ในการทำเกษตรกรรรมมักเจอปัญหาแมลงศัตรูพืช เช่น เพลี้ย ด้วง หนอนกอ มอด และอื่นๆ มาทำลายหรือกัดกินผลผลิตทางการเกษตร ไม่ว่าจะเป็นพืช ผักและผลไม้ ภูมิปัญญาชาวบ้านจะนำสมุนไพรมาใช้ไล่แมลง โดยใช้ส่วนต่างๆ เช่น ใบ ราก เปลือก ดอก ผล ที่มีสารออกฤทธิ์ทั้งทางตรงและทางอ้อมในการป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืชได้เป็นอย่างดีไม่แพ้สารเคมีอีกทั้งยังประหยัดและปลอดภัย ที่สำคัญยังเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม บทความนี้แนะนำวิธีการนำสมุนไพรบางชนิดที่มีในบ้านเรามาใช้เพื่อป้องกันและกำจัดศัตรูพืชอย่างง่ายๆ ดังนี้
1) ข่า เป็นพืชมีเหง้า ซึ่งมีน้ำมันหอมระเหยที่สามารถป้องกันและกำจัดด้วงงวงข้าว มอดแป้ง แมลงวันทองได้
วิธีการใช้ นำข่ามาตำร่วมกับเมล็ดสะเดาและตะไคร้หอม อย่างละ 200 กรัม แช่ผสมกันในน้ำ 20 ลิตร ทิ้งไว้ค้างคืนแล้วกรองเอาแต่น้ำ นำสารสกัดที่ได้ 1 ลิตรมาผสมกับน้ำธรรมดา1 ปี๊บ สามารถใช้ฆ่าแมลงศัตรูพื้นที่ได้ 1 ไร่
2) สาบเสือ เป็นไม้ล้มลุก ที่ลำต้นแตกกิ่งก้านสาขามากมาย หาได้ ส่วนต้นและใบสามารถนำมาใช้ป้องกันกำจัดเพลี้ยและปลวกได้
วิธีการใช้ นำทั้งต้นมาตากแดดให้แห้ง หรือจะใช้สดก็ได้ นำมาตำให้ละเอียด ผสมน้ำในอัตราส่วน น้ำหนักผง 400 กรัม ต่อน้ำ 3 ลิตร ถ้าเป็นต้นสดใช้ 1 กก. ต่อน้ำ 5 ลิตร คนให้เข้ากันหมักทิ้งไว้ 24 ชั่วโมง นำมากรองเอาแต่น้ำ ผสมน้ำสบู่ หรือแชมพูครึ่งช้อนโต๊ะต่อน้ำ 5 ลิตรฉีดพ่นทุก 7 วันในช่วงเย็น
3) โหระพา เป็นไม้ล้มลุก ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยมมีกิ่งสีอ่อนม่วงแดง มีสารฆ่าแมลง ขับไล่แมลง และยับยั้งการเจริญเติบโตของแมลงได้แก่ เพลี้ย แมลงวัน หนอนแมลงวัน
วิธีการใช้ นำน้ำมันหอมระเหยโหระพา 2 ช้อนโต๊ะ ผสมน้ำ1 ลิตร ฉีดพ่นผัก
4) กระเทียม เป็นไม้ล้มลุก มีกลิ่นแรง มีหัวใต้ดิน มีฤทธิ์เป็นยาฆ่าแมลง สารขับไล่แมลง สารหยุดยั้งการดูดกินอาหารสารฆ่าเชื้อราและแบคทีเรีย เพลี้ยอ่อน เพลี้ยไฟ หนอนกระทู้ผัก ด้วงปีกแข็ง โรคราน้ำค้าง โรคราสนิม
วิธีการใช้
วิธีที่ 1 ใช้กระเทียม 1 กก. โขลกให้เป็นชิ้นเล็กๆ แช่ในน้ำมันก๊าดหรือน้ำมันเบนซิน 200 ซีซี ทิ้งไว้ 24 ชั่วโมงหลังจากนั้นนำสบู่ละลายน้ำเล็กน้อยเติมลงไป คนให้เข้ากัน แล้วกรองเอาแต่น้ำใส ก่อนนำไปใช้เติมน้ำลงไปอีก 20 เท่า หรือ ประมาณ 5 ปี๊บ (100 ลิตร)
วิธีที่ 2 บดกระเทียม 2 หัวใหญ่และพริกแห้งป่น 2 ช้อนชาให้ละเอียดแล้วนำไปใส่น้ำร้อน 4 ลิตร เติมสบู่ลงไปเล็กน้อยคนแล้วกรองนำไปใช้ สูตรนี้ใช้ได้ผลดีกับหนอนผีเสื้อไม้ผล
5) บอระเพ็ด คนไทยมักนิยมนำมาใช้ทำยา เพราะมีสรรพคุณทางยามากมาย และด้วยตัวเถาของบอระเพ็ดที่มีสารรสขม จึงใช้ป้องกันและกำจัดหนอนกอ หนอนกระทู้ต่างๆ ได้ ใช้ได้ดีกับนาข้าว รสขมเมื่อถูกดูดซึมเข้าไปในพืชจะทำให้แมลงไม่ชอบ
วิธีการใช้ ใช้เถาบอระเพ็ด 5 กก. สับเป็นชิ้นเล็กๆ ทุบให้แหลกแช่น้ำ 1 ปี๊บ ทิ้งไว้ 2 ชั่วโมง แล้วนำน้ำไปฉีดพ่น
6) คูน เนื้อฝักคูนจะมีสารประเภท Antraquinones หลายตัวเช่น Aloin, Rhein Sennoside A, B และยังมี Organic acid สาร Antra quinone มีฤทธิ์ต่อระบบประสาทของแมลง ป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืชได้ดี โดยเฉพาะ หนอนผีเสื้อ หนอนเจาะลำต้น หนอนกัดใบ หนอนเจาะยอดเจาะดอก หนอนใยผัก มอดแป้งด้วงต่างๆ
วิธีการใช้ นำฝักคูนมาบดให้ละเอียด แล้วผสมกับน้ำในอัตราส่วนฝักคูน 1 กก. ต่อน้ำ 1 ปี๊บ ทิ้งไว้ 3-4 วัน จากนั้นนำมากรองเอาแต่น้ำ แล้วนำไปฉีดพ่นในแปลงผักได้
7) ตะไคร้หอม เป็นสมุนไพรมากประโยชน์ มีสาร Verbena oil, Lemon oil, Indian molissa oil มีฤทธิ์ในการไล่แมลงเพราะทั้งใบและลำต้นมีน้ำมันหอมระเหยที่ช่วยป้องกันกำจัดแมลง ยุง และแมลงสาบ รวมทั้งยังกำจัดหนอนกระทู้และหนอนใยผัก ช่วยล่อแมลงวันทองตัวผู้และขับไล่มอดข้าวเปลือกได้
วิธีการใช้ นำเหง้าและใบตะไคร้หอมมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วบดละเอียดประมาณ 5 ขีด นำมาผสมน้ำ 10 ลิตร แช่ทิ้งไว้ 1 วันกรองเอาแต่น้ำ ผสมสารจับใบ เช่น สบู่ หรือแชมพูแล้วนำมาฉีดพ่น
8) น้อยหน่า มีพิษต่อแมลงทางสัมผัสและกระเพาะอาหารสามารถป้องกันและกำจัดศัตรูพืช ได้แก่ เพลี้ยอ่อน เพลี้ยจักจั่น เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล และเพลี้ยอื่นๆ รวมทั้งหนอนกัดกินผัก หนอนใยผัก ด้วงเต่าทอง และแมลงวันทอง
วิธีการใช้ ใช้เมล็ดน้อยหน่าแห้ง 1 กก. ตำให้ละเอียด แช่น้ำครึ่งปี๊บ ทิ้งไว้ 1 วัน แล้วกรองเอาแต่น้ำ ก่อนใช้ผสมกับน้ำสบู่ 1 ช้อนโต๊ะ แล้วใช้ฉีดพ่นทุกๆ 7-10 วันในช่วงเวลาเย็น
สมุนไพรที่มีสรรพคุณในการไล่แมลงยังมีอีกจำนวนมาก ขั้นตอนการนำมาใช้ก็ไม่ยุ่งยากซับซ้อน และไม่มีผลข้างเคียงทั้งต่อผู้ใช้และสิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ดีการนำสมุนไพรมาใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ นั้นควรศึกษาข้อมูลก่อน เพื่อให้เกิดประโยชน์และมีประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันและกำจัดแมลงอย่างปลอดภัย
เรียบเรียงข้อมูลจาก
https://www.komchadluek.net/kom-lifestyle/481316
https://esc.doae.go.th/wp-contenthttps://static.naewna.com/uploads/2016/
https://www.tungsong.com/samunpai/insect/Index.html
https://www.doctor.or.th/article/detail/3723
https://www.tungsong.com/samunpai/insect/Index.html
สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.)
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี