซียตามที่สหรัฐต้องการ
ส่วนประเทศอาหรับอื่นต่างก็รู้สภาพความเป็นไปในโลก ตลอดจนความสัมพันธ์ภายในนาโตและอียูเป็นอย่างดี ทั้งรู้สภาพของตะวันออกกลางเป็นอย่างดี ดังนั้นจึงเกิดการกระเพื่อมครั้งใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่สิ้นสงครามโลกครั้งที่หนึ่งเป็นต้นมา
นั่นคือการเปลี่ยนขั้วของประเทศอาหรับในตะวันออกกลาง
เยเมนนั้นตั้งตนเป็นไทก่อนเพื่อน จึงเกิดเป็นสงครามกับซาอุดีอาระเบีย ที่ระดมประเทศอาหรับเข้าไปทำสงครามยึดประเทศเยเมน แล้วกลายเป็นสงครามกองโจรที่เรื้อรังมาจนถึงทุกวันนี้
กาตาร์เป็นประเทศอาหรับประเทศแรกที่พลิกขั้วจากพันธมิตรของซาอุดีอาระเบีย หันไปจับมือกับอิหร่านและตุรกี ทำให้คูเวต โอมาน เดินตามไปด้วย ทำให้ประเทศอาหรับที่มั่งคั่งถึงสามประเทศคือ กาตาร์ โอมาน และคูเวต เปลี่ยนขั้ว ซึ่งเป็นผล
ต่อเนื่องให้อียิปต์เริ่มปรับน้ำหนักความสัมพันธ์มาทางอิหร่านด้วย
กลุ่มประเทศอาหรับจึงคงเหลือแต่ซาอุดีอาระเบีย บาร์เรน และยูเออี ซึ่งเป็นประเทศเล็กๆ และอยู่คนละฝั่งอ่าวเปอร์เซียกับอิหร่าน ซึ่งไม่รู้ว่าจะยืนอยู่กับซาอุดีอาระเบียได้อีกนานเท่าใด
เมื่อกลุ่มประเทศอาหรับกระเพื่อมเช่นนี้จึงส่งผลให้ประเทศมุสลิมในแอฟริกากระเพื่อมตามไปด้วย นอกจากอียิปต์และจีบูติที่ปรับท่าทีครั้งใหญ่แล้ว ล่าสุดซูดานซึ่งเป็นพันธมิตรกับซาอุดีอาระเบียก็ได้ประกาศถอนตัวและถอนทหารที่ส่งเข้าไปช่วยซาอุดีอาระเบียรบในเยเมนแล้ว
สถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปนี้เป็นเรื่องที่คนไทยจะต้องรับทราบและต้องทำความเข้าใจโดยเร็ว
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี