มีคำถามว่า เมื่อคนเราจำเป็นต้องเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม เขาต้องการได้รับอะไรจากกระบวนการนี้ และ

ขณะเดียวกันก็มีคำถามด้วยว่า แล้วกระบวนการยุติธรรมจะให้อะไรกับคนที่เข้าสู่กระบวนการดังกล่าว

แน่นอนว่า คู่ความต่างต้องการความเที่ยงธรรมจากกระบวนการยุติธรรม แต่ปัญหาคือกระบวนการยุติธรรมสามารถให้ความเที่ยงธรรม ความเป็นธรรมกับคู่ความได้จริงหรือไม่ แล้วเหตุใดจึงมักมีเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่า คนรวย คนมีอำนาจ ทำอะไรก็ไม่เคยผิด ไม่ต้องติดคุก แถมคดีความยังดำเนินไปอย่าล้าช้า ซึ่งผิดกับคดีที่เกิดขึ้นจากการกระทำของคนยากคนจน คนไม่มีอำนาจ และไม่มีเส้นไม่มีสาย

หลายต่อหลายครั้ง มีผู้คนมากมายในสังคมไทยบอกว่า หากไม่จำเป็นจริงๆ แล้ว ไม่อยากขึ้นโรงขึ้นศาลเลย เพราะเสียเวลา เสียเงิน และเสียความรู้สึก บางรายยังบอกว่าเสียความเป็นมนุษย์ด้วย แต่ที่หนักไปกว่านั้นคือ มีคนจำนวนไม่น้อยในสังคมไทยดูเสมือนจะไม่ค่อยให้ความเชื่อมั่นกับบุคคลบางจำพวกที่อยู่ในกระบวนการยุติธรรม จนมีคำกล่าวอย่างขมขื่นว่า คุกเมืองไทยมีไว้ขังหมา อย่าไปหวังเลยว่าคนใหญ่คนโต คนมีอำนาจเงิน อำนาจการเมืองจะติดคุกติดตะราง

ความคิด ความเชื่อมั่น และความศรัทธาของคนไทยส่วนใหญ่ที่ต่อกระบวนการยุติธรรม มีมากหรือน้อยประการใด เป็นเรื่องที่ผู้มีอำนาจรัฐ ซึ่งดูแลกิจการและกระบวนการยุติธรรมของประเทศไทยจำเป็นจะต้องลงไปค้นหาคำตอบที่ชัดเจนด้วยตัวเอง แล้วถ้าไม่โกหกตัวเองจนเกินไป ก็จะสามารถรู้คำตอบเรื่องนี้ได้

สำหรับคดี “แพรวา 9 ศพ ซึ่งผู้กระทำละเมิดชื่อว่าแพรวา เทพหัสดิน ณ อยุธยา” เป็นอีกกรณีหนึ่งที่สังคมไทยต้องกลับมาตั้งคำถามกับกระบวนการยุติธรรมของไทย รวมถึงตั้งคำถามกับผู้กระทำความผิด ซึ่งเป็นมูลเหตุให้เกิดความสูญเสียครั้งสำคัญในหลายครอบครัว ถึงแม้ว่าคดีนี้จะเกิดขึ้นมายาวนานถึง 9 ปีแล้ว แต่กลับปรากฏว่าผู้เสียหายหลายรายยังคงยืนยันตรงกันว่าเขาไม่เคยได้รับความเป็นธรรม และไม่เคยได้รับค่าชดเชยตามสมควรแก่เหตุจากผู้กระทำละเมิด นอกจากนี้ผู้ถูกกระทำละเมิดบางรายยังบอกว่าเขาถูกดูหมิ่นดูแคลนความเป็นมนุษย์จากทนายความของฝ่ายผู้กระทำละเมิดอีกด้วย เช่น ถูกตอกหน้าด้วยคำพูดเชิงข่มขู่ว่า ผู้กระทำละเมิดมาจากตระกูลใหญ่โต หากอยากได้ค่าเสียหายก็ต้องไปฟ้องร้องต่อไป จะฟ้องล้มละลายก็ตามใจ
ในขณะที่ผู้เสียหายบางรายบอกว่า เขาถูกกระทำเสมือนว่าเขากำลังไปวิงวอนร้องขอเงินชดเชยค่าเสียหายจากผู้ที่กระทำละเมิดอย่างสาหัสต่อเขา

แน่นอนว่า ไม่มีใครต้องการนำตัวเข้าไปสู่กระบวนการยุติธรรม หากไม่จำเป็นจนถึงที่สุด แต่ทว่าเมื่อต้องเข้าไปสู่กระบวนการยุติธรรมแล้ว ทุกคนก็หวังว่าจะได้รับความยุติธรรมโดยเสมอหน้ากัน แล้วก็คาดหวังด้วยว่าจะได้รับความยุติธรรมในเวลาที่เหมาะสม และทันการณ์ ไม่มีผู้เสียหาย หรือผู้ถูกกระทำละเมิดรายใดต้องการเผชิญกับความล่าช้าจนเกินเหตุจากกระบวนการยุติธรรม
แม้หลายคนจะรู้ดีว่าผู้ที่มีความเหนือกว่าทั้งในแง่ของอำนาจเงิน และอำนาจอื่นๆ จะใช้กลอุบายสารพัดชนิดเพื่อประวิงเวลาในกระบวนการยุติธรรมก็ตาม แต่ถึงกระนั้น ผู้ที่ถูกกระทำละเมิดซึ่งเป็นคนตัวเล็กตัวน้อยก็ยังคงคาดหวังว่า ผู้ที่อยู่ในกระบวนการยุติธรรมของไทยจะเห็นแก่ความยุติธรรมโดยแท้จริง และจะไม่ยอมปล่อยให้ผู้มีอิทธิพลรายใดประวิงกระบวนการยุติธรรรม เพราะความยุติธรรมที่ล่าช้าเกินเหตุเกินการณ์ ก็คือความอยุติธรรมโดยแท้