นางอารดา เฟื่องทอง อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยว่า ในช่วง 6 เดือนแรกปี 2568 มูลค่าการใช้สิทธิประโยชน์ทางการค้าภายใต้ความตกลงการค้าเสรี (FTA) ของไทยมีแนวโน้มขยายตัวอย่างต่อเนื่อง โดยมีมูลค่ารวม 44,785.52 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หรือประมาณ 1.45 ล้านล้านบาท เพิ่มขึ้น 10.22% จากช่วงเดียวกันของปีก่อน คิดเป็นสัดส่วนการใช้สิทธิ 79.64% ของการส่งออกสินค้าที่ได้รับสิทธิทั้งหมด

โดยการใช้สิทธิส่งออกสูงสุด 5 อันดับแรกนั้น ความตกลงการค้าสินค้าของอาเซียน (ATIGA) สูงสุดเป็นอันดับหนึ่ง มีมูลค่า 15,732.60 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ มีสัดส่วน 67.69% รองลงมา คือ ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-จีน (ACFTA) มูลค่า 12,618.47 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ มีสัดส่วน 92.59% ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-อินเดีย (AIFTA) มูลค่า 5,530.81 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ มีสัดส่วน 75.35% ความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจไทย-ญี่ปุ่น (JTEPA) มูลค่า 3,180.87 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ มีสัดส่วน 77.24% และความตกลงการค้าเสรีไทย-ออสเตรเลีย (TAFTA) มูลค่า 2,751.51 ล้านดอลลาร์สหรัฐ มีสัดส่วน 57.58%

สำหรับสินค้าที่มีการใช้สิทธิสูงสุด 5 อันดับแรก แบ่งเป็นสินค้าเกษตรและเกษตรแปรรูป ได้แก่ ทุเรียนสด น้ำตาลที่ได้จากอ้อย ไก่ที่ปรุงแต่ง เนื้อของสัตว์ปีกเลี้ยงแช่เย็นจนแข็ง และผลไม้สด (ฝรั่ง มะม่วง และมังคุด) มูลค่า 12,514.16 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ คิดเป็นสัดส่วน 27.94% และสินค้าอุตสาหกรรม 5 อันดับแรก ได้แก่ ยานยนต์สำหรับขนส่งของ แพลทินัมยังไม่ได้ขึ้นรูป (อันรอต) กึ่งสำเร็จรูปหรือเป็นผง ยางสังเคราะห์ผสมยางธรรมชาติ และเครื่องปรับอากาศชนิดติดผนังหรือ ติดเพดาน และแพลทินัมยังไม่ได้ขึ้นรูป (อันรอต) กึ่งสำเร็จรูปหรือเป็นผงอื่นๆ มีมูลค่ารวม 32,271.38 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ คิดเป็นสัดส่วน 72.06% 

ทั้งนี้กรมฯยังได้ติดตามและรวบรวมข้อมูลการใช้สิทธิ์ภายใต้ FTA จำนวน 12 ฉบับ จากทั้งหมด 14 ฉบับที่ไทยมีอยู่ โดยยกเว้นความตกลงความเป็นหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจที่ใกล้ชิดกันยิ่งขึ้น ไทย-นิวซีแลนด์ (TNZCEP) ที่ใช้การรับรองตนเองของผู้ส่งออก (Self-Declaration) ลงบนเอกสารทางการค้า โดยไม่ผ่านกรมฯ และความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-ฮ่องกง (AHKFTA) เนื่องจากฮ่องกงเป็น Free Port มีอัตราภาษีนำเข้าที่ 0% ทุกรายการ

“ในยุคที่การแข่งขันทางการค้าระหว่างประเทศเข้มข้นขึ้น การใช้สิทธิ์ FTA จึงเป็นเครื่องมือสำคัญในการเพิ่มแต้มต่อให้ผู้ประกอบการไทย โดยเฉพาะตลาดที่มีศักยภาพสูง ทั้งในด้านขนาดเศรษฐกิจ จำนวนประชากร และความต้องการบริโภคที่หลากหลาย เช่น ตลาดอาเซียน เป็นตลาดที่มีความได้เปรียบทางภูมิศาสตร์สูงที่สุดสำหรับไทย ส่วนตลาดจีน ยังคงเป็นตลาดอันดับหนึ่งสำหรับผลไม้ไทย โดยเฉพาะทุเรียนที่ได้รับความนิยมสูงอย่างต่อเนื่อง และตลาดอินเดีย มีศักยภาพการบริโภคสูงจากแนวโน้มการเติบโตของประชากรกลุ่มที่มีกำลังซื้อ ทั้ง 3 ตลาดนี้ไม่เพียงแต่เป็นคู่ค้าอันดับต้นๆของไทย แต่ยังเป็นตลาดที่ผู้ประกอบการไทยมีการใช้สิทธิ์ FTA อย่างมีประสิทธิภาพและต่อเนื่องอีกด้วย”นางอารดา กล่าว

อย่างไรก็ตามกรมฯมีแผนผลักดันและส่งเสริมการใช้สิทธิ์ FTA ให้กับผู้ประกอบการ ผ่านการจัดสัมมนาให้ความรู้ทั่วประเทศ โดยในปีงบประมาณ 2568 ได้จัดแล้ว 10 ครั้ง ครอบคลุมพื้นที่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง ภาคเหนือ และภาคใต้ มีผู้ประกอบการเข้าร่วมมากกว่า 1,300 ราย และในปีงบประมาณ 2569 กรมฯจะเดินหน้าส่งเสริมและขยายการใช้สิทธิ FTA อย่างเข้มข้น ผ่านการทำงานเชิงรุก ทั้งในระดับนโยบายและพื้นที่ เพื่อให้ผู้ประกอบการไทยสามารถใช้ประโยชน์จาก FTA ได้อย่างเต็มศักยภาพ

นอกจากนี้กรมฯยังได้ติดตามการใช้สิทธิสำหรับการส่งออกภายใต้ระบบสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากรเป็นการทั่วไป (GSP) โดยในช่วง 6 เดือนแรกปี 2568 มีมูลค่า 1,840.93 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ มีสัดส่วนการใช้สิทธิ45.40% โดยประเทศปลายทางที่ไทยมีการส่งออกไปมากที่สุดเป็นอันดับหนึ่ง คือ สหรัฐฯ มูลค่า 1,711.46 ล้านดอลลาร์สหรัฐ มีสัดส่วน 47.91% สวิตเซอร์แลนด์ มูลค่า 119.67 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ สัดส่วน 26.91% นอร์เวย์ มูลค่า 7.99 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ สัดส่วน 46.70% และกลุ่มประเทศเครือรัฐเอกราช (CIS) ประกอบด้วย ยูเครน อาเซอร์ไบจาน ทาจิกิสถาน มอลโดวา อุซเบกิสถาน จอร์เจีย และเติร์กเมนิสถาน มูลค่า 1.81 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ มีสัดส่วน 8.68%

ทั้งนี้ปัจจุบันไทยได้รับสิทธิ์ GSP จาก 4 ประเทศ/กลุ่มประเทศ ได้แก่ โครงการ GSP ของสวิตเซอร์แลนด์ นอร์เวย์ และกลุ่มประเทศ CIS ส่วนโครงการ GSP ของสหรัฐฯหมดอายุไปแล้วตั้งแต่วันที่ 31 ธันวาคม 2563 และขณะนี้รัฐสภาสหรัฐฯอยู่ระหว่างการพิจารณาร่างกฎหมายเพื่อต่ออายุโครงการ ซึ่งกรมฯได้ส่งเสริมให้ผู้ประกอบการแจ้งการขอใช้สิทธิ GSP อย่างต่อเนื่อง เพื่อรักษาสิทธิประโยชน์ของผู้ประกอบการ เนื่องจากที่ผ่านมากฎหมายการต่ออายุ GSP จะมีบทบัญญัติการให้คืนภาษีนำเข้าย้อนหลัง เมื่อโครงการได้รับการต่ออายุ