นายวิวัฒน์ ศัลยกำธร รมช.เกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า ได้ลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมโครงการจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ในพื้นที่โครงการพัฒนา
บ้านกอก-บ้านจูน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ อ.ปัว จ.น่าน ซึ่งตั้งอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าดอยภูคา และป่าผาแดง เนื้อที่ 14,465 ไร่ ประกอบด้วย 4 หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านจูนใต้ บ้านจูนเหนือ บ้านกอกหลวง และบ้านกอกน้อย รวม 167 ครัวเรือน

โดยก่อนดำเนินโครงการ พื้นที่ส่วนใหญ่มีสภาพเสื่อมโทรมเนื่องจากถูกบุกรุกแผ้วถาง ทำไร่เลื่อนลอย เกิดการชะล้างพังทลายของดิน และขาดแคลนแหล่งน้ำเพื่อการเกษตร สถานีพัฒนาที่ดินน่าน จึงเริ่มดำเนินโครงการจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ รวมทั้งจัดตั้งเป็นแปลงสาธิตเพื่อให้ประชาชนได้เรียนรู้การใช้พื้นที่ดินที่จำกัดให้เกิดประโยชน์ โดยในปี 2543 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จฯทรงเยี่ยมราษฎรบ้านจูนใต้ ทรงเห็นความเป็นอยู่ที่ด้อยโอกาสทางเศรษฐกิจ จึงมีพระราชเสาวนีย์ให้หน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง เริ่มกระบวนการพัฒนาที่มีรากฐานจากความต้องการของราษฎร ทดแทนการทำไร่เลื่อนลอย สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรอย่างยั่งยืน

สำหรับผลการดำเนินโครงการฯ ที่ผ่านมา กรมพัฒนาที่ดิน ได้สำรวจความเหมาะสมของดินสำหรับการปลูกพืชในพื้นที่ รวมทั้งจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำโดยการก่อสร้างคูรับน้ำรอบเขา ขั้นบันไดดินแบบต่อเนื่อง และนาขั้นบันได พร้อมทั้งสาธิตและส่งเสริมการปรับปรุงดิน โดยใช้ปุ๋ยพืชสด ปุ๋ยหมัก และปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพ ทั้งนี้ จากการสำรวจพบว่าประชาชนที่เข้าร่วมโครงการมีรายได้และความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น โดยก่อนเริ่มโครงการ ปี 2543 ประชาชนมีรายได้ รวม 9,900 บาท/คน /ปี และในปี 2556 มีรายได้34,867 บาท/คน/ปี สำหรับในปี 2560 มีรายได้เฉลี่ยประมาณ 40,752 บาท/คน/ปี ในส่วนของการส่งเสริมอาชีพทางการเกษตร ได้ดำเนินการส่งเสริมให้ประชาชนในพื้นที่หันมาปลูกข้าวนาดำแบบขั้นบันได ทำให้มีผลผลิตเพิ่มขึ้นจากเดิมเฉลี่ย 15 ถัง/ไร่ เป็น 45 ถัง/ไร่ ป่าได้รับการฟื้นฟู 7,209 ไร่ ดินมีความอุดมสมบูรณ์มากขึ้น เกษตรกรมีความรู้ในด้านการปรับปรุงดิน เช่น การใช้ปุ๋ยพืชสด การทำการใช้ปุ๋ยหมัก น้ำหมักชีวภาพ การปรับสภาพพื้นที่ดินกรด เป็นต้น ทำให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์เหมาะสมในการปลูกพืช