“ศรีสะเกษ” ถือเป็นแหล่งผลิตหอมแดงที่สำคัญของไทย โดยสินค้าหอมแดงของจังหวัดกล่าวเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศ โดยเฉพาะอินโดนีเซีย มาเลเซีย และสิงคโปร์ เนื่องจากมีคุณลักษณะพิเศษ คือ เปลือกมีสีแดงเข้ม ด้านในมีสีม่วง กลิ่นฉุนแรง และเก็บรักษาได้ยาวนาน แต่ปัจจุบันการผลิตหอมแดงในพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษประสบปัญหาการระบาดรุนแรงของ “โรคหอมเลี้อย” หรือโรคแอนแทรกโนส ซึ่งเกิดจากเชื้อรา Colletotrichum gloeosporioides (Penz) Sacc ซึ่งระบาดมากในสภาพอากาศร้อนชื้น สร้างความเสียหายมากในฤดูฝนซึ่งเป็นช่วงผลิตหัวพันธุ์ และหากระบาดในแปลงปลูกจะทำให้ผลผลิตหอมแดงลดลงค่อนข้างมาก
จากปัญหาดังกล่าว สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 4 (สวพ.4) กรมวิชาการเกษตร จึงได้ศึกษาวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อป้องกันกำจัดโรคหอมเลื้อย โดยร่วมกับเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ จนได้เทคโนโลยีที่เหมาะสมในการผลิตพันธุ์หอมแดงสะอาด ซึ่งสามารถป้องกันกำจัดโรคหอมเลื้อยได้ดีมีประสิทธิภาพ ทั้งช่วยลดปริมาณการใช้สารเคมีและทำให้เกษตรกรได้ผลผลิตสูงขึ้นด้วย
นางนวลจันทร์ ศรีสมบัติ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ กล่าวว่า จากข้อมูลการเพาะปลูกหอมแดงจังหวัดศรีสะเกษ ปี 2557/2558 พบว่า มีเกษตรกรปลูกหอมแดง จำนวน 7,943 ครัวเรือน พื้นที่ปลูก 28,580 ไร่ โดยแหล่งปลูกสำคัญอยู่ที่อำเภอราษีไศล ยางชุมน้อย ขุขันธ์ วังหิน และกันทรารมย์ คาดว่าจะมีผลผลิต ประมาณ 92,976 ตัน คิดเป็นมูลค่ากว่า 1,394 ล้านบาท อย่างไรก็ตาม พบว่า พื้นที่ปลูกหอมแดงในจังหวัดศรีสะเกษมีการระบาดของโรคหอมเลื้อย โดยเชื้อโรคจะติดมากับหัวพันธุ์ ทำให้ต้นหอมที่เป็นโรคมีอาการแคระแกรน ไม่ลงหัว ใบบิดโค้งงอ หัวลีบยาว มักพบแผลเป็นรูปรี บนแผลจะพบสปอร์ตุ่มสีดำเล็กๆ ที่บริเวณโคนกาบใบคอหรือส่วนหัว เกิดร่วมกับอาการเลื้อยไม่ลงหัว ทำให้ผลผลิตเสียหายสูงถึง 50 % ขณะเดียวกันยังทำให้ผลผลิตไม่ได้คุณภาพ เน่าเสียง่าย และเก็บได้ไม่นาน
สาเหตุสำคัญของการระบาดของโรคหอมเลื้อย พบว่า ผู้ปลูกหอมแดงในจังหวัดศรีสะเกษนิยมซื้อหัวพันธุ์หอมแดงมาจากพื้นที่อำเภอลับแล อำเภอน้ำปาด จังหวัดอุตรดิตถ์ และอำเภอเมือง จังหวัดลำพูน โดยมีเชื้อโรคติดมากับหัวพันธุ์และแพร่ระบาดในแปลงปลูก สวพ.4 จึงได้วิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการพันธุ์หอมแดงสะอาดเพื่อป้องกันกำจัดโรคหอมเลื้อยแบบเกษตรกรมีส่วนร่วม กระทั่งได้เทคโนโลยีการผลิตพันธุ์หอมแดงสะอาดที่เหมาะสม พร้อมสร้างแปลงต้นแบบผลิตหอมแดงพันธุ์สะอาดเพื่อป้อนให้กับเกษตรกรที่มีความต้องการใช้พันธุ์หอมคุณภาพเพิ่มสูงขึ้น
สำหรับเทคนิคการผลิตหอมแดงพันธุ์สะอาด เบื้องต้นเกษตรกรต้องเตรียมพื้นที่ปลูกโดยเก็บเศษซากหอมที่ตกค้างอยู่ออกจากแปลงนำไปเผาทำลายก่อนไถตากดิน ทั้งยังต้องเก็บตัวอย่างดินส่งตรวจวิเคราะห์คุณสมบัติดินจากนั้นใส่ปูนโดโลไมท์ตามค่าวิเคราะห์ดิน นอกจากนี้ ยังต้องเลือกใช้พันธุ์หอมแดงที่มาจากแหล่งไม่พบการระบาดของโรคหอมเลี้อย ก่อนปลูกแนะนำให้ใช้ปุ๋ยหมัก/ปุ๋ยอินทรีย์อัตรา 500 กิโลกรัม/ไร่ ผสมกับเชื้อไตรโคเดอร์มาสดคลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วหว่านให้ทั่วแปลงและไถกลบ หลังปลูกเกษตรกรควรรดน้ำอย่างสม่ำเสมอโดยรดน้ำในช่วงเช้า
นอกจากนั้น ต้องมีการป้องกันกำจัดโรคและแมลงศัตรูพืช โดยการสำรวจแปลงอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอ ที่สำคัญควรใช้สารเคมีเท่าที่จำเป็นตามคำแนะนำและถูกต้องตามหลักวิชาการ และควรฉีดพ่นด้วยเชื้อไตรโคเดอร์มาสัปดาห์ละครั้ง หากพบปัญหาหนอนกระทู้หอมเข้าทำลายควรฉีดพ่นด้วยเชื้อบีที (BT) หรือเชื้อไวรัสเอ็นพีวี (NPV) ซึ่งจะช่วยแก้ปัญหาดังกล่าวและลดปริมาณการใช้สารเคมีได้
หลังปลูก ประมาณ 40 วัน หอมแดงจะเริ่มออกดอก เกษตรกรควรเด็ดดอกหอมเพื่อให้หอมลงหัวซึ่งจะทำให้ได้หัวพันธุ์ขนาดใหญ่ และควรเก็บเกี่ยวหอมแดงที่อายุ 80 วันขึ้นไป นำไปแขวนผึ่งไว้ ประมาณ 15 วัน แล้วค่อยมัดกำ โดยต้องคำนึงถึงสุขอนามัยหลังการเก็บเกี่ยวด้วย จะทำให้ได้พันธุ์หอมแดงที่มีคุณภาพและไม่มีโรคหอมเลื้อย เมื่อนำหัวพันธุ์สะอาดที่ได้ไปปลูกเป็นหอมปี (ช่วงเดือนตุลาคม-มกราคม) จะสามารถป้องกันกำจัดโรคหอมเลื้อยได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่พบการระบาดของโรค ขณะดียวกันยังช่วยลดการใช้สารเคมีและได้ผลผลิตสูงถึง 3-3.5 ตัน/ไร่ ที่สำคัญยังได้ผลผลิตที่มีคุณภาพตรงตามความต้องการของตลาดและผู้บริโภค
นางนวลจันทร์กล่าวอีกว่า ปี 2558 นี้ กรมวิชาการเกษตรได้สร้างแปลงต้นแบบการผลิตหอมแดงพันธุ์สะอาดในพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ เกษตรกรนำร่อง 20 คน พื้นที่ ประมาณ 100 ไร่ คาดว่า จะได้หัวพันธุ์หอมแดงสะอาดรวมกว่า 100 ตัน คิดเป็นมูลค่า 8-10 ล้านบาท นอกจากนั้น ยังได้ร่วมกับเกษตรกรต้นแบบฯเร่งถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตพันธุ์หอมแดงสะอาด เพื่อผลิตหอมแดงที่มีคุณภาพให้แก่เกษตรกรในพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษกว่า 500 คน เพื่อสร้างแรงจูงใจให้เกษตรกรเห็นคุณค่าของหอมแดงคุณภาพที่สร้างชื่อเสียงให้กับชุมชน และให้นำความรู้ที่ได้รับไปปรับใช้และขยายผลสู่เกษตรกรรายอื่น ซึ่งคาดว่า จะเกิดแหล่งผลิตพันธุ์หอมแดงคุณภาพเพิ่มขึ้นในอนาคต และมีพันธุ์หอมแดงสะอาดกระจายสู่แหล่งปลูกเพิ่มมากขึ้นด้วย
อย่างไรก็ตาม หากสนใจข้อมูลเกี่ยวกับ “เทคโนโลยีการผลิตพันธุ์หอมแดงสะอาดเพื่อผลิตหอมแดงที่มีคุณภาพ” สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุรินทร์ โทร.044-518526 หรือเกษตรกรต้นแบบ “นายวิเชียร ถิระพันธ์” และคณะ บ้านหนองหมี ตำบลหนองหมี อำเภอราษีไศล จังหวัดศรีสะเกษ โทร.09-5659-8040
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี