ข้อสรุปของคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ(กรธ.) เกี่ยวกับบทเฉพาะกาลของร่างรัฐธรรมนูญฉบับพบกันครึ่งทางชัดเจนออกมาแล้วซึ่งไม่รู้ว่าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) จะยอมรับได้หรือไม่ หลังจากที่ก่อนหน้านี้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกฯและหัวหน้าคสช. ส่งสัญญาณฮึ่มหาก กรธ.ไม่แก้ไขร่างตามข้อเสนอของคสช.ก็จะยื่นใหม่จนกว่าจะสำเร็จ

แต่ดูจากท่าทีของ ดร.วิษณุ เครืองาม รองนายกฯ ที่กล่าวว่าพอยอมรับได้ก็น่าจะเป็นสัญญาณเชิงบวกสำหรับท่าทีของคสช. ทั้งนี้จะว่าไปแล้วการแก้ไขแบบพบกันครึ่งทางของกรธ.ก็ยังคงสาระสำคัญในกลไกประชาธิปไตยครึ่งใบช่วงเปลี่ยนผ่านไว้เป็นส่วนใหญ่ โดยเฉพาะการคงข้อเสนอของคสช.ที่ให้มีสมาชิกวุฒิสภา (สว.) จากการสรรหา 250 คน โดยกรธ.แก้ไขเพียงเล็กน้อยให้สว.มาจากการสรรหาโดยตรงจากคสช. 200 คน ส่วนอีก 50 คน มาจากการเลือกแบบไขว้สลับจาก 20 กลุ่มอาชีพทั่วประเทศ จากนั้นคณะกรรมการสรรหาจะเลือกเหลือ50 คน

ส่วนอำนาจหน้าที่ของ สว.นั้น กรธ.ตัดข้อเสนอของคสช.ในประเด็นที่ให้สว.ยื่นญัตติและลงมติอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาลได้ แต่ก็ยังคงอำนาจหน้าที่ของสว. ในการปฏิรูปประเทศและพิทักษ์รัฐธรรมนูญซึ่งก็คือป้องกันไม่ให้รัฐบาลจากการเลือกตั้งแก้ไขรัฐธรรมนูญเพื่อปฏิรูปประเทศ

ส่วนประเด็นนายกฯคนนอกนั้น แม้กรธ.จะไม่เอาตามข้อเสนอของคสช.ทั้งดุ้นที่ให้งดใช้เนื้อหารัฐธรรมนูญว่าด้วยการกำหนดให้พรรคการเมืองต้องเสนอรายชื่อผู้ที่จะเป็นนายกฯ 3 รายชื่อ แต่ก็ยังเปิดทางให้มีนายกฯคนนอกได้ทางอ้อม โดยกำหนดว่าเมื่อเปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎร พรรคการเมืองต้องเลือกนายกฯตามบัญชีรายชื่อที่เสนอให้ได้ในเวลาที่กำหนด หากไม่สามารถเลือกได้ให้ สส.ไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งสามารถยื่นขอเปิดประชุมร่วมกับวุฒิสภาเพื่อขอมติ 2 ใน 3 ของที่ประชุมรัฐสภาในการยกเว้นรัฐธรรมนูญบางมาตราเพื่อให้สภาผู้แทนราษฎรเลือกนายกฯจากคนนอกได้

สำหรับประเด็นข้อเสนอของคสช.ที่ต้องการให้กรธ.ทบทวนที่มาของการเลือกตั้ง สส.โดยกำหนดเขตเลือกตั้งให้ใหญ่ขี้นและเลือกผู้สมัครได้เพียงคนเดียว รวมทั้งให้บัตรเลือกตั้งมี 2 ใบเพื่อเลือกสส.เขตและสส.บัญชีรายชื่อหวังให้การซื้อเสียงยากขึ้น แต่ กรธ.ยังคงยืนยันแนวคิดของตัวเองนั่นคือใช้ระบบเลือกตั้งแบบสัดส่วนผสมโดยทุกคะแนนมีค่าทำให้พรรคเล็กมีโอกาสได้สส.มากขึ้น รวมทั้งใช้บัตรเลือกตั้งเพียงใบเดียวเพื่อเลือกตั้งทั้งผู้ที่จะเป็นนายกฯ ผู้สมัคร สส.ระบบเขต และผู้สมัครสส.บัญชีรายชื่อ ซึ่ง นายอลงกรณ์พลบุตร รองประธานสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ (สปท.) เตือนให้กรธ.ทบทวนเพราะเขตเลือกตั้งขนาดเล็กตามแนวคิดของกรธ. และการใช้บัตรเลือกตั้งเพียงใบเดียวเลือกทั้งนายกฯ สส.เขต และสส.บัญชีรายชื่อเสี่ยงที่จะทำให้มีการซื้อเสียงรุนแรงมากขึ้น

อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญที่ทุกฝ่ายควรตระหนักก็คือต้องแสดงความคิดเห็นเชิงสร้างสรรค์และยึดถือผลประโยชน์ของชาติบ้านเมืองเป็นที่ตั้งอย่าให้รัฐธรรมนูญเพื่อปราบโกงต้องเสียของ ซึ่งแม้กรธ.จะได้ข้อสรุปร่างรัฐธรรมนูญแบบพบกันครึ่งทางแล้ว แต่ก็ยังมีเวลาทบทวนโดยทุกฝ่ายต้องเปิดกว้างพร้อมรับฟังความคิดฝ่ายอื่น ยกเว้นขบวนการที่ถึงอย่างไรก็จ้องแต่จะหาเรื่องบ่อนทำลายชาติขวางการเดินหน้าปฏิรูปประเทศท่าเดียว

ทีมข่าวการเมือง