อีกหนึ่งหัวข้อที่ได้รับการพูดถึง และเป็นหัวข้อเสวนาในงาน ACSM 2024 นี้ คือ การใช้งานของ wearable device ในบทบาทของ sports medicine ที่นำมาใช้เป็นเครื่องติดตามกิจกรรมทางกายส่วนบุคคล (physical activity tracker) ซึ่งสามารถ ระบุ บันทึก และรายงาน ถึง กิจกรรมทางกายของผู้ป่วย ที่ได้รับการรักษาด้วย Exercise medicine ซึ่งตัวช่วยนี้เอง ทำให้ความแม่นยำในการรายงานผลของกิจวัตรประจำวันแม่นยำขึ้น โดยพบว่าบางครั้ง การรายงานผลด้วยตัวเอง ของผู้ป่วย หรือ การจดในสมุดบันทึก แล้วนำมาให้แพทย์ดู จะมีความคาดเคลื่อนเกิดขึ้น โดยมักจะเกิดจาก ความหลงลืมของผู้ป่วยโดยเฉพาะ ในผู้ป่วยสูงอายุ ดังนั้น Physical activity tracker คืออะไร และ สามารถ ใช้ให้เกิดประโยชน์ในวงการกีฬาเวชศาสตร์ได้อย่างไร วันนี้ เรามาคุยกัน

Physical activity tracker เป็นอุปกรณ์ติดตามตัว ในรูปแบบต่างๆ เช่น สายรัดข้อมือ smartband หรือ นาฬิกาข้อมือ smartwatch หรือรูปแบบอื่นๆ ที่สามารถ ระบุ บันทึก รวมถึง รายงาน กิจกรรมทางกายของผู้ใช้ โดยผ่านการวัดของ เซ็นเซอร์ชนิดต่างๆ อันได้แก่

1. Accelerometer : วัดการเคลื่อนไหว และความเร่ง

2. Gyroscope : วัดการหมุนและทิศทาง

3. Heart rate sensor : วัดอัตราการเต้นของหัวใจ

4. GPS: ระบุตำแหน่ง และระยะทาง

5. Barometer : วัดความดันบรรยากาศ

6. Altimeter : วัดระดับความสูง

นอกจากนี้ เครื่องติดตามกิจกรรม ส่วนใหญ่ สามารถเชื่อมต่อกับ Smartphone ผ่านทาง Bluetooth หรือ WiFi เพื่อรับ-ส่งข้อมูล เก็บบันทึก ในแอพพลิเคชั่น หรือฐานข้อมูล รวมทั้ง แสดงการแจ้งเตือน และ ยังสามารถแชร์ข้อมูลกับแพลตฟอร์มอื่นๆ เช่น Google Fit, Apple Health หรือ Strava เพื่อให้ผู้ใช้สามารถติดตามความคืบหน้าและแข่งขันกับเพื่อนฝูงได้

ปัจจุบัน ด้วยความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี ทำให้ การใช้งานของ physical activity tracker มีความหลากหลาย และ ครอบคลุม กิจวัตรประจำวัน ของพวกเราได้มากขึ้น นับตั้งแต่การติดตามการออกกําลังกายและกิจกรรมประจําวัน การวัดระยะทางที่เดิน วิ่ง หรือขี่จักรยาน การนับจํานวนก้าวและแคลอรี่ที่เผาผลาญ การตรวจสอบคุณภาพการนอนหลับ การติดตามอัตราการเต้นของหัวใจ การติดตามระดับออกซิเจนในเลือด การเตือนให้เคลื่อนไหวหรือพักผ่อน การตังเป้าหมายสุขภาพและการติดตามความคืบหน้า รวมไปถึง การวิเคราะห์ข้อมูลและการแสดงผลแบบภาพ

เครื่องติดตามกิจกรรมกําลังพัฒนาอย่างต่อเนื่อง มีแนวโน้มที่จะเห็นการพัฒนาในด้านต่อไปนี้

1. การเพิ่มฟังก์ชั่นการทํางานของเซ็นเซอร์

2. การออกแบบที่กะทัดรัดและสวยงามมากขึ้น

3. การเพิ่มประสิทธิภาพของแบตเตอรี่

4. การบูรณาการกับอุปกรณ์ IoT อื่นๆ

5. การพัฒนาเทคโนโลยี AI และ machine learning

เครื่องติดตามกิจกรรมในอนาคตอาจมีฟังก์ชั่นการทํางานที่ก้าวลํ้ามากขึ้น เช่น การติดตามสุขภาพจิต การตรวจสอบความเครียด และการให้คําแนะนําการออกกําลังกายที่ปรับแต่งตามความต้องการของผู้ใช้

เนื้อหาในตอนนี้ เป็นการเกริ่นนำการทำงานของเครื่องติดตามกิจกรรม ให้เป็นที่เข้าใจ และรู้จักกันมากขึ้น สำหรับ ตอนต่อไปจะเป็นหัวข้อ และความก้าวหน้าของอุปกรณ์ ที่จะใช้เป็นประโยชน์ในแง่ กีฬาเวชศาสตร์ ทั้งด้าน การดูแล ติดตามความเจ็บป่วย และ การพัฒนาศักยภาพความเป็นเลิศในนักกีฬา

นพ.ประกาศิต ชนะสิทธิ์

ศัลยแพทย์กระดูก และเวชศาสตร์การกีฬา

โรงพยาบาลนครธน