ผ่านมาแล้ว 12 ปี สำหรับการจัดตั้งกรมการข้าว หน่วยงานภายในกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ที่ได้รับการสถาปนาให้เป็นองค์กรภาครัฐอีกหน่วยงานหนึ่ง เมื่อวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2549 เพื่อให้เป็นหน่วยงานที่มีบทบาทสำคัญในการค้นคว้าวิจัยปรับปรุงพันธุ์ข้าว เทคโนโลยีการผลิตข้าว และส่งเสริมการผลิตข้าวทั้งระบบสู่ชาวนาทั่วประเทศ ถือเป็นต้นน้ำที่มีความหมายอย่างยิ่งใหญ่ในการกำหนดอนาคตของข้าวไทย

ภารกิจของหน่วยงานกรมการข้าวนี้ ครอบคลุมตั้งแต่การวิเคราะห์ เสนอแนะ การจัดทำยุทธศาสตร์ด้านการผลิตข้าวของประเทศ การศึกษาวิจัยพัฒนาพันธุ์ การนำเทคโนโลยีทันสมัยมาใช้
ในการพัฒนาการผลิตและการแปรรูปข้าวให้เป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ การอนุรักษ์พันธุกรรมข้าว การผลิตและการกระจายเมล็ดพันธุ์ข้าว การส่งเสริมสนับสนุนการจัดการสินค้าข้าว การตรวจสอบและรับรองมาตรฐานข้าว การสร้างมูลค่าเพิ่ม การแปรรูปและพัฒนาผลิตภัณฑ์ การเผยแพร่องค์ความรู้เรื่องข้าวแก่ชาวนาและผู้ประกอบการค้าข้าว รวมทั้งการอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านข้าว และการร่วมมือกับต่างประเทศ โดยทุกภารกิจล้วนสนองนโยบายภาครัฐและมุ่งหวังให้ภาคการผลิตข้าวของประเทศถูกยกระดับขึ้น ขณะเดียวกันชาวนาได้รับการดูแลอย่างทั่วถึง มีรายได้มั่นคง และเกิดความยั่งยืนในอาชีพ

การขับเคลื่อนงานกรมการข้าวต่อจากนี้ไปนั้น นายอนันต์ สุวรรณรัตน์ อธิบดีกรมการข้าว ผู้นำคนปัจจุบัน กล่าวว่า กรมการข้าวยึดหลักการดำเนินงานการขับเคลื่อนตามนโยบายสำคัญปี 2561 ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ที่ปัจจุบันนี้มีนายกฤษฎา บุญราช เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยเป็นนโยบายที่สานต่อจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ท่านก่อน โดยมีนโยบายสำคัญคือ แผนการขับเคลื่อน Smart Agricultural Curve ปี 2561 ที่กำหนดให้เป็นปีแห่งการพัฒนาคน และยกระดับการบริหารจัดการ ซึ่งกรมการข้าวมีแผนขับเคลื่อนเรื่องนี้ ได้แก่ แผนการผลิตข้าวครบวงจร ทั้งนี้ขับเคลื่อนงานตามแนวทางการปฏิบัติงานของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ยึดหลัก 3 ต. (ต่อ เติม แต่ง) ให้เกิดความใกล้ชิดกับประชาชน มีบุคลากรพื้นที่อยู่หน้างาน การทำงานอยู่ในกรอบแนวทางการพัฒนาการเกษตรไปสู่ความยั่งยืน และเกิดการพัฒนาฐานข้อมูล

การดำเนินงานด้านข้าวของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์มีนายลักษณ์ วจนานวัชรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นผู้คุมทัพเน้นการทำงานสนองนโยบายรัฐบาลในเรื่องราคาข้าว การเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของข้าว การนำองค์ความรู้ด้านการเกษตร ด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมต่างๆ เข้ามาช่วยในการทำการเกษตรสมัยใหม่ การรวมกลุ่มของชาวนาเป็นกลุ่มเกษตรกรหรือสหกรณ์ การเผยแพร่ข้อมูลองค์ความรู้เรื่องการตลาด และการสนับสนุนปัจจัยพื้นฐานที่เอื้ออำนวยต่อการผลิตภาคการเกษตรให้เพียงพอและมีความสมบูรณ์มากขึ้น ขณะที่การขับเคลื่อนการดำเนินงานด้านข้าวของกรมการข้าวมุ่งที่โครงการสำคัญต่างๆ อาทิ โครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ (นาแปลงใหญ่) โครงการส่งเสริมการผลิตข้าวอินทรีย์ โครงการเชื่อมโยงตลาดข้าวอินทรีย์และข้าว GAP ครบวงจร โครงการส่งเสริมระบบการเกษตรแบบแม่นยำสูง โครงการส่งเสริมการผลิตข้าวหอมมะลิคุณภาพชั้นเลิศ โครงการส่งเสริมการผลิตและการตลาดข้าวพันธุ์ กข43 เพื่อสุขภาพแบบครบวงจร

ในวาระเวียนมาบรรจบครบรอบปีที่ 12 ของกรมการข้าวนี้ กรมการข้าวได้จัดงานวันสถาปนากรมการข้าว เนื่องในโอกาสครบรอบ 12 ปี เพื่อให้ทุกภาคส่วนได้ร่วมรำลึกถึงวันสถาปนากรมการข้าว พร้อมทั้งได้มีโอกาสเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ผลงานด้านการวิจัยและพัฒนาที่เกี่ยวข้องด้านข้าวในรอบ 12 ปี และสร้างขวัญกำลังใจให้แก่บุคลากรของกรมการข้าว เครือข่ายชาวนา รวมถึงองค์กรภาคเอกชนที่เกี่ยวข้อง โดยกำหนดจัดงานระหว่างวันที่ 14-16 มีนาคม 2561 มีรายละเอียดดังนี้

วันที่ 14 มีนาคม 2561 พิธีเปิดการประชุมวิชาการประจำปี 2561 “ยกระดับข้าวไทยด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยี” โดยนายลักษณ์ วจนานวัช รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ณ โรงแรมมารวยการ์เด้น การประชุมวิชาการนี้จัดขึ้นระหว่างวันที่ 14-15 มีนาคม 2561 มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอผลงานวิชาการ นวัตกรรม และเทคโนโลยีด้านข้าวของกรมการข้าว สู่การนำไปใช้ประโยชน์ ตลอดจนเป็นการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างนักวิชาการและผู้เกี่ยวข้อง

วันที่ 16 มีนาคม 2561 ซึ่งเป็นวันสถาปนากรมการข้าวเริ่มจากภาคเช้าเวลา 07.00 น. ถวายภัตตาหารเช้าแด่พระสงฆ์ จำนวน 9 รูป พิธีบวงสรวงแม่โพสพ พิธีไหว้ศาลพระภูมิ พิธีไหว้เจ้าที่ และพิธีสงฆ์ จากนั้นเวลาประมาณ 08.30 น. เป็นต้นไป เป็นพิธีร่วมแสดงความยินดีจากหน่วยงานต่างๆ โดยกำหนดรับบริจาคเงินสมทบทุนศิริราชมูลนิธิเพื่อก่อสร้าง “อาคารนวมินทรบพิตร 84 พรรษา” แทนการรับดอกไม้ และมอบของที่ระลึกให้แขกผู้มีเกียรติที่มาร่วมงาน จากนั้นเป็นพิธีมอบโล่รางวัลหน่วยงานดีเด่นของกรมการข้าวและบุคลากรดีเด่นของกรมการข้าว “คนดีศรีข้าว” และพิธีรับมอบเครื่องราชอิสริยาภรณ์

อนันต์ สุวรรณรัตน์