‘ก.อุตฯ-ท่าเรือ’ปูพรมตรวจ‘แอมโมเนียมไนเตรท’ การันตีไทยเก็บปลอดภัย

7 สิงหาคม 2563 เรือโท กมลศักดิ์ พรหมประยูร ผู้อำนวยการการท่าเรือแห่งประเทศไทย เปิดเผยว่า จากเหตุการณ์ การระเบิดของสารแอมโมเนียมไนเตรท (Ammonium Nitrate) จำนวนกว่า 2,500 ตัน ณ ท่าเรือกรุงเบรุต สาธารณรัฐเลบานอน ได้ก่อความเสียหายรุนแรงในวงกว้างนั้น การท่าเรือแห่งประเทศไทย (กทท.) ได้มีมาตรการที่รัดกุมในการดำเนินการในการจัดเก็บและส่งมอบสินค้าอันตรายมาโดยตลอด ทั้งที่ท่าเรือกรุงเทพ (ทกท.) และท่าเรือแหลมฉบัง (ทลฉ.) โดยปฏิบัติตามกฎของ International Maritime Dangerous Goods Code (IMDG Code) อย่างเคร่งครัด อันจะช่วยเพิ่มความปลอดภัยในการจัดเก็บและขนถ่ายได้เป็นอย่างดี

สำหรับที่ ทกท. ได้จำแนกแอมโมเนียไนเตรทที่มีความเสี่ยงเป็น 3 กลุ่ม ดังนี้

กลุ่มที่ 1 ได้แก่ Class 1.1D, UN0222, AMMONIUM NITRATE (วัตถุระเบิด) กลุ่มนี้จะห้ามขนส่ง   ผ่าน ทกท.

กลุ่มที่ 2 ได้แก่ แอมโมเนียมไนเตรทที่เป็น UN1942, UN2067, UN3375 (ตัวเติมออกซิเจน) สามารถขนถ่ายผ่าน ทกท. ได้ แต่จะไม่สามารถฝากเก็บในพื้นที่ ทกท. ต้องดำเนินพิธีการขนถ่ายข้างลำเรือทั้งขาเข้าและขาออก ปัจจุบันยังมีการยกเว้นให้ฝากเก็บได้ในกรณีที่น้ำหนักสุทธิไม่เกิน 2,000 กิโลกรัม

กลุ่มที่ 3 ได้แก่ Class 9, UN2071, AMMONIUM NITRATE BASED FERTILIZER (สารอันตรายเบ็ดเตล็ด) ไม่มีความเสี่ยงที่จะเกิดการระเบิด แต่ยังคงมีกลิ่นและไอพิษออกมาเล็กน้อย ถูกจัดเป็นสินค้าอันตรายที่มีความเสี่ยงต่ำ สามารถฝากเก็บได้ในเขต ทกท. ไม่เกิน 5 วันทำการ

ทั้งนี้ ในส่วนที่ ทลฉ. ได้จำแนกแอมโมเนียไนเตรทที่มีความเสี่ยงเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้

กลุ่มที่ 1 ได้แก่ Class 1.1D, UN0222, AMMONIUM NITRATE (วัตถุระเบิด) ให้ทำการขนถ่าย      ใน ทลฉ. ได้ แต่ไม่รับฝากเก็บ หรือวางพักหน้าท่าเทียบเรือ ต้องนำออกจากบริเวณ ทลฉ. ทันทีที่ขนถ่ายขึ้นจากเรือ หรือบรรทุกลงเรือโดยตรง

กลุ่มที่ 2 ได้แก่ แอมโมเนียมไนเตรทที่เป็น Class 5.1 UN1942, UN2067, UN3375 และ Class 9, UN2071, AMMONIUM NITRATE BASED FERTILIZER สามารถขนถ่ายผ่าน ทลฉ. ได้ โดยต้องนำมาฝากเก็บที่คลังสินค้าอันตรายเท่านั้น

อย่างไรก็ตามกทท. ได้คำนึงถึงความปลอดภัยในการรับฝากสินค้าอันตรายให้มีความรัดกุม โดยมีการเพิ่มมาตรการเพื่อลดความเสี่ยงจากการขนถ่ายสินค้าอันตรายตามสภาพแวดล้อมและข้อบังคับสากลที่เปลี่ยนแปลงไป ให้มีความปลอดภัยตามมาตรฐานการขนส่งสินค้าอันตรายระหว่างประเทศ ทั้งนี้ เพื่อความปลอดภัยของประชาชนและผู้ใช้บริการเป็นสำคัญ

วันเดียวกัน นายกรณ์ภัฐวีญ์ ม่วงน้อย รองอธิบดีกรมโรงงานอุตสาหกรรม และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ลงพื้นที่ตรวจสอบโรงงานผลิตสารกรดไนตริกแอซิด และผลิตสารแอมโมเนียมไนเตรท ของบริษัท ไนเตรทไทย จำกัด ซึ่งตั้งอยู่ในเขตประกอบการอุตสาหกรรม บริษัทไออาร์พีซีจำกัด(มหาชน) ตำบลตะพง อำเภอเมือง ระยอง

นายกรณ์ภัฐวีญ์ ม่วงน้อย รองอธิบดีกรมโรงงานอุตสาหกรรม กล่าวว่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม มอบหมายให้ กรมโรงานอุตสาหกรรม กำกับดูแลโรงงานผลิตสารแอมโมเนียมไนเตรท อย่างเข้มงวด  ซึ่งในประเทศไทยมีโรงงานที่ผลิตสารแอมโมเนียมไนเตรท เพียงแห่งเดียว อยู่ที่ระยอง  จึงสั่งการให้กรมโรงงานเข้ามาตรวจสอบอย่างเข้มงวด ซึ่งเป็นภารกิจที่ทางกรมโรงงาน ได้ร่วมมือกับอุตสาหกรรมจังหวัด ในการกำกับดูแลในเขตประกอบการ ไออาร์พีซีอยู่แล้ว เรามีเจ้าหน้าที่ของกรมโรงงาน มาประจำอยู่ที่ไออาร์พีซีเป็นเวลา 3 ปีแล้วปัจจุบันยังมีภารกิจนี้อยู่ วันนี้เข้ามาดู ภารกิจของโรงงานไนเตรทแล้ว พบว่า โรงงานมีความปลอดภัย ซึ่งโรงงานนี้ ได้ทำผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมต้องทำรายงานความเสี่ยงจากการประกอบกิจการตามกฎหมาย ตาม พ.ร.บ.โรงงาน ซึ่งหลังจากเข้าไปตรวจสอบ เห็นว่าโรงงานมีมาตรการความปลอดภัย

สำหรับสารแอมโมเนียมไนเตรท เป็นสารที่ไม่สามารถระเบิดได้เอง ไม่ติดไฟ การจะระเบิดได้ต้องมีองค์ประกอบหลายอย่างโดยเฉพาะเชื้อเพลิงและเชื้อประทุ เพราะฉะนั้นตัวแอมโมเนียมไนเตรทที่โรงงานนี้ผลิตเป็นเกล็ด หากเกิดไฟไหม้ก็จะไม่เกิดการระเบิดอย่างแน่นอนและโรงงานมีมาตรฐานความปลอดภัยการดับเพลิงพร้อมอยู่แล้ว ที่สำคัญคือมาตรฐานการจัดเก็บซึ่งโรงงานนี้เป็นโรงงานผลิต มีการจัดเก็บที่ไม่ปะปนกับเคมีตัวอื่น และมีมาตรฐานตั้งแต่กระบวนการผลิต การขนส่ง และการจัดเก็บ ขอให้ประชาชนชาวระยอง สบายใจ มั่นใจ เพราะสารแอมโมเนียมไนเตรทไม่ใช่วัตถุระเบิด การที่จะระเบิดต้องมีน้ำมันเชื้อเพลิง มีแกสเป็นเชื้อปะทุให้เกิดแรงอัด แม้แต่ไฟไหม้ก็ไม่ทำให้ระเบิด เจอความร้อนก็ไม่ระเบิด ซึ่งที่โรงงานนี้ ผลิตเอาไปใช้ระเบิดหิน ต้องมีเชื้อประทุมีการควบคุมโดยทหาร

บริษัท ไนเตรทไทย จำกัด  รับแอมโมเนียเหลว จากท่าเรือไออาร์พีซี  มาผลิตเป็นแอมโมเนียมไนเตรท ชนิดเกล็ดใช้ในอุตสาหกรรมเหมืองถ่านหิน เหมืองปูนซิเมนต์ มีกำลังการ ผลิต 70,000ตัน/ปี

แอมโมเนียมไนเตรท เป็นสารเคมีที่ใช้เป็นประโยชน์สำหรับการผลิต ไม้ขีดไฟ ดอกไม้ไฟ และวัตถุระเบิด อีกทั้งใช้เป็นปุ๋ยเคมี(ปุ๋ยแอมโมเนียมไนเตรท) สารดูดความชื้นสำหรับผ้าฝ้าย สารกำจัดแมลง และใช้เป็นเวชภัณฑ์ที่ใช้กับสัตว์ โดยปัจจุบันจะมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการรับผิดชอบดูแล5หน่วยงานคือกระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงแรงงาน และกระทรวงอุตสาหกรรม